Lương y Bùi Đắc Sáng, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ, Hội Đông y Việt Nam, cho biết như trên và thêm rằng nguyên nhân có thể do cơ thể tiếp xúc quá lâu trong môi trường lạnh làm cho tay, chân trở nên lạnh cóng hay khí huyết lưu thông kém, chế độ ăn uống không đủ chất dinh dưỡng, thiếu i-ốt, chế độ ăn kiêng quá khắt khe, không đảm bảo chất dinh dưỡng.
Tâm lý lo lắng và căng thẳng quá độ cũng là nguyên nhân khiến chân tay lạnh. Người thường xuyên lo lắng có phản ứng khá tự nhiên là sản xuất ra hormone adrenaline, làm giảm lưu lượng máu đến các vùng ngoài cùng của cơ thể, dẫn đến tắc nghẽn mạch, không đủ nuôi dưỡng tế bào trên cơ thể, đặc biệt là ở phần tay và chân.
Vào mùa lạnh, cơ thể dễ bị thiếu máu cục bộ ở các đầu ngón tay, ngón chân thường gây ra co thắt, da nhợt nhạt, yếu và bàn tay lạnh, theo bác sĩ Lê Thị Hồng Nhung, Phó Trưởng khoa Nội, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ. Một số lý do khác như mắc bệnh lupus, suy tuyến giáp khiến cơ thể mệt mỏi, tóc rụng nhiều, trí nhớ giảm sút và chân tay dễ bị lạnh vào mùa đông.
Người khỏe mạnh nhưng có huyết áp thấp thường tập trung dòng máu vào phần thân mình, khiến các đầu ngón tay, chân bị lạnh. Khi nhiệt độ bên ngoài thay đổi, khả năng lưu thông máu tới các chi của những người mắc một số bệnh về tim mạch có thể bị giảm. Người bị đái tháo đường có lượng đường trong máu cao. Điều này khiến mạch bị thu hẹp, giảm lượng máu cung cấp đến các tế bào. "Không chỉ bị lạnh chân, người bệnh còn có các triệu chứng khác như bị ngứa ran hoặc có cảm giác như bị kim châm, tê hoặc đau rát ở bàn chân và ngón chân", bác sĩ nói.
Để giữ ấm tay, chân trong mùa lạnh, bạn có thể ngâm tay, chân trong nước ấm 40-50 độ, chỉ cần ngâm 15-20 phút, trước khi đi ngủ. Ngâm chân mỗi ngày như thế này vừa giúp khi huyết lưu thông vừa giúp tinh thần thoải mái, có một giấc ngon và sâu hơn. Khi ngâm, hai chân cọ xát xoa vào nhau để tăng hiệu quả. Bạn có thể sử dụng ngải cứu, gừng, muối hoặc hành tím để ngâm tay chân và giữ ấm cho cơ thể; hoặc thay bằng vỏ quế, hoa tiêu, vỏ cam quýt bưởi để có mùi hương dễ chịu, thoải mái tinh thần hơn.
Lưu ý, chỉ ngâm nước đến dưới mắt cá chân, ngược lại có thể gây phản tác dụng. Áp dụng đều đặn vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ, khi ngâm xong thì lau khô tay chân và giữ ấm bằng tất, tránh tiếp xúc với nước lạnh. Nếu chân lạnh nhiều, có thể dùng lót giày bằng vỏ gỗ quế để làm ấm và kích thích các huyệt ở bàn chân. Trong khi ngâm, có thể kết hợp với massage bàn chân và tay để tăng cường tuần hoàn máu.
Hạn chế mặc đồ quá bó sát, cản trở vận động, làm cản trở quá trình lưu thông của mạch máu. Tập luyện thể thao nhẹ nhàng, không tập sáng sớm hay tập quá sức. Bổ sung thực phẩm giàu calo, vitamin để tái tạo năng lượng. Uống đủ nước, ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi ngày. Thường xuyên, massage lòng bàn tay lòng bàn chân để tuần hoàn máu ở vùng này được tăng cường, giúp tay chân ấm nóng.
Vào mùa đông chỉ nên tắm bằng nước ấm, cho thêm các loại tinh dầu thiên nhiên vào nước tắm như tinh dầu gừng, bạc hà, hoa quế, hoa oải hương... để thúc đẩy lưu thông máu, giữ ấm cho cơ thể.
Người ngồi văn phòng lâu cần tăng cường hoạt động, tập một số động tác thể dục tại chỗ để tăng cường tuần hoàn máu. Sử dụng túi sưởi để giữ ấm cơ thể khi ngủ; nên mang tất và găng tay cả trong khi ngủ.
Bổ sung vitamin B1, B2, F và những thực phẩm có nhiều calo, chất béo, chất sắt cho cơ thể để thêm năng lượng làm ấm nóng cơ thể. Ăn sữa, trứng, thịt lợn, bơ, các loại hạt và ngũ cốc... Ngủ đủ giấc, tránh stress, luôn mặc ấm, giữ kín cổ, đội mũ, đeo găng tay, đi tất khi thời tiết lạnh. Nên sử dụng chất liệu cotton, len, tạo cảm giác dễ chịu, hấp thụ mồ hôi tốt.
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, do không khí lạnh cường độ mạnh, từ ngày 17/12, miền Bắc trời chuyển rét đậm, rét hại, nhiệt độ trung bình ngày từ 15 và 13 độ, nhiều nơi xuống dưới 2 độ C, có thể xảy ra băng giá, sương muối.
Minh An