Trước Tết Âm lịch vừa qua, gần nhà tôi có một quán cà phê mới khai trương, tôi hẹn cậu con trai 8 tuổi của mình rằng: "Bố sẽ đưa con ra đó xem cá koi rất đẹp". Cuối năm, dẫu tất bật với công việc, nhưng tôi vẫn thu xếp thời gian cho bằng được để dẫn con ra quán ấy.
Điều này, ngoài phải ý nghĩa phải giữ lời hứa với con trẻ theo nguyên tắc bản thân, còn là tâm lý "trả cho xong nợ trước thềm năm mới". Quán thiết kế đẹp, những ô bàn được xây tạo như những ô giếng trong hồ, nhằm ngăn nước hồ lại và để đặt bàn ghế cho khách ngồi trong đó, tạo cảm giác như khách đang được ngồi trong chính cái hồ cá ấy.
Ban đầu, cu cậu hào hứng về khung cảnh bắt mắt của quán và hàng đàn cá koi sắc màu rực rỡ tung tăng. Hồi sau, nó trầm tư nói và chỉ cho tôi thấy những con cá chết phơi bụng trong hồ. Sau đó, nó đi tìm những con cá đã chết khác đang ẩn dật đâu đó trong hồ và tiếp tục gọi tôi lại để chỉ cho bố thấy.
Tôi hiểu con đang buồn, tôi thấu được sự thiện lương và giải thích về quy luật sinh tồn của muôn loài, bằng cách ngắn gọn và giản đơn nhất. Nó tạm không còn buồn nữa, rồi hồi sau cha con tôi về nhà.
Đêm đó, tôi đã kể riêng câu chuyện này cho vợ mình nghe và nói đúng một câu duy nhất trước giờ đi ngủ: "Đó là biểu hiện rõ nét của một đứa trẻ lương thiện". Có thể vợ chồng tôi chưa xuất sắc trong cách nuôi, dạy con mình trong mọi chuyện, nhưng đã thấy tạm ổn về cách làm gương, cách truyền cảm hứng, sự định hướng cho con nhằm có một đức tính lương thiện, sự thật thà và lòng tự trọng.
Trong xã hội đa sắc màu và tồn tại không ít nghịch lý hôm nay, có thể những thiện lương sẽ bị tạm thời yếu thế, nhưng nó là giá trị lâu dài, là nền tảng, nhân cách của một con người, mà tôi đang bảo thủ giữ gìn.
Mấy ngày qua, mạng xã hội đang ầm ĩ về một chú mèo bị hai đứa trẻ hành hạ tàn nhẫn. Người ta ít trách hai đứa trẻ này vì chúng còn quá nhỏ, nhưng dư luận đã lên án gay gắt về hành xử của những phụ huynh hai đứa trẻ này. Qua câu chuyện, nó đã vượt ra khỏi phạm vi về ngược đãi động vật hoặc "trẻ con không biết gì".
Người xưa đã nói: "Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài". Những đứa trẻ "được - bị" ảnh hưởng như thế nào, tiêu cực, tích cực ra sao trong quá trình hình thành nhân cách, thì lối nghĩ, cách làm của người lớn trong gia đình trẻ quyết định rất nhiều. Chồi nhân ái, thiện lương, hoặc mầm mống bạo lực từ đứa trẻ, có thể đến từ cách hành xử giữa những người lớn trong gia đình trẻ. Vì vậy, người lớn chúng ta hãy ráng sao cho tử tế trước mặt con mình tối đa có thể.
Nguyễn Trí Công
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.