Ringside là quán bar sôi động dành cho khách nước ngoài ở thủ đô Manila, Philippines. Tại đây, du khách thường tỏ ra hào hứng với những màn đấu võ của người lùn trên sân khấu. Tiếng cười vang lên khi một võ sĩ lùn cầm chai rượu tequila, tu một hơi dài và cố gắng xác định đối thủ. Mỗi cuộc đấu kéo dài 3 phút, trong sự hò reo và cổ vũ của khán giả. Trong nhiều trận, khách phương Tây còn được mời lên làm trọng tài để đổi lấy đồ uống. Một đêm như vậy thường bắt đầu từ 8 giờ tối đến 4 giờ sáng ngày hôm sau.
Quán bar thu hút sự chú ý của du khách nhờ tấm biển quảng cáo “đấm bốc người lùn”. Trong khi các quán bar gần đó ngày càng vắng vẻ vì cuộc chiến chống ma túy của Tổng thống Rodrigo Duterte, Ringside lại ngày càng kéo thêm nhiều người tới tiêu tiền.
Thế nhưng, dù đem lại khoản lợi nhuận kếch xù cho quán, những người lùn lại chỉ nhận được 250 peso (5 USD) cho một đêm biểu diễn, còn thấp hơn cả giá đồ uống của khách trong quán bar. Hơn thế, 50 peso bị giữ lại để trả phí giặt trang phục. “Số tiền này không đủ để sống, nhất là khi họ phải đi một quãng đường dài từ nhà tới chỗ làm mỗi đêm. Họ thực sự không được đối xử tốt”, một nữ nhân viên làm việc trong quán bar cho biết.
Làm việc trong các địa điểm giải trí là một trong số ít lựa chọn của người lùn. Họ không được hưởng hệ thống phúc lợi và chăm sóc sức khoẻ, thậm chí bị phân biệt đối xử khi xung quanh đều coi họ như những người tàn tật.
Tuy nhiên, nhiều thứ đã thay đổi khi những người lùn ở Manila lên tiếng đòi quyền lợi cho mình. Một tổ chức nâng cao nhận thức xã hội về người lùn đã được thành lập dưới sự dẫn dắt của Glorian Tomen, một phụ nữ chỉ cao 1m17 đến từ thành phố Angeles, cách thủ đô Manila 65 km về phía bắc.
“Tôi rất sợ đi học, thậm chí muốn bỏ học khi luôn bị bạn bè xung quanh chế giễu và trêu chọc suốt thời thơ ấu. Nhưng gia đình, thầy cô đã luôn khuyến khích tôi và nói tôi có thể làm được”, Tomen tâm sự. “Cho tới khi lên đại học, bạn bè ở đó trưởng thành hơn và dần đối xử với tôi khác đi”. Hiện Tomen vẫn không ngừng tìm kiếm cơ hội hội nhập và sự bình đẳng cho người lùn.
Việc người lùn được thuê làm công việc giải trí cho du khách ở các khu nghỉ dưỡng châu Á được cho là bắt nguồn từ cơn sốt “đấu vật người lùn” ở Bắc Mỹ những năm 50, 60. Đến năm 1970, các nữ võ sĩ lùn cũng tham gia cuộc chiến. Môn thể thao này được hồi sinh trên truyền hình Mỹ những năm 90 trước khi biến mất và gây nhiều tranh cãi thời gian sau đó. Ngày nay, “đấu vật người lùn” thường nhắm vào khách du lịch phương Tây tại các khu nghỉ dưỡng ở Thái Lan, Philippines và Bali (Indonesia).