Ngày nào, chàng trai ở quận 6 cũng dậy từ 5h cho cho hàng trăm con cá đủ màu sắc kích cỡ "ăn sáng". "Cá vàng hấp thụ thức ăn tốt nhất lúc 5-8h sáng", Thắng giải thích. "Tôi thức khuya dậy sớm cùng đàn cá. Nhiều người trêu tôi đích thị là nông dân, chỉ khác là mình nuôi cá trên sân thượng giữa lòng thành phố".
Hệ thống 20 hồ cá trên sân thượng 200m2 của Nguyễn Hữu Thắng. Ảnh: Nhân vật cung cấp.
Là "nông dân sân thượng" và mới 22 tuổi nhưng kiến thức nuôi cá vàng của Thắng lại thuộc hàng có tiếng trong giới chơi cá cảnh ở Việt Nam. Dù không có cửa hàng, chỉ bán online, nhưng doanh thu hàng tháng đạt 100-200 triệu đồng. Sau 4 năm khởi nghiệp, chàng trai trẻ đã trả hết số nợ đầu tư ban đầu hơn 2 tỷ đồng và bắt đầu có lãi.
Thắng đến với cá vàng từ năm học lớp 11, khi đó cậu có một bể cá nhỏ đặt trong phòng, ngày ngày ngồi ngắm làm thú tiêu khiển. Lên các hội nhóm học hỏi kinh nghiệm nuôi cá, thấy mọi người buôn bán rầm rộ, cậu học trò nảy ý tưởng nuôi cá vàng bán nhưng bị bố phản đối vì cho đó là trò vô bổ. Hôm sau, Thắng rút tiền lì xì Tết mua thêm 10 con cá vàng. Hàng tuần, cậu đưa tiền cho đám bạn, nhờ giả làm khách đến mua cá với yêu cầu "phải để bố nhìn thấy". Sau ba tháng bị thuyết phục âm thầm bằng cách này, bố Thắng không phàn nàn sở thích của con trai nữa.
Bố thay đổi, nhưng tiền mua thức ăn cho cá vẫn phải tự chi, Thắng tính buôn bán thật. Không có tiền mua những con cá đắt đỏ, cậu lập kế hoạch "tích tiểu thành đại". Với 400.000 đồng còn lại trong túi, cậu bé 17 tuổi khi đó tìm kiếm nguồn cá ở các hội nhóm rồi rao bán trên trang cá nhân. Sau vài tháng, cả gốc và lãi của Thắng đã lên tới 5 triệu đồng.
Bốn năm trước, cá vàng nuôi ở Việt Nam đa phần nhập từ Thái Lan. Để nhập được giá gốc, Thắng vay thêm bố 13 triệu đồng để sang đó "tầm sư học đạo". Lần đầu nhìn thấy trang trại quy mô lớn với hệ thống hồ cá ngoài trời, chàng trai trẻ choáng ngợp nhưng ngộ ra rằng ánh sáng tự nhiên là yếu tố quan trọng để cá hoàn thiện màu sắc đẹp nhất, thay vì sử dụng ánh sáng nhân tạo như kinh nghiệm trước đó.
Về Việt Nam, Thắng chạy một mạch lên sân thượng, tự vẽ trong đầu vị trí đặt hồ cá, phía trên làm mái che ra sao. Cậu nhận ra tiềm năng lớn nuôi cá vàng ngoài trời thay vì nuôi trong nhà, cá vừa khỏe lại tiết kiệm điện. Hôm sau, cậu gọi thợ đến xây một chiếc bể diện tích 4 m2 để nuôi 30 con cá mới mang từ Thái Lan về. Có không gian, ánh sáng, đàn cá sinh trưởng tốt, màu sắc đẹp, một tháng bán lãi gấp đôi, thậm chí có con màu sắc đột biến còn gấp 3-4 lần. Cá bán hết, chàng trai bàn với bố biến sân thượng 200 m2 thành nhiều bể nuôi cá. Ý tưởng này lập tức bị ông bố gạt phăng vì sợ... sập nhà.
Thắng ngụp lặn trong hồ để vệ sinh bể hoặc chơi đùa với cá vàng. Ảnh: Nhân vật cung cấp.
Không thuyết phục được bố, Thắng tiếp tục kinh doanh theo mô hình cuốn chiếu, bán rồi lại nhập, hết lứa này tới lứa khác. Sau một năm mua đi bán lại, có chút vốn, anh nhờ người bạn làm xây dựng đến thuyết phục: "Bọn con sẽ lót lại nền sân thượng, lợp mái kính, xây phòng ốc kèo cọc chắc chắn, sập nhà là điều không thể". Thấy con trai quyết tâm với nghề, lại kiếm được tiền, ông bố nhượng bộ với lời dặn: "Làm thế nào thì làm, đừng ảnh hưởng phía dưới".
Với 200 triệu tiết kiệm, cậu vay thêm bạn bè và gia đình, xây 20 bể cá trên sân thượng với hệ thống lọc nước 24/24h và tạo vi sinh cho cá. Phía trên mái được lắp kính trong suốt, mục đích để điều hoà nhiệt độ, chống mưa bão nhưng vẫn đảm bảo ánh sáng nhiều nhất. Lúc cao điểm, 20 bể cá của Thắng nuôi tới 600 con cá vàng. Tiền lãi một phần quay vòng, một phần tích góp dần trả nợ.
"Lợi nhuận của nghề nuôi cá vàng rất khó nói. Có con nuôi lúc bé tẹo với giá nhập một triệu đồng, bán ra lãi cả chục triệu hoặc hơn. Nhưng cũng có lúc mất trắng vì cá chết", Thắng nhớ lại khó khăn ban đầu khi bắt tay vào nghề.
Khi đó, anh nhập về 60 con cá, giá hàng chục triệu đồng, về tới nhà chết phân nửa do quá trình vận chuyển bị va đập. Không những vậy, một số con có bệnh truyền sang con khác khiến cả bể chết trắng, phơi bụng nổi lềnh phềnh. Thậm chí chẳng may nhúng tay vào bể có cá bị bệnh sang bể khác thì cả đàn bên đó cũng chết theo. "Nhìn cá gục mà tôi cũng muốn gục theo", Thắng nhớ lại.
Ông bố lên sân thượng, nhìn thấy con trai ngồi thẫn thờ bên bể cá, vỗ vai nói: "Là đàn ông, ngã ở đâu đứng dậy ở đó. Hỏng thì làm lại".
Có được bài học từ thất bại đầu đời, trước khi mở rộng quy mô, Thắng nhiều đêm thức trắng học hỏi kinh nghiệm của người đi trước. Chăm sóc 20 bể cá, yêu cầu đầu tiên với anh là tất cả các hồ phải có môi trường vi sinh như nhau. Trước khi thả cá mới vào, cả đàn phải được sát khuẩn bằng thuốc tím. Một ngày anh cho cá ăn ba cữ, sáng là trùn chỉ hoặc trùn quế, trưa là trứng hấp và buổi tối ăn cám. Chàng trai 22 tuổi chỉ thực sự tự do làm việc cá nhân sau 19h.
Chú cá vàng có giá 35 triệu đồng của Thắng. Ảnh: Nhân vật cung cấp.
Anh chia sẻ, quan trọng nhất trong nghề nuôi cá vàng là phải hiểu môi trường sống của loại động vật này. "Môi trường nước chiếm 80-90%, còn thức ăn chỉ chiếm 10%". Thắng cho hay, người chơi nuôi 2-3 con sẽ thấy chăm cá vàng rất dễ, nhưng nuôi nhiều vừa vất vả vừa khó như chăm con mọn.
Hiện tại, trang trại cá vàng trên sân thượng của Thắng được đánh giá có quy mô và kỹ thuật có tiếng trong làng chơi cá vàng Việt Nam. Con cá đắt nhất anh từng bán lên tới 35 triệu đồng với màu sắc bắt mắt và nặng tới một ký. Thời điểm bán, đây là con cá được dân chơi săn lùng nhiều nhất. Cùng với tiền bán cá khủng, lại từng đoạt 8 giải nhất của khu vực Đông Nam Á trong các cuộc thi cá vàng, Thắng trở nên nổi tiếng, bán được nhiều cá hơn.
Nguyễn Tuấn Phúc, người gắn bó với Thắng hai năm nay tại trang trại cá vàng trên sân thượng nói, anh phục cậu bạn mình ở tính chịu khó và ham học hỏi: "Thắng chẳng dám bỏ sân thượng ngày nào mà suốt ngày cắm mặt ở hồ cá. Cậu ấy còn tự học thêm marketing, tiếng Anh để việc buôn bán thuận lợi hơn", Phúc nói.
Nguyện vọng hiện tại của Thắng là học tốt ngoại ngữ để trở thành giám khảo quốc tế chấm các giải cá vàng và mở một cửa hàng chuyên nghiệp, thay vì chỉ bán online như hiện tại. Năm nay, chàng trai này tiếp tục xây thêm các hồ cá mới trên sân thượng, mở rộng mô hình nuôi nhằm đạt số lượng 1.000 con.
Hải Hiền