Báo cáo Thủ tướng Phạm Minh Chính về dự kiến kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, Bộ Kế hoạch & Đầu tư cho biết, cả nước đã giảm 1.050 dự án. Số lượng dự án có thể tiếp tục giảm xuống, về mức 5.000 dự án cho 5 năm tới nhằm loại bỏ những dự án chưa thực sự cần thiết, kém hiệu quả.
Đánh giá vấn đề này, Thủ tướng nêu quan điểm, phải dứt khoát khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún, chia cắt cũng như tâm lý trông chờ, ỷ lại ở Trung ương, đồng thời chống tiêu cực, nghiêm cấm "chạy" dự án bởi đây là lợi ích của quốc gia, dân tộc.
Ông cũng nhắc tới tình trạng một số tỉnh còn nghèo, quy mô GRDP nhỏ, ngân sách có hạn nhưng dự kiến tới hàng trăm dự án trong 5 năm tới. Với tổng ngân sách được phân bổ, các địa phương, cơ quan, bộ ngành phải suy nghĩ, tính toán, tiết kiệm chi thường xuyên để dành cho đầu tư phát triển, đồng thời điều chỉnh lại các dự án đầu tư theo hướng trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào 3 khâu đột phá chiến lược và các dự án, công trình đầu tư phục vụ an sinh xã hội như phòng chống thiên tai, dịch bệnh, chăm lo các đối tượng yếu thế...
"Vì dân, vì nước, cứ mạnh dạn mà làm, sẽ cắt giảm được số dự án để tập trung vốn cho các dự án trọng tâm, trọng điểm", Thủ tướng nói.
Tổng mức vốn ngân sách thuộc dự kiến kế hoạch đầu tư công được cập nhật tăng 120.000 tỷ đồng, đạt 2,87 triệu tỷ đồng. Số tiền tăng là từ nguồn tiết kiệm chi thường xuyên chuyển sang đầu tư công, không làm tăng tổng chi ngân sách, theo Thứ trưởng Kế hoạch & Đầu tư Trần Quốc Phương.
So với giai đoạn 2016-2020, cơ cấu ngân sách dự kiến phân bổ vùng trong 5 năm tới sẽ không chỉ ưu tiên các vùng khó khăn như miền núi, biên giới, hải đảo... mà còn đảm bảo phát triển các vùng động lực, cực tăng trưởng. Trong đó, mức vốn bố trí bình quân đầu người vùng Tây Nguyên là cao nhất, khoảng 5,8 triệu đồng/người.
Kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu phân cấp tối đa về đầu tư công, nếu có vướng mắc về cơ chế, chính sách phải kịp thời trình tháo gỡ, xử lý.
Phân tích thêm về quan điểm huy động tối đa, sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển, nhất là hạ tầng giao thông, Thủ tướng nêu định hướng trình cấp có thẩm quyền cho phép ngân sách nhà nước bảo đảm tỷ lệ 50% tổng vốn cho các dự án cao tốc PPP trong cả giai đoạn 5 năm, phần còn lại thu hút đầu tư ngoài ngân sách. Tỷ lệ cụ thể được điều chỉnh rất linh hoạt, phù hợp với từng dự án, những dự án khó khăn, khó thu hút nhà đầu tư thì tỷ lệ tham gia của ngân sách sẽ cao hơn và ngược lại.
Thủ tướng yêu cầu tiếp tục tính toán cơ cấu ngân sách phân bổ cho các vùng so với quy mô dân số, GRDP và phần đóng góp của mỗi vùng cho cả nước, bảo đảm kết hợp hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa ưu tiên những nơi khó khăn và ưu tiên những nơi động lực.
Đồng thời, ông yêu cầu tiếp tục làm rõ một số nội dung khác trong báo cáo như huy động cả nguồn vốn trong và ngoài nước; tỉ lệ dự phòng ngân sách Trung ương; các vướng mắc về cơ chế, chính sách cần trình cấp có thẩm quyền tháo gỡ, xử lý...
Đức Minh