Sáng 11/12, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước về các luật vừa được Quốc hội khóa XIV thông qua tại kỳ họp 10.
Giới thiệu Luật Cư trú 2020, Thiếu tướng Lê Quốc Hùng - Thứ trưởng Công an, cho biết Luật quy định thay thế việc đăng ký, quản lý thường trú từ phương thức thủ công bằng sổ giấy sang quản lý bằng mã số định danh cá nhân. Thông tin về nơi thường trú của mỗi công dân là trường thông tin dữ liệu số được cập nhật, điều chỉnh trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú.
Luật Cư trú 2020 bỏ toàn bộ các thủ tục về: Cấp đổi sổ hộ khẩu; cấp lại sổ hộ khẩu; cấp giấy chuyển hộ khẩu... "Do sử dụng phương thức quản lý hiện đại nên thời hạn giải quyết đăng ký thường trú cho công dân sẽ đơn giản, rút ngắn cả về thủ tục và thời gian", ông Hùng nói. Nếu như hiện nay, thời gian giải quyết đăng ký thường trú là 15 ngày thì theo luật mới tối đa là 7 ngày.
Ngoài ra, theo tướng Hùng, việc đổi mới phương thức quản lý như nêu trên giúp công dân không cần mang theo các loại giấy tờ có chứa thông tin cá nhân đã thể hiện trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Người dân không phải sao y chứng thực các loại giấy tờ này khi thực hiện thủ tục hành chính hoặc tham gia giao dịch dân sự. Công dân chỉ cần mang theo thẻ căn cước công dân hoặc cung cấp mã số định danh cá nhân cho cơ quan chức năng để thực hiện các giao dịch.
"Bộ Công an đang tập trung thu thập thông tin về dân cư theo quy định mới, nỗ lực xây dựng xong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trước 1/7/2021. Sau khi hoàn thành, cơ sở dữ liệu này sẽ được kết nối, chia sẻ với các tổ chức liên quan", ông Hùng nói.
Thiếu tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an. Ảnh: Hoàng Phong
Luật Cư trú có hiệu lực vào 1/7/2021, nhưng người dân được tiếp tục dùng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy đến hết năm 2022 để chứng minh nơi cư trú, giải quyết các thủ tục hành chính khi cần thiết.
Việc kéo dài hiệu lực của sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy đến năm 2022 nhằm tránh làm phát sinh thêm thủ tục hành chính, gây phiền phức cho người dân (trong trường hợp cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư chưa xong); đồng thời, tránh tạo áp lực lớn cho cơ quan quản lý, đăng ký cư trú tại thời điểm Luật mới có hiệu lực thi hành.
Một nội dung mới của luật Cư trú 2020 là bỏ các quy định riêng về điều kiện đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc Trung ương. Qua đó tạo sự bình đẳng và bảo đảm quyền tự do cư trú đối với mọi công dân; bảo đảm tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của công dân đang sinh sống trên địa bàn thành phố trực thuộc Trung ương, nhưng chưa được đăng ký thường trú dù có chỗ ở hợp pháp.
Luật quy định rõ công dân đến sinh sống tại chỗ ở hợp pháp ngoài phạm vi đơn vị hành chính cấp xã nơi đăng ký thường trú để lao động, học tập hoặc mục đích khác từ 30 ngày trở lên thì phải đăng ký tạm trú. Thời hạn đăng ký tạm trú tối đa là 2 năm và có thể gia hạn nhiều lần.
Ngoài luật Cư trú (sửa đổi), Văn phòng Chủ tịch nước còn công bố các lệnh của Chủ tịch nước về các luật: Biên phòng Việt Nam, Thỏa thuận quốc tế, Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (sửa đổi); Bảo vệ môi trường (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống nhiễm virus gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS).