Tiêm kích F-22 Mỹ tham gia Max Thunder 2017. Ảnh: USAF.
Triều Tiên hôm 16/5 bất ngờ tuyên bố đình chỉ vô thời hạn đàm phán cấp cao với Hàn Quốc và dọa hủy cuộc họp thượng đỉnh lịch sử giữa lãnh đạo Kim Jong-un và Tổng thống Mỹ Donald Trump vào ngày 12/6 vì cuộc tập trận Max Thunder. Đây là cuộc tập trận không quân thường niên được Mỹ - Hàn tổ chức nhằm duy trì sức ép tối đa để buộc Triều Tiên phải từ bỏ hoàn toàn vũ khí hạt nhân, theo Drive.
Theo chuyên gia quân sự Joseph Trevithick, mục tiêu của Max Thunder là giúp Mỹ và Hàn Quốc chuẩn bị cho kịch bản chiến tranh đường không quy mô lớn, gồm các nhiệm vụ tác chiến đối không và đối đất.
Max Thunder 2018 diễn ra trong bối cảnh căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên bắt đầu hạ nhiệt, kể từ sau cuộc hội đàm giữa lãnh đạo hai miền Triều Tiên ngày 27/4. Cuộc tập trận năm nay kéo dài từ ngày 11 đến 25/5, với sự tham gia của 100 máy bay các loại, trong đó có 8 tiêm kích tàng hình F-22 Mỹ cùng các chiến đấu cơ đa năng F-15K và KF-16 Hàn Quốc.
Theo kế hoạch ban đầu, máy bay ném bom chiến lược B-52 sẽ tham gia cuộc tập trận năm nay. Tuy nhiên, đến nay Mỹ vẫn chưa triển khai loại phi cơ này tham gia Max Thunder. "Oanh tạc cơ B-52 dường như sẽ không tham gia lần tập trận này", Yonhap dẫn một nguồn tin giấu tên, vài giờ sau khi Triều Tiên dọa hủy cuộc gặp thượng đỉnh với Mỹ.
Max Thunder thường diễn ra đồng thời với Đại bàng non, cuộc tập trận thường niên có quy mô lớn hơn với sự tham gia hiệp đồng của các quân binh chủng khác nhau của Mỹ và Hàn Quốc. Hai cuộc tập trận này dự kiến diễn ra từ tháng 3, nhưng Washington và Seoul nhất trí hoãn tới tháng 5 để tránh gây căng thẳng cho Olympic Mùa đông 2018 tại thành phố PyeongChang.
Tiêm kích Hàn Quốc trong tập trận Max Thunder 2017. Video: Arirang.
Thông tin về tập trận Đại bàng non và Max Thunder dường như bị giấu kín, ngoại trừ một số thông cáo báo chí từ Bộ tư lệnh Thái Bình Dương, Lực lượng Quân đội Mỹ tại Hàn Quốc (USFK) và Các lực lượng không quân Mỹ tại Thái Bình Dương (PACAF). Báo cáo trước đó cho thấy Mỹ và Hàn Quốc nhất trí giảm quy mô những đợt tập trận này.
Dường như Mỹ đang muốn tránh thổi bùng căng thẳng với Triều Tiên trước thềm hội nghị thượng đỉnh Trump - Kim. Điều này trái ngược hoàn toàn với cuộc tập trận Vigilant Ace hồi tháng 12/2017, khi Mỹ và Hàn Quốc triển khai hàng trăm máy bay, bao gồm cả tiêm kích tàng hình F-22 và F-35.
Tuy nhiên, Max Thunder 2018 vẫn vấp phải sự chỉ trích của Triều Tiên. "Nó là sự thách thức trắng trợn tuyên bố Panmunjom, cũng là hành động khiêu khích quân sự có chủ đích, đi ngược với diễn biến chính trị tích cực trên bán đảo Triều Tiên", hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên KCNA tuyên bố.
Với việc dọa hủy hội nghị thượng đỉnh tại Singapore, Kim Jong-un dường như đang muốn chiếm lợi thế trước đàm phán, buộc Mỹ và Hàn Quốc nhượng bộ. "Đây có thể là dấu hiệu cho thấy các cuộc tập trận sẽ được đặt lên bàn đàm phán sắp tới", chuyên gia Victor Cha tại Đại học Georgetown, Mỹ nhận định.
Duy Sơn