Bác sĩ Nguyễn Thị Phương, bác sĩ trưởng Trung tâm tiêm chủng VNVC Hai Bà Trưng (TP HCM), cho biết từ cuối năm 2023 đến nay, nhiều gia đình đã đăng ký gói tiêm ngừa tiền hôn nhân và thai sản tại VNVC. Họ cho biết mong muốn sinh con trong năm nay, cần chuẩn bị sức khỏe tốt nhất để có em bé tuổi rồng. Nhiều người chồng cho biết sẵn sàng tiêm chủng nhiều loại vaccine đúng lịch để phòng bệnh tốt nhất.
Bác sĩ Phương nhận định việc này cho thấy ý thức phòng bệnh của các cặp vợ chồng đã tăng cao. Thai phụ được phòng bệnh ở mức độ cao hơn, từ đó giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, xảy ra biến chứng trong thai kỳ.
Chia sẻ về việc phòng bệnh cho vợ bầu, Nguyễn Minh, 27 tuổi, TP HCM, cho biết đây là việc cần thiết do vợ mang thai 11 tuần, thường xuyên mệt mỏi, sức khỏe yếu. Còn Minh phải gặp gỡ nhiều người để phục vụ công việc, trong khi đó cộng đồng đang có nhiều bệnh lây lan nhanh như sởi, ho gà, cúm... nguy cơ lây bệnh cho vợ cao.
Đầu tháng 4, Minh đến VNVC để tiêm ba mũi phế cầu, cúm, bạch hầu - ho gà - uốn ván, dự định đưa vợ tiêm chủng sau khi thai kỳ ổn định.
Còn Hoàng Kiên (34 tuổi, Cần Thơ), có vợ đang mang bầu lần thứ hai, cho biết "đã nhận một bài học khi không biết phòng bệnh cho vợ khi mang thai". Ba năm trước, anh mắc cúm sau đó lây cho vợ, lúc đó mang bầu lần đầu, khoảng 5 tháng. Chị cũng chưa tiêm phòng, bị ho nhiều, khó thở, đau nhức, nhập viện điều trị một tuần, may mắn bệnh chưa ảnh hưởng tới thai nhi. Kể từ đó, Kiên chú ý tuân thủ tiêm vaccine khi đến lịch.
Bác sĩ Phương ước lượng nếu người chồng không mắc bệnh, có thể giúp giảm khoảng hơn một nửa nguy cơ bệnh tật cho vợ bầu. Ngoài ra, người vợ có thể nhiễm mầm bệnh do các yếu tố khác như bị lây từ người khác, ở các khu vực đông người...
Bác sĩ phân tích thêm nguy cơ trở nặng ở phụ nữ mang thai, để làm rõ vai trò phòng bệnh. Phụ nữ mắc cúm vào 3 tháng đầu hoặc giữa thai kỳ có khả năng bị dị tật bẩm sinh, chuyển dạ sinh non, sinh trẻ nhẹ cân hoặc mắc dị tật. Nếu mắc cúm vào 3 tháng cuối thai kỳ, thai có thể chết lưu. Bạch hầu khiến mẹ bầu có 50% nguy cơ tử vong, khoảng 33% nguy cơ sinh non hoặc sảy thai. Sởi có thể dẫn đến các biến chứng như viêm phổi, viêm đường tiết niệu, ảnh hưởng cung cấp oxy cho thai nhi, gây suy thai, sảy thai và tăng nguy cơ tử vong cho mẹ.
Các bệnh truyền nhiễm như sởi và ho gà có khả năng lây nhiễm nhanh rộng. Một người nhiễm sởi có thể lây cho 20 người. 90-100% người chưa tiêm vaccine sởi hoặc chưa từng mắc bệnh tiếp xúc với nguồn bệnh sẽ bị mắc. Một người nhiễm ho gà có thể lây cho 12-17 người chưa có miễn dịch. 80% những người tiếp xúc cùng hộ gia đình với người mắc ho gà có thể bị lây bệnh.
Vì vậy, việc người chồng tiêm chủng sẽ giúp giảm thiểu phần lớn nguy cơ thai phụ mắc bệnh, bên cạnh việc phụ nữ mang bầu được tiêm phòng. Các vaccine chồng cần tiêm ngừa gồm vaccine cúm, phế cầu, sởi - quai bị - rubella, bạch hầu - ho gà - uốn ván.
Phụ nữ cũng cần chủng ngừa đủ vaccine cần thiết để truyền kháng thể qua nhau thai và sữa mẹ, bảo vệ trẻ trong những tháng đầu sau sinh và chưa đến tuổi tiêm ngừa. Một số vaccine có thể tiêm trong thai kỳ gồm cúm và bạch hầu - ho gà - uốn ván hoặc chủ động tiêm ngừa đầy đủ trước khi mang thai.
Thai phụ nên phối hợp thêm phương pháp khác để phòng bệnh như rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi đến bệnh viện, dinh dưỡng đầy đủ... Việc này cũng giúp giúp tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao sức khỏe nói chung, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh.
Nhật Linh
9h ngày 13/4, Hệ thống tiêm chủng VNVC tổ chức lớp tư vấn sức khỏe thai, sản số 23, với chủ đề "Bệnh hô hấp (cúm, phế cầu) ở phụ nữ mang thai: Tác động và cách phòng ngừa?". Bác sĩ Nguyễn Thị Phương, Bác sĩ trưởng VNVC Hai Bà Trưng sẽ trình bày các thông tin liên quan chủ đề nói trên. Chương trình có sự đồng hành của Abbott Việt Nam.
Lớp học diễn ra tại VNVC Hai Bà Trưng số 290 Hai Bà Trưng, phường Tân Định, quận 1, TP HCM. Độc giả quan tâm và tham gia đăng ký tại đây