Các kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2023 được nhiều chuyên gia đề cập tại phiên toàn thể Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2023, chiều 19/9.
TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, phát biểu tại phiên toàn thể Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2023, chiều 19/9. Ảnh: Hoàng Phong
Theo TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, ở kịch bản cơ sở, GDP dự báo tăng trưởng 5,2-5,5%. Nhưng nếu kinh tế thế giới suy thoái nặng hơn, Việt Nam tận dụng ít hơn các cơ hội từ các động lực tăng trưởng mới thì GDP dự báo chỉ tăng 4,4-4,5%.
Trường hợp kinh tế thế giới sớm phục hồi, các động lực tăng trưởng mới (chuyển đổi số, liên kết vùng, thúc đẩy hai động lực chính Hà Nội, TP HCM) được tận dụng triệt để, tăng trưởng kinh tế năm nay có thể đạt 5,5-6%.
"Nếu Việt Nam có thể củng cố tốt hơn các động lực tăng trưởng hiện hữu và khai thác tốt hơn các động lực tăng trưởng mới, mức tăng trưởng có thể cao hơn", TS. Cấn Văn Lực đánh giá.
Tuy vậy, mức dự báo tăng trưởng kinh tế ở ba kịch bản đưa ra đều thấp hơn mục tiêu Quốc hội, Chính phủ đưa ra năm nay (6,5%).
Với năm 2024-2025, theo kịch bản cơ sở, dự báo tình hình kinh tế thế giới từng bước phục hồi, lạm phát về mức dưới 3% năm 2025, khi đó tăng trưởng kinh tế Việt Nam dự báo đạt khoảng 6% năm 2024 và 6,5% năm 2025.
Số liệu của Bộ Kế hoạch & Đầu tư cho thấy, kinh tế 6 tháng đầu năm tăng 3,72%, thấp nhất trong 12 năm trở lại đây. Để đạt mục tiêu GDP tăng 6,5% năm nay, hai quý còn lại tăng trưởng phải đạt khoảng 9%.
Ông Nguyễn Xuân Thành, Giảng viên Trường chính sách công và quản lý Fulbright Việt Nam nhận xét, việc đạt tốc độ tăng trưởng 6,5% năm 2023 "là vô cùng khó khăn, nếu không muốn nói là khó khả thi, khi hai quý cuối năm phải tăng đến 9% so với cùng kỳ". Theo ông Thành, cả 3 động lực tăng trưởng hiện nay của nền kinh tế Việt Nam là tiêu dùng nội địa, đầu tư và xuất khẩu đều không theo hướng chuyển đổi xanh và kinh tế tuần hoàn.
Giảng viên Trường Fulbright Việt Nam dự báo tăng trưởng GDP năm nay khoảng 5,5-5,9% nếu giải ngân đầu tư công đạt 95% kế hoạch Thủ tướng giao.
Vài tháng trước, các tổ chức quốc tế cũng đều điều chỉnh dự báo tăng trưởng Việt Nam năm nay. Như Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) hạ dự báo GDP Việt Nam năm 2023 xuống 5,8% từ mức 6,5% đưa ra trước đó.
Tương tự, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng UOB cũng đều hạ tăng trưởng Việt Nam năm nay 0,8-1,1% so với dự báo hồi đầu năm, lần lượt 4,7% và 5,2% do những áp lực lớn từ tổng cầu bên ngoài giảm mạnh, tác động đến xuất khẩu.
Tại phiên khai mạc diễn đàn sáng nay, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng nhìn nhận, việc đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2023, giai đoạn 5 năm 2021-2025 và cả thời kỳ chiến lược 2021-2030 là "hết sức khó khăn". Bởi, nhiều động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế trong 8 tháng đầu năm 2023 đang có dấu hiệu chậm lại, thậm chí suy giảm và đang chịu áp lực rất lớn từ bên ngoài.
"Kinh tế Việt Nam đang trên đà tăng trưởng nhanh nhưng những tác động từ bên ngoài, hạn chế nội tại đã và đang kìm hãm tốc độ tăng trưởng, phát triển bền vững hơn", ông Lực nhận xét.
Để khơi thông nguồn lực kinh tế, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV kiến nghị cần thực thi tốt những cơ chế, chính sách để tận dụng và thúc đẩy những động lực phát triển hiện hữu (đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu).
Giải pháp được chuyên gia này nhắc tới là hoàn thiện thể chế cho các động lực tăng trưởng mới (kinh tế số, kinh tế xanh, tăng trưởng xanh...) vừa qua đã chậm, lãng phí nguồn lực. Ngoài ra, chính sách đưa ra cũng cần hướng tới hỗ trợ kinh tế tư nhân phát triển, tăng liên kết vùng ở khía cạnh cơ sở hạ tầng, y tế, giáo dục, khoa học công nghệ và lao động.
TS. Cấn Văn Lực cũng nhấn mạnh việc nâng cao vị thế và vai trò của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu bằng cách tập trung vào nâng cao giá trị gia tăng của hàng xuất khẩu và đẩy mạnh thương mại dịch vụ.
Trong khi đó, ông Nguyễn Xuân Thành nhắc tới chuyển đổi xanh là xu thế tất yếu. Vì thế, các chính sách thúc đẩy ba động lực tăng trưởng chính (tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu) đều cần theo hướng chuyển đổi xanh và kinh tế tuần hoàn. Thậm chí, vốn đầu tư công điều chỉnh tăng thêm giai đoạn tới cũng cần ưu tiên cho các dự án cơ sở hạ tầng theo hướng chuyển đổi xanh, phát triển bền vững.