Xe tạo ra khí thải bởi quá trình đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và không khí. Với những động cơ hoạt động bình thường, hỗn hợp nhiên liệu được đốt hết, khí thải ra thường không màu, hoặc màu trắng trong, tan nhanh chóng trong không khí. Nếu khí thải có màu, mùi lạ khi vận hành, khả năng cao động cơ đang có lỗi. Tùy vào màu khói sẽ có những vấn đề riêng biệt.
Khói màu trắng
Xe thải khói trắng. Ảnh: Car from Japan
Khói màu trắng được xem là bình thường khi khởi động xe trong vùng khí hậu lạnh, được gây ra bởi nước ngưng tụ trong hệ thống ống xả của xe. Khi xe mới khởi động, ống xả nóng lên, khiến nước bốc hơi, thoát ra ngoài xe, gặp không khí lạnh ngưng tụ trở lại và tạo thành "khói", là những giọt nước nhỏ li ti. Hiện tượng này sẽ hết khi xe đã đủ nóng, nước từ trong hệ thống ống xả đã bay hết ra ngoài.
Nếu xe xuất hiện khói trắng mà không phải ở vùng khí hậu lạnh, hoặc khói trắng thải ra trong suốt quá trình vận hành, khả năng cao hệ thống nước làm mát đã rò rỉ vào bên trong máy, thông thường do các đệm nắp động cơ (đệm quy-lát) bị hỏng hoặc hở, theo Car Direct. Chủ xe có thể xác định nhanh nước làm mát bị rò rỉ khi ngửi thấy mùi hơi ngọt qua làn khói trắng thải ra ống xả, hoặc kiểm tra mức nước làm mát của xe.
Khói màu xanh dương
Khói từ ống xả có màu xanh dương được xem là vấn đề nghiêm trọng. Theo các chuyên gia xe tại Auto Express, thông thường, khói màu xanh là kết quả của việc dầu bị đốt cháy. Ngoài ra, nếu dầu lọt vào buồng đốt, chủ xe sẽ ngửi thấy rõ mùi hợp chất bị đốt cháy khi khói ống xả có màu xanh. Nguyên nhân thường thấy khiến dầu lọt vào buồng đốt là do vòng đệm piston hoặc bộ tăng áp mòn, lão hóa.
Khói màu xám
Có nhiều nguyên nhân khiến khói ống xả có màu xám. Các chuyên gia nhận định màu xám càng đậm, hư hỏng càng nghiêm trọng. Các nguyên nhân có thể kể đến bao gồm lọt dầu vào buồng đốt (tương tự như khói xanh, nếu lọt ít sẽ có màu xám nhẹ), van thông khí các-te (Positive Crankcase Ventilation Valve - PCV) hư hỏng, rò rỉ dầu hộp số trên xe số tự động.
Khói màu đen
Màu khói ống xả có thể cho chủ xe biết thêm thông tin về lỗi đang xảy ra. Ảnh: Spinny
Trong đa số các trường hợp, khói màu đen là biểu hiện của việc đốt cháy quá nhiều nhiên liệu trong động cơ. Trong trường hợp này lọc gió động cơ có thể bị bẩn hoặc tắc, khiến ít gió được nạp vào buồng đốt, dư nhiên liệu, và tạo ra khói đen. Nếu thay thế lọc gió không giải quyết được vấn đề, kim phun nhiên liệu có thể là nguyên nhân gây khói đen.
Ngoài ra, đối với xe máy dầu, khói đen từ ống xả có thể là hệ thống làm sạch bộ lọc hạt đang hoạt động, tức xe đang tự đốt cháy các cặn bẩn của ống xả trong quá trình vận hành. Hiện tượng khói đen sẽ biến mất sau khoảng từ 15-30 phút hoạt động, tùy vào xe.
Đối với những loại khói trên, khi phát hiện chủ xe nên tắt máy và đưa đến các cơ sở sửa chữa để kiểm tra, nhằm xác định đúng nguyên nhân khiến xe thải ra khói có màu lạ khi chạy. Càng để lâu, xe càng khó sửa chữa, và chi phí khắc phục lỗi cũng tốn kém hơn.
Tân Phan