Đọc bài viết "Thế 'cửa dưới' của người đi thuê nhà", tôi cho rằng tác giả Nguyễn Trí Công đang nhìn nhận dưới góc độ của người đi thuê nhà. Còn tôi đại diện cho chủ nhà vì đang có hàng chục mặt bằng cho thuê.
Bạn cho rằng cho thuê mặt bằng là có lời? Xin thưa, nếu tính đúng, tính đủ, thì tôi đang lỗ nặng. Nếu giá thuê chỉ tính trên tài sản xây dựng thì những người cho thuê nhà chúng tôi còn tạm xem là có lời. Còn nếu tính luôn cả giá trị đất thì lỗ "chỏng gọng" vì giá đất cao hơn giá nhà gấp hàng chục lần. Có người nói "khi bán đất đi là bạn có lời với miếng đất đó" nhưng thực tế bán đất là "mất" vì bán xong thì cả vốn lẫn lãi không mua lại được chính miếng đất đó.
Chẳng có ai kinh doanh theo kiểu "ăn vào của chìm" như vậy cả, trừ phi không còn lựa chọn khác. Tiền bán đất có thể mua lại được miếng đất khác to hơn nhưng nhất định là nằm ở nơi heo hút, ít người hơn. Ở cái nơi heo hút ít người ấy, đừng nói đến giá thuê, có cho thuê được hay không cũng là vấn đề.
Như vậy, ta cứ tạm tính giá thuê trên giá trị xây dựng: Mặt bằng nằm ở nơi thuận lợi kinh doanh, xây dựng lên cho tươm tất cũng phải 10-15 triệu đồng/ m2 bao gồm cả nội thất (sàn gạch men ngoại, tường sơn nước, trần thạch cao, điện nước âm tường, máy bơm nước, máy nước nóng...). Với giá cho thuê hiện nay, nhanh thì 5 năm lấy lại vốn, mà chậm thì 10–15 năm không chừng. Các bạn tính thử xem thời gian hòa vốn ngần ấy năm là lời hay lỗ? Thời gian hòa vốn ấy gần như tương đương với thời gian hòa vốn của một công trình có giá trị hàng nghìn tỷ đồng như nhà máy thủy điện.
Bạn cho thuê không phải muốn hét giá nào thì hét vì người ta kinh doanh còn phải xem lợi nhuận của họ trừ đi giá thuê còn lại bao nhiêu, có đáng bỏ ra cái giá ấy không? Ở nơi thuận lợi kinh doanh, nhiều người muốn thuê, ai trả giá cao hơn thì được, giá cho thuê luôn lơ lửng ở mức trần và mức sàn (tức là thời gian hòa vốn từ 3-5 năm). Ở nơi không thuận lợi kinh doanh, cả năm mới có người đến hỏi thuê, giá thuê luôn ở dưới mức sàn.
Tại sao phải tính giá hòa vốn? Vì công trình xây dựng ấy không có giá trị vĩnh viễn, mỗi năm mỗi xuống cấp, cần chi phí duy tu bảo trì. Giá cho thuê không đảm đương nổi chi phí này gọi là lỗ. Không có chuyện người cho thuê nhà "ngồi mát ăn bát vàng".
Đó là lý do tôi từng viết nhiều bài chỉ trích giá đất cao. Chúng tôi "đau đầu" vì có nhiều dự án xây dựng cho thuê nhưng không tiến hành được vì giá đất cao quá mua không nổi. Nếu đem tiền mua đất gửi ngân hàng lấy lãi thì được bao nhiêu? Kinh doanh là tiền đẻ ra tiền chứ không có kiểu kinh doanh "ngâm vốn chờ thời". Bạn muốn giá thuê rẻ hãy hỏi người bán đất chứ đừng đòi hỏi người xây nhà.
>> Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
