Sáng sớm, trước khi đi làm, chị Nguyễn Thị Hồng Nhung, 36 tuổi, ở số 40, đường Liên khu 4 – 5, quận Bình Tân bắt đầu tưới nước cho cây và kiểm tra, sắp xếp lại những lọ đựng hạt giống ở cửa hàng 0 đồng.
Hàng chục loại cây cảnh được trồng trong những ly nhựa nhỏ được đặt ngay ngắn trên chiếc kệ sát tường. Bên cạnh là kệ đựng hạt giống, được chị Nhung gói trong túi kín và viết rõ tên loại hạt. Cũng tại khuôn viên nhà chị, cứ vào sáng chủ nhật cuối cùng của tháng, nhóm Vườn xinh Sài Gòn sẽ tổ chức một phiên chợ để các hội viên đem cây, hạt giống của gia đình mình đến trao đổi miễn phí.
"Không chỉ thành viên trong nhóm mà mọi người ngang qua nếu thấy có loại cây mình thích thì có thể lấy mang về trồng", chị Nhung – thành viên ban quản trị nhóm chia sẻ.
Ban đầu, nhóm Vườn xinh Sài Gòn chỉ là nơi quy tụ những người có chung sở thích trồng cây cảnh, rau trái tại nhà. Sau một thời gian hoạt động, thấy các hội viên có nhu cầu trao đổi, cho tặng cây, hạt giống từ vườn nhà mình, từ tháng 6/2019, cửa hàng và phiên chợ đầu tiên hoạt động. Chỉ sau hơn một năm hoạt động, đến nay nhóm đã có hơn 3.000 thành viên. Ngoài cửa hàng đặt ở nhà chị Nhung còn có thêm một cơ sở nữa ở số 177 Bờ Bao Tân Thắng, quận Tân Phú.
Những loại rau trái thông thường như bầu bí, mướp, cải, xà lách được các hội viên mang đến chia sẻ nhiều nhất nhưng càng về sau, chủng loại cây cũng tăng lên như các loại hoa, cây kiểng.
Anh Tòng Nguyễn, 39 tuổi, ở Long An, người tham gia từ phiên chợ đầu tiên cho biết: "Nhà tôi ở quê có vườn rộng nên thường nhân giống nhiều cây tặng mọi người, nhiều nhất là cây linh sam. Từ những người không quen biết, chúng tôi vui vẻ trò chuyện, chia sẻ kinh nghiệm và tặng nhau cây. Khi thấy mọi người nhận cây của mình về chăm đẹp rồi đăng lên mạng để khoe, tôi thấy vui, thỉnh thoảng đọc các bình luận rồi cười một mình. Thấy mình đã làm được một việc gì đó cho cộng đồng cho dù chỉ là một việc nhỏ".
Vì phiên chợ thường được họp vào chủ nhật, sợ nhiều hội viên bận con cái không thể tham gia nên nhóm chị Nhung bố trí một khu vực riêng để các em bé có thể tô tượng, làm tranh cát để bố mẹ có thể "rảnh tay" đi lựa cây.
Tháng trước, ban quản trị nhóm còn hướng dẫn cho mọi người cách tự khoan lỗ các chậu, ly, chai lọ bằng sứ, thủy tinh để trồng cây.
Ngoài chia sẻ cây hoặc hạt giống, một số người còn mang đến dịch chuối tự làm, vỏ trứng để "bán" với giá 0 đồng cho hội viên về tưới, bón cây. Lo sợ việc ươm cây trong các ly nhựa sẽ làm gia tăng rác thải nên hầu như ở phiên chợ nào cũng có người mang những ly đã sử dụng đến để ai cần thì lấy.
Năm ngoái, sau những đợt bão lũ gây thiệt hại nặng nề ở miền Trung. Vào phiên chợ cuối tháng 10, dưới sự giúp đỡ, "tham mưu" của những cô chú có thâm niên làm vườn và sự chung tay của những nhóm bạn yêu cây, Vườn xinh Sài Gòn tổ chức buổi bán đấu giá cây để ủng hộ bà con vùng lũ.
Phiên chợ kết hợp đấu giá cây thu hút gần 200 người tham gia. "Những thành viên như chú Tấn Châu ở Phú Quốc đã gửi những chậu cẩm tú cầu nhiệt đới lên để nhờ nhóm đấu giá giúp", chị Nhung kể. Buổi đấu giá hôm đó thu về 64 triệu đồng và được nhóm gửi đến quỹ Ủng hộ Miền Trung của một tờ báo lớn.
Sau khi bão lũ đi qua, Vườn xinh Sài Gòn phát động phong trào ủng hộ hạt giống tặng miền Trung. Khoảng 25 kg hạt giống các loại được chia thành 5 túi nhỏ, chia đều cho 5 tỉnh từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi. Hội viên ở các tỉnh có nhiệm vụ nhận và chia đều hạt giống cho bà con nông dân gần nơi mình sống.
Từ ngày có cửa hàng và phiên chợ không đồng, chị Nhung và những thành viên khác trong ban quản trị nhóm bận rộn hơn, đồng thời cũng thấy vui hơn vì có thêm cơ hội gặp gỡ những người bạn có cùng sở thích làm vườn. Chị mong mỗi quận trong thành phố sẽ có một "cửa hàng cây 0 đồng" để nhiều cây xanh được cho đi hơn nữa.
"Niềm vui của tất cả mọi người trong hội là mỗi tháng đều được nhận những cây giống mới để trồng và thấy thấy cây của mình cho đi được chủ mới chăm sóc đã ra trái, ra hoa", chị Nhung chia sẻ.
Diệp Phan - Thanh Khương