"Chúng ta kết thúc càng sớm càng tốt. Mỗi ngày lại có thêm nhiều mối đe dọa với binh sĩ Mỹ", Tổng thống Joe Biden nói trong cuộc họp báo ở Nhà Trắng hôm 24/8, sau cuộc họp bàn với các lãnh đạo G7 về chiến dịch sơ tán công dân khỏi thủ đô Kabul của Afghanistan.
Biden cho biết duy trì phối hợp với Taliban là yếu tố quan trọng để hoàn thành chiến dịch trước hạn chót 31/8, nhưng cho rằng "tình hình mong manh" và đối thoại có nguy cơ sụp đổ nếu hoạt động di tản kéo dài. Tổng thống Mỹ đã yêu cầu Lầu Năm Góc và Bộ Ngoại giao chuẩn bị những kế hoạch dự phòng để kéo dài chiến dịch sơ tán qua ngày 31/8 nếu cần thiết.
Người dân Afghanistan chuẩn bị lên vận tải cơ C-17 Mỹ tại sân bay Kabul hôm 20/8. Ảnh: USAF.
Ông chủ Nhà Trắng cho biết quân đội Mỹ đã giúp sơ tán gần 71.000 người từ ngày 14/8, thêm rằng chính quyền của ông đang xây dựng lại hệ thống tiếp nhận người tị nạn bị "cố tình phá hủy" bởi người tiền nhiệm Donald Trump. "Chúng ta phải làm mọi thứ để tái định cư những người Afghanistan đủ điều kiện xin tị nạn. Nước Mỹ sẽ làm phần việc của mình", Biden nói thêm.
Hai quan chức giấu tên cho biết có nhiều lo ngại về khả năng phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng lợi dụng tình hình hỗn loạn ở sân bay Kabul để đánh bom tự sát. Một người nói rằng ưu tiên sẽ là rút toàn bộ lực lượng Mỹ khỏi Afghanistan trước khi vụ tấn công xảy ra.
Quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ trước đó cho biết mục tiêu hiện nay là hoàn thành chiến dịch sơ tán trước hạn chót 31/8 do Tổng thống Joe Biden đặt ra. Ngoài hàng nghìn dân thường Mỹ và Afghanistan, quân đội Mỹ cũng sẽ phải rút hết 5.800 binh sĩ và trang thiết bị được triển khai ở sân bay Hamid Karzai.
Phát ngôn viên Taliban Zabihullah Mujahid hôm qua tái khẳng định ngày 31/8 là hạn chót để Mỹ cùng các đồng minh rút quân toàn diện. Mujahid nhận định chiến dịch sơ tán người nước ngoài tại sân bay Hamid Karzai sẽ được xem là vi phạm thỏa thuận ban đầu nếu tiếp diễn sau hạn chót.
"Chúng tôi không chấp nhận sơ tán sau hạn chót. Điều này không được phép tiếp diễn trên lãnh thổ và chúng tôi sẽ có lập trường khác", Muhajid cảnh báo. Đại diện Taliban cũng yêu cầu Mỹ dừng "khuyến khích người Afghanistan rời bỏ đất nước", nhấn mạnh chính phủ mới sẽ cần những nhân tài như bác sĩ, kỹ sư và đề nghị Mỹ thay đổi chính sách.
Kể từ khi Taliban giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul, sân bay quốc tế Hamid Karzai luôn chìm trong hỗn loạn do dòng người ồ ạt đổ tới đây nhằm tìm kiếm cơ hội thoát khỏi Afghanistan. Hơn 20 người đã thiệt mạng trong và xung quanh sân bay, chủ yếu do giẫm đạp và súng bắn.
Vũ Anh (Theo Reuters)