Thay vào đó, Tiểu Lệ bỏ đi phơi quần áo, dọn ổ mèo, và dồn sự chú tâm vào nhiều công việc vặt khác quanh nhà. Khi có đủ dũng khí mở thư, Lệ bỏ qua gần hết phán quyết dài 17 trang mà lật ngay tới trang cuối. Cô gái rớm nước mắt khi thấy 8 chữ "bác bỏ kháng cáo, giữ nguyên phán quyết".
Hôm đó, ngày 2/7, đánh dấu vụ kiện quấy rối tình dục đầu tiên thành công trong lịch sử nền tư pháp Trung Quốc sau khi tòa tối cao nước này xác định quấy rối tình dục có thể là căn cứ khởi kiện vào tháng 12/2018. Trước đó, nạn nhân của quấy rối tình dục phải kiện trên những căn cứ khác không mấy liên quan.
Lệ đã chờ đợi phán quyết này trong 690 ngày kể từ khi khởi kiện sếp cũ vào năm 2018. Từng được hệ thống tòa án Trung Quốc lựa chọn là một trong top 10 vụ kiện về lợi ích công trong năm 2019, vụ kiện của Lệ đã chính thức khép lại sau phiên phúc thẩm.
Sự việc xảy ra vào năm 2015, sau khi cô bắt đầu làm cán bộ công tác xã hội cho một tổ chức phi lợi nhuận tại thành phố Thành Đô. Một chiều mùa hè, khi chỉ có hai người tại văn phòng, ông sếp Lưu Mãnh đã ôm Lệ để động viên nhau làm việc. Đây là hành động mọi người vẫn thường làm. Nhưng sau đó, Mãnh chủ động kéo Lệ ngồi lên đùi mình trên ghế sofa và ôm chặt từ sau. Lệ phản ứng, vùng thoát sang phòng khác.
Lưu Mãnh, bị đơn vụ kiện quấy rối tình dục thành công đầu tiên tại Trung Quốc. Ảnh: The Paper.
Ba năm sau, Lệ nói tình cờ biết được một số nữ đồng nghiệp cũng bị Mãnh có hành vi quấy rối tương tự nên đã công khai sự việc trên mạng xã hội. Trong bài đăng, Lệ cáo buộc Mãnh ôm mình khi không được đồng thuận. Đây là hành vi không đứng đắn.
Bài viết của Lệ thu hút nhiều sự chú ý nhưng không phải ai cũng ủng hộ vì Lưu Mãnh là nhân vật có tiếng trong cộng đồng tổ chức phi chính phủ tại Trung Quốc. Do đó, tháng 10/2018, Lệ khởi kiện với hy vọng sẽ tìm được công lý.
Khi ấy "quấy rối tình dục" chưa được định nghĩa hoặc bảo vệ trong luật, nên Lệ và luật sư chỉ có thể khởi kiện trên căn cứ Mãnh xâm phạm quyền nhân thân. Sau quyết định của tòa tối cao, hai người mới chuyển căn cứ khởi kiện thành xâm hại tình dục.
Đơn kiện của Lệ được tòa án quận Võ Hầu, thành phố Thành Đô thụ lý. Tháng 6/2019, tòa án quận tuyên án sơ thẩm. Phán quyết nhận định Lê Mãnh đã ôm chặt Tiểu Lệ khi chỉ có hai người, dù Lệ đã phản kháng rõ ràng nhưng không chịu buông. Hành vi này vượt quá phạm vi giao tiếp thông thường, có ngụ ý về tình dục, từ đó cấu thành quấy rối tình dục gây tổn thương tinh thần cho Lệ. Theo phán quyết, trong vòng 15 ngày, Mãnh phải xin lỗi trực tiếp Tiểu Lệ hoặc qua văn bản.
Hai bên lập tức kháng cáo lên tòa trung cấp thành phố Thành Đô. Lưu Mãnh yêu cầu hủy bản án của tòa cấp dưới, trong khi Tiểu Lệ yêu cầu tòa buộc Mãnh cùng tổ chức liên đới bồi thường thiệt hại tinh thần.
Tháng 6, phiên phúc thẩm diễn ra qua mạng trực tuyến để phòng tránh Covid-19. Tại tòa, phía Mãnh giao ra nội dung cuộc nói chuyện qua mạng giữa mình và Lệ để chứng minh việc "ôm" chỉ là hành động giao tiếp để khích lệ lẫn nhau. Phản bác, phía Lệ xuất trình nội dung tin nhắn ngày hôm đó cùng biên bản làm việc với tổ chức nhằm cho thấy việc xâm hại thực tế đã xảy ra.
Phiên phúc thẩm được thực hiện qua mạng trực tuyến. Ảnh: 源众反暴力热/Weibo.
Cuối cùng, ngày 1/7, tòa phúc thẩm giữ nguyên phán quyết của tòa cấp dưới, bác kháng cáo của cả hai bên. Tòa phúc thẩm nhận định hành vi quấy rối tình dục đã xảy ra, nhưng không có căn cứ yêu cầu chủ lao động liên đới bồi thường do nơi này đã tích cực tạo điều kiện và có phản ứng phù hợp.
Sau sự việc, Tiểu Lệ cho biết tới nay chưa nhận được lời xin lỗi từ Lưu Mãnh. Dù chỉ được nhận lời xin lỗi, Lệ vẫn cảm thấy có hy vọng vì "pháp luật ngày càng tiến bộ". Tuy vậy, Lệ cũng cho rằng các nạn nhân khác nên cân nhắc vì việc khởi kiện có thể khiến bản thân suy sụp.
Những năm gần đây, Trung Quốc đã chứng kiến một số vụ cáo buộc quấy rối và xâm hại tình dục, đặc biệt là liên quan tới các trường đại học và tổ chức phi chính phủ. Tuy nhiên, rất ít người cáo buộc chọn cách khởi kiện ra tòa và đôi khi còn bị kiện ngược trên căn cứ bôi nhọ.
* Tên nạn nhân đã được thay đổi.
Quốc Đạt (Theo Sixthtone, The Paper)