Trả lời:
Chào em,
Vào độ tuổi của em, do những thay đổi nội tiết của giai đoạn dậy thì, gương mặt của đa số các teen sẽ mọc mụn (cả nam và nữ), ít hay nhiều tùy vào thể trạng. Nguyên nhân gây nên mụn là do nội tiết tố trong cơ thể thay đổi, kích thích tuyến bã nhờn tiết ra nhiều dầu. Thông thường tác dụng của các chất này là để bảo vệ da, nhưng khi dầu nhờn trộn lẫn với tế bào da chết gây bít lỗ chân lông, cộng với vi khuẩn thường trú trên bề mặt da, sẽ hình thành nhân mụn.
Mặt khác, trong giai đoạn này, kiến thức chăm sóc da của các em chưa nhiều nên có những sai lầm dẫn tới tổn thương da, thậm chí làm nặng nề hơn tình trạng mụn như làm nhiễm trùng, tạo sẹo, thâm da. Trong sinh hoạt hàng ngày, những yếu tố khác như khí hậu, thời tiết, môi trường, mỹ phẩm, stress sẽ làm cho nhân mụn phát triển nhanh chóng và trở nên trầm trọng hơn.
Việc rửa mặt thường xuyên, dù có dùng sữa rửa mặt trị mụn hay không, sẽ giúp cho da luôn sạch sẽ và tránh bị viêm nhiễm do tác động của môi trường bên ngoài. Tuy nhiên, đó không phải là giải pháp có thể giải quyết một cách triệt để nguyên nhân gây ra mụn. Đối với các loại sản phẩm trị mụn cấp tốc nếu có kết quả chỉ làm mụn giảm đi trong một thời gian ngắn rồi sau đó mụn sẽ tái phát và tiếp tục phát triển.
Đó là chưa kể những trường hợp sử dụng các sản phẩm bôi thoa không rõ nguồn gốc hoặc tự bào chế theo kinh nghiệm truyền miệng, gây bít lỗ chân lông, khiến da càng bị viêm nhiễm, tổn thương. Các sản phẩm ấy càng làm cho tình trạng mụn trở nên dai dẳng và trầm trọng hơn, để lại những vết tích như sẹo, vết thâm.
Việc em cố tình nặn mụn khi mụn chưa có cồi đen sẽ khiến cho mụn tạo sẹo lõm sâu hay sẹo thâm, một số trường hợp còn khiến cho nhân mụn nhiễm trùng do không đảm bảo vệ sinh, từ đó làm mụn trứng cá biến thành mụn bọc. Đây là cách thức trị mụn sai lầm và có thể để lại những tổn thương da lâu dài.
Tôi chia sẻ một số cách giúp em kiểm soát mụn tuổi dậy tận gốc an toàn như sau:
1. Bổ sung đây đủ dưỡng chất nhằm giúp da được khỏe mạnh
Nhiều nghiên cứu cho thấy, những người bị nổi mụn là do cơ thể có lượng kẽm thấp. Khi cơ thể thiếu hụt kẽm sẽ làm rối loạn nội tiết tố, là một trong những yếu tố hình thành mụn. Kẽm là thành tố quan trọng nhất trong việc điều trị mụn tận gốc. Khi cơ thể được bổ sung lượng kẽm kịp thời và đầy đủ, hoạt động của tuyến bã nhờn giảm, khả năng miễn dịch tăng, giúp mau chóng làm khô nhân mụn và không để lại sẹo.
Ngoài ra, còn có những thành phần khác góp phần mang lại hiệu quả tối đa trong việc điều trị mụn tận gốc em có thể bổ sung. Chẳng hạn như Vitamin E, là chất chống oxy hóa mạnh giúp làm giảm vết thâm và nếp nhăn, bảo vệ da khỏi tác hại của môi trường, tia tử ngoại, cải thiện sức sống cho làn da. Vitamin C có vai trò quan trọng trong việc hình thành collagen giúp phục hồi vùng da tổn thương do mụn. Kẽm giúp làm lành vết thương và giảm các tổn thương do mụn. Crôm giúp làm giảm tình trạng nhiễm trùng da, ngăn ngừa mụn tái phát...
2. Rửa mặt đúng cách
Rữa mặt bằng nước sạch là lựa chọn an toàn nhất, nên chọn nước hơi ấm (không quá nóng hay quá lạnh), vì nước ấm sẽ giúp cho các lỗ chân lông nở ra, dễ dàng đào thải các chất cặn. Khi rửa mặt lưu ý dùng tay massage nhẹ nhàng, không chà sát quá mạnh. Tránh sử dụng nước quá lạnh hay quá nóng sẽ khiến da dễ bị tổn thương.
Khác với nước sạch (có thể rửa mặt bằng nước bao nhiêu tùy thích), nếu sử dụng sữa rửa mặt, cần lưu ý không lạm dụng vì sữa rửa mặt sẽ làm da mất nhờn và khô, từ đó khiến cho da mất đi lớp bảo vệ. Khi sử dụng sữa rửa mặt cần lưu ý:
- Chọn loại sữa phù hợp; có pH trung tính, ít mùi, ít hương liệu, tương ứng với loại da của mình (da nhờn hay khô).
- Lưu ý biểu hiện dị ứng và thay đổi nếu bị dị ứng sau khi sử dụng.
- Sau khi rửa mặt bằng sữa, cần rửa lại bằng nước sạch, tránh để sữa rửa mặt lưu lại trên da.
- Tần suất vừa phải: mỗi ngày khoảng 2-3 lần. Có thể tăng số lần rửa nếu sử dụng mỹ phẩm.
3. Hạn chế tối đa nặn mụn hay kích thích lên dùng da có mụn. Nếu muốn nặn mụn đầu đen, em nên đến các cơ sở da liễu uy tín để được hỗ trợ trong điều kiện vệ sinh khử trùng tốt. Trong trường hợp mụn tự vỡ ra, hãy dùng khăn giấy hay nước sạch vệ sinh vùng da ấy. Em nên hạn chế tiếp xúc với ánh nắng nắng sẽ làm vùng da sau khi lên mụn dễ bị tổn thương, để lại vết thâm.
Lưu ý: mụn trứng cá tuy nhiều và gây xấu nhất thời, nhưng sẽ hoàn toàn biến mắt sau đó nếu biết cách chăm sóc da đúng cách. Ngược lại nếu mụn bội nhiễm, gây sẹo hay thâm da do những thao tác chăm sóc da sai lầm thì sẽ ở lại rất lâu. Vậy hãy chọn cách khôn ngoan và bảo vệ làn da một cách lâu dài, ít nhất em sẽ thấy chuyển biến tích cực khi qua độ tuổi dậy thì. Nếu còn băn khoăn lo lắng, em hãy đến gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn và tìm phương pháp cải thiện phù hợp.
Thân ái.
Bác sĩ Nguyễn Tấn Thủ