Biến thể B.1.617 từ Ấn Độ chứa hai đột biến L452R và E484Q, gọi là "đột biến kép", có khả năng lây lan nhanh chóng và làm giảm hiệu quả vaccine Covid-19.
B.1.617 hiện diện trong một số lượng lớn mẫu bệnh phẩm ở nhiều bang Ấn Độ. Theo đó, trong khoảng 13.000 mẫu được giải trình tự, có hơn 3.500 mẫu mang các biến chủng đáng lo ngại, bao gồm B.1.617. Đặc biệt, B.1.617 được tìm thấy ở Maharashtra, Karnataka, Tây Bengal, Gujarat và Chhattisgarh, là những điểm nóng Covid-19 hiện nay.
Tuy nhiên, một quan chức của Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Quốc gia (NCDC) Ấn Độ cho biết họ vẫn chưa xác định chắc chắn mối liên hệ giữa biến chủng này và đợt bùng phát.
Hôm 5/5, Ấn Độ ghi nhận 412.000 ca nhiễm mới và 3.980 trường hợp tử vong. Phát biểu tại một cuộc họp của Bộ Y tế, tiến sĩ K. VijayRaghavan, cố vấn hàng đầu của chính phủ, thừa nhận giới chuyên gia đã không lường trước được sự gia tăng chóng mặt của các ca bệnh.
"Với mức độ lây nhiễm cao, làn sóng dịch thứ ba là khó tránh khỏi. Hiện chưa rõ khi nào đợt dịch thứ ba sẽ ập tới, nhưng chúng ta cần chuẩn bị cho điều đó", tiến sĩ VijayRaghavan cho hay.
Đại dịch đặt áp lực rất lớn lên hệ thống y tế Ấn Độ. Oxy y tế khan hiếm nghiêm trọng, các điểm hoả táng quá tải. Một số bang thực hiện phong tỏa và giờ giới nghiêm cục bộ. Chính phủ liên bang vẫn chưa áp dụng phong tỏa toàn quốc vì sợ ảnh hưởng đến kinh tế.
Hơn một tháng trước, Ấn Độ khẳng định B.1.617 không liên quan đến đợt bùng phát thứ hai. Giới chức cũng phủ nhận vai trò của các biến chủng từ Anh, Nam Phi và Brazil đối với đợt dịch.
Nhà virus học Shahid Jameel nhận xét Ấn Độ đã chậm trễ trong việc theo dõi các biến chủng. Nước này chỉ mới thực sự tiến hành giải trình tự gene vào giữa tháng 2/2021. Ấn Độ hiện chỉ xử lý hơn 1% tổng số mẫu virus. Ông nói: "Trong khi đó, Anh giải trình tự được 5%-6% mẫu khi dịch đạt đỉnh. Tuy nhiên, bạn khó có thể bắt kịp tiến độ như vậy trong thời gian ngắn".
Sujeet Singj từ NCDC cho biết: "Mối liên hệ giữa biến chủng và đợt dịch vẫn chưa hoàn toàn rõ. Tuy nhiên, chúng tôi khuyến cáo các bang củng cố những biện pháp chống dịch bao gồm đẩy mạnh xét nghiệm, cách ly nhanh chóng, chống tụ tập đông người và tiêm phòng".
Ngày 5/5, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết trong tuần qua, số ca nhiễm mới của Ấn Độ chiếm 46% tổng số ca Covid-19 thế giới. Các trường hợp tử vong do Covid-19 tại đất nước tỷ dân này chiếm 1/4 số ca được ghi nhận trên toàn cầu.
Tiến độ tiêm chủng tại Ấn Độ đã không thể đạt được mục tiêu tham vọng (tiêm phòng cho 300 triệu người vào tháng 7) và tỷ lệ chủng ngừa giảm đáng kể vì thiếu vaccine. Chỉ 269 triệu người trên tổng số 1,4 tỷ dân đã tiêm hai mũi vaccine và khoảng 128 triệu người được tiêm một liều. Nguồn vaccine dự trữ trong nước gần như cạn kiệt. Chính phủ mới đây cho phép người trưởng thành dưới 45 tuổi tiêm phòng, nhưng nhóm này đang gặp khó khăn trong việc đăng ký lịch tiêm.
Các chuyên gia cho rằng phong tỏa và tiêm chủng là cách duy nhất để đưa Ấn Độ khỏi vực thẳm Covid-19 nhưng giới lãnh đạo phải hành động quyết liệt ngay tức khắc.
Mai Dung (Theo BBC)