Tôi vừa xem được hình ảnh một vụ xe tải húc đổ cổng trường tiểu học ở Nghệ An. Theo đó, chiều 25/10, cổng trường tiểu học Dũng Hợp (xã Nghĩa Dũng, huyện Tân Kỳ, Nghệ An) đã bị chiếc xe tải của một đơn vị cung cấp sữa học đường húc đổ. Nóc thùng xe đã chạm vào mái cổng, khiến cấu kiện này gãy rời khỏi trụ cổng và mắc vào thùng xe. May mắn, thời điểm này học sinh đang trong giờ học nên không có thiệt hại về người.
Hiện trường xe tải húc đổ cổng trường ở Nghệ An.
Sẽ không có gì đáng nói nếu đây chỉ là lỗi sơ ý của tài xế. Tuy nhiên, khi nhìn kỹ hơn vào hiện trường cổng đổ, tôi nhận ra chiếc trụ cổng này hoàn toàn không có trụ thép, lõi sắt bên trong.
Về mặt nguyên tắc, công trình cột, trụ phải đảm bảo khả năng chịu lực, ổn định (bao gồm tải trọng thẳng đứng của bản thân trụ, trọng lượng của cánh cửa treo lên, đồng thời phải chịu thêm lực uốn và kéo). Do vậy, người thiết kế, xây dựng cột trụ phải đảm bảo để cột này vừa phải có khả năng chịu lực thẳng đứng, vừa phải chịu được lực ép, uốn và móng của trụ phải đảm bảo ổn định khi cánh cửa quay, toàn bộ hai cạnh của móng phải phát triển như nhau.
Để đảm bảo các yếu tố đó, hầu hết những trụ cổng như vậy phải làm bằng bê tông cốt thép, móng phải đặt sâu, đặc biệt là khi đặt ở địa hình sườn dốc. Trong trường hợp phải tiết kiệm chi phí, cột trụ cũng phải làm móng bằng bê tông cốt thép, sau đó cắm cốt cứng và hàn bản lề cánh cửa vào, và xung quanh mới xây bằng gạch. Như vậy, kể cả trụ gạch thì lõi vẫn phải bằng thép cứng.
>> Những trụ cổng trường không cốt thép
Tuy nhiên, trên thực tế, sau nhiều vụ tai nạn liên quan đến cổng trường gãy đổ, tôi thấy phần lớn các cổng này đều chỉ xây bằng gạch, hoàn toàn không có cốt thép bên trong. Điều này khiến khả năng chịu lực của các cổng này rất thấp. Nhiều nơi, dường như người ta chỉ tính toán để khả năng chống đỡ bảng hiệu tên trường, chứ không lường trước những yếu tố ngoại lực khác có thể tác động vào cổng trưởng nên vẫn xây cổng hời hợt, kết cấu chịu lực kém, thiếu chắc chắn như vậy. Với những chiếc cổng như vậy, e rằng chúng có thể đổ sụp xuống bất cứ lúc nào.
Thời gian qua, rất nhiều vụ việc thương tâm khi cổng trường đổ khiến học sinh mất mạng. Gần đây nhất là vụ cổng trường sập, đè chết một học sinh mầm non ở Quảng Nam hôm 15/10. Trước đó, tại Đắk Nông, một nam sinh lớp 4 cũng bị cổng trường đè chết vào chiều 30/12/2020. Hay thảm khóc hơn, là vụ việc cổng trường sập, đè chết ba học sinh ở Lào Cai ngày 7/9/2020. Và còn rất nhiều tai nạn thương tâm khác phải trả giá bằng cả mạng sống của học sinh xảy ra trong suốt nhiều năm qua.
Có lẽ đã đến lúc những nhà quản lý giáo dục cần có quy định cụ thể hơn về vấn đề an toàn và tiêu chuẩn xây dựng, đặc biệt là kết cấu trụ cổng trường để ngăn chặn những vụ việc tương tự xảy ra trong tương lai.
>> Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.