Làng Lutzerath ở miền tây Đức đang đối mặt nguy cơ bị chôn vùi dưới Garzweiler, mỏ than lộ thiên khổng lồ của Đức. Khoảng 200 nhà hoạt động chống biến đối khí hậu bám trụ tại làng được cảnh báo rằng họ sẽ bị đuổi khỏi nhà nếu không rời đi trước ngày 10/1.
Bente Opitz giải thích đó là lý do họ quyết định chuyển nhà lên cây.
"Cảnh sát khó có thể đuổi chúng tôi", cô nói. "Chúng tôi bố trí những sợi dây thừng giữa các ngôi nhà trên cây để có thể di chuyển từ nhà này sang nhà khác".
Những người biểu tình cũng tìm cách cản trở mở rộng mỏ than. Họ dựng chướng ngại vật hoặc chất đầy gạch trên những chiếc xe đẩy để cản đường máy xúc. Những vết cháy sém trên con đường dẫn vào làng là dấu tích từ cuộc đụng độ với cảnh sát tuần trước.
Khu vực xung quanh làng Lutzerath rất nhiều than nâu, loại than gây ô nhiễm nhiều nhất. Khu mỏ rộng hơn 35 km2 là nơi sản xuất khoảng 25 triệu tấn than nâu mỗi năm.
Công ty năng lượng RWE vận hành mỏ than nâu này là chủ sở hữu ngôi làng. Phần lớn cư dân đã tái định cư, để lại những ngôi nhà hoang. Ngôi làng giờ chỉ còn những người biểu tình cố bám trụ.

Cảnh sát và nhóm hoạt động vì môi trường đối đầu nhau tại làng Lutzerath, bang Rheinland-Pfalz, Đức. Ảnh: EUObserver.
Trận chiến giành đất tại Lutzerath đã trở nên căng thẳng từ lâu. Xung đột Nga - Ukraine đã khiến nó trở thành vấn đề mang tính biểu tượng ở Đức: một quốc gia vốn phụ thuộc rất nhiều vào khí đốt giá rẻ từ Nga giờ đây rơi vào khủng hoảng năng lượng, phải tìm cách cân bằng giữa nhu cầu năng lượng và tham vọng chống biến đổi khí hậu.
Chính phủ liên minh ba đảng của Đức rơi vào tình thế không dễ chịu. Các bộ trưởng từng hứa hẹn chấm dứt sự phụ thuộc vào than đá, nhưng giờ nhận ra chính họ phải yêu cầu tái khởi động một số nhà máy nhiệt điện hoặc trì hoãn kế hoạch đóng cửa các nhà máy điện than khác, nhằm đảm bảo đất nước có điện giữa lúc nguồn cung năng lượng cạn kiệt.
Giữa cuộc khủng hoảng năng lượng đó, Lutzerath có thể trở thành ngôi làng tiếp theo của Đức biến mất vì hoạt động khai thác than đá.
Chính phủ Đức từng cam kết thực hiện kế hoạch từ bỏ than đá vào năm 2030 ở North Rhine-Westphalia, bang có mỏ than Garzweile. Công ty năng lượng RWE và chính quyền bang cũng đã đồng ý hạn chế mở rộng mỏ than, đồng thời từ bỏ kế hoạch xóa sổ năm làng để phục vụ khai thác than.
Nhưng từ khi xung đột Ukraine nổ ra, kéo theo khủng hoảng năng lượng, RWE, công ty vốn tuyên bố đầu tư mạnh vào công nghệ chuyển đổi năng lượng, giờ đây nói rằng tình cảnh hiện tại buộc Đức phải khai thác than nâu ở Lutzerath.
Tuy nhiên, các nhà hoạt động bảo vệ môi trường cho rằng khủng hoảng năng lượng không phải là cái cớ để Đức phá bỏ cam kết về khí hậu.
"Nếu khai thác loại than này, họ đang từ bỏ mục tiêu về chống biến đổi khí hậu và ném thỏa thuận Paris vào thùng rác", Dina Hamid, một người đang bám trụ ở làng Lutzerath, nói. "Nếu muốn cứu tính mạng mọi người, chúng ta cần giữ lại từng chút than, từng chút nhiên liệu hóa thạch trong lòng đất", cô nói thêm.
Dina nhấn mạnh rằng nỗ lực giữ đất của cô sẽ diễn ra trong ôn hòa, dù thừa nhận có những quan điểm khác nhau trong nhóm biểu tình về tương lai cuộc kháng cự của họ.
Ngày càng có nhiều người kéo đến Lutzerath để sát cánh cùng những nhà hoạt động nhằm ngăn mỏ than mở rộng. Một số người đã dựng nhà trên cây sống ở đây hơn một năm. Các sĩ quan cảnh sát cho biết một số người biểu tình thậm chí không ngần ngại nắm tay nhau thành hàng chặn đầu máy xúc.
"Đó là một cảnh tượng khác thường. Khi cảnh sát và các nhà hoạt động chuẩn bị đối đầu, tất cả trở nên nhỏ bé trước chiếc máy múc khổng lồ đang không ngừng đào bới trước mặt họ", Jenny Hill, biên tập viên của BBC, mô tả.
Thanh Tâm (Theo BBC)