Năm 2010, hai thanh niên trẻ người Ireland tên Patrick Collison và John Collison đến gặp nhà đầu tư mạo hiểm Peter Thiel để thuyết phục ông tham gia vào một "phi vụ làm ăn" nghe có vẻ lạ lùng - "tăng GDP của Internet".
Năm đó, John và Patrick mới 19 và 21 tuổi. Họ nói với Peter Thiel những hạn chế của Paypal và vì sao Stripe - công ty khởi nghiệp của họ - sẽ là lựa chọn tốt hơn trong tương lai. Thiel hỏi họ về chiến lược kinh doanh, anh em nhà Collison không có câu trả lời rõ ràng, nhưng cuối cùng, nhà đầu tư nổi tiếng bậc nhất nước Mỹ nhanh chóng bị thuyết phục bởi tầm nhìn của hai chàng trai đến từ Ireland.
Patrick Collison (trái) và John Collison (phải) khởi nghiệp từ năm 19 tuổi và trở thành tỷ phú năm 30 tuổi. Ảnh: Yahoo Finance.
Sau đó, đồng sáng lập PayPal, Elon Musk và Michael Moritz của Sequoia Capital cũng rót vốn vào Stripe. Một thập kỷ sau, sự ủng hộ cho hai chàng trai trẻ đến từ Ireland trở thành pha "cá cược" thông minh nhất ngành công nghệ. Stripe đang được định giá 95 tỷ USD, trở thành "siêu kỳ lân" giá trị nhất nước Mỹ. Patrick và John bước chân vào câu lạc bộ tỷ phú khi mới 30 và 32 tuổi.
Tỷ phú khởi nghiệp từ 7 dòng code
Anh em nhà Collison từng theo học trường Castletroy ở Limerick, Ireland. Năm 16 tuổi, Patrick đã giành được giải thưởng "Nhà khoa học trẻ của năm" từ chính phủ Ireland nhờ tạo ra một ngôn ngữ lập trình mới. Thành tích học tập của John cũng ấn tượng không kém khi phá kỷ lục của anh trai về điểm cao nhất trong các kỳ thi ở trường.
Sau đó cả hai chuyển đến Mỹ để theo học đại học Mit và Harvard. Năm 2008, anh em nhà Collison bán phần mềm đầu tiên tên Auctomatic với giá 5 triệu USD. Công cụ này giúp những người mua sắm trên eBay có thể bán lại sản phẩm của mình với giá cao hơn.
Thương vụ thành công tốt đẹp khiến cả hai quyết định tạm dừng việc học để khởi nghiệp. Patrick và John nhận thấy nhu cầu mua sắm trực tuyến của người Mỹ ngày một tăng, nhưng cơ sở hạ tầng tài chính trực tuyến thời kỳ này vẫn còn cũ và chậm.
Để thiết lập một cửa hàng, các công ty phải đến ngân hàng, xử lý các khoản thanh toán và tìm cách kết nối giữa các bên với những quy trình phức tạp có thể kéo dài hàng tuần. Ngoài ra, hầu hết phần mềm xử lý giao dịch lúc này đã lỗi thời, các phần mềm hiện đại chưa được tối ưu.
Năm 2010, Patrick 30 tuổi và John Collison mới 28 tuổi, bắt đầu gỡ rối vấn đề. Họ thành lập công ty Stripe, cung cấp mã 7 dòng được đặt trên các trang web và ứng dụng, cho phép kết nối tức thì với thẻ tín dụng và hệ thống ngân hàng để nhận thanh toán. Chỉ cần sao chép và dán, các công ty có thể hoàn thành quy trình mà trước đây họ phải mất hàng tuần.
Điểm mạnh của Stripe là cung cấp các dịch vụ tài chính công nghệ đơn giản, dễ dùng cho các hoạt động thanh toán phi biên giới trên Internet. Từ một công ty công nghệ không tên tuổi, Stripe trở thành đối tác quan trọng của Shopify, Uber, Doordash, Instacart, Amazon, Google, Microsoft...
Một trong những dấu mốc quan trọng với anh em nhà Collison là năm 2018, Stripe mở rộng hoạt động sang bên kia bờ Đại Tây Dương, hợp tác với Alipay và Wechat - hai gã thanh toán trực tuyến khổng lồ của Trung Quốc.
Cũng trong năm này, Stripe được định giá 20 tỷ USD khi nhận được 245 triệu USD tài trợ. Giá trị kỳ vọng của công ty tăng gấp đôi chỉ sau hai năm. Đến năm 2019, Stripe nhận thêm 250 triệu USD tài trợ, đưa giá trị công ty lên 35 tỷ USD. Hai năm sau, công ty của anh em nhà Collison trở thành kỳ lân công nghệ giá trị nhất nước Mỹ khi được định giá 95 tỷ USD sau khi gọi vốn thành công thêm 600 triệu USD từ các nhà đầu tư.
Đánh cược vào "GDP của Internet"
Ngay từ những ngày đầu khởi nghiệp, Patrick và John đã có những khái niệm rất khác biệt về Internet. Họ nhìn thị trường thanh toán trực tuyến như mảnh đất màu mỡ chưa được khai phá. Sứ mệnh của họ khi thành lập Stripe là "tăng GDP của Internet".
Khái niệm "GDP của Internet" của anh em nhà Collison rất thú vị. Họ cho rằng vẫn còn một phần rất lớn của thế giới mà Internet chưa chạm vào được, trong đó, khoảng 6,2 tỷ người sẽ là khách hàng tiềm năng của Stripe. Đó là những doanh nhân hoặc các công ty trên khắp thế giới từ châu Phi, đến Trung Đông, châu Á. Tư duy này bắt buộc các sản phẩm của Strip phải theo kịp tốc độ phát triển của Internet và nắm bắt được trước những nhu cầu thanh toán của người dùng từng khu vực.
John và Patrick đều có lợi thế về Internet. Cả hai đều xuất thân từ kỹ thuật và có đội ngũ kỹ sư giỏi. Cá nhân họ bắt bắt xu hướng công nghệ vô vùng nhanh. Họ liên tục thử nghiệm, chấp nhận sai để phát triển. Họ từng cho ra mắt Connect, nền tảng cung cấp các giao diện khác nhau cho mỗi công ty, để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, hoàn lại tiền, xác minh danh tính, quản lý giao dịch... Sau đó, họ lại thử nghiệm một mô hình mới tên Relay, kết hợp giữa thương mại điện tử với mạng xã hội bằng cách hợp tác với Twitter.
Mark Carney, cựu thống đốc Ngân hàng Trung ương Anh, người từng tham gia hội đồng quản trị của Stripe, nói với Financial Times: "Họ là mẫu người cực kỳ thông minh, rất đặc biệt, ham học hỏi về những mảng nội dung mới và đặc biệt hài hước".
Sau khi gọi vốn thành công và trở thành "siêu kỳ lân" công nghệ của nước Mỹ, anh em nhà Collison tuyên bố sẽ tiếp tục đầu tư vào hoạt động kinh doanh ở châu Âu và sẽ bổ sung 1.000 nhân viên trong 5 năm tới. Mặc dù mỗi năm, Stripe xử lý hàng trăm tỷ giao dịch cho hàng triệu công ty trên toàn cầu, những nhà sáng lập công ty vẫn đặt niềm tin mãnh liệt vào cái gọi là "GPD Internet" và tin rằng dư địa phát triển của họ vẫn còn rất lớn.
Những sở thích khác thường
Nhà đầu tư nổi tiếng Michael Moritz của Sequoia Capital nhận xét về John và Patrick rằng: "Họ là những người cẩn thận, kỷ luật, sáng suốt và không có khuynh hướng chi tiêu phù phiếm. Với số tiền khổng lồ có trong tay, một số tỷ phú sẽ mua vài hòn đảo, anh em hà Collision nhiều khả năng sẽ đến một nơi hẻo lánh, chui vào một cái lều và đọc sách".
Mặc dù gia nhập câu lạc bộ tỷ phú khi mới ba mươi, John và Patrick lại có cuộc sống khá bình dị, kín tiếng. Lối sống kỷ luật, khiêm tốn của anh em nhà Collision thậm chí giúp công ty tránh xa được cuộc khủng hoảng hồi đầu năm, sau khi liên quan đến chiến dịch gây quỹ cho chiến dịch ủng hộ Donald Trump.
Patrick và John dường như không có nhiều điểm tương đồng với các tỷ phú công nghệ. Hai nhà đồng sáng lập Stripe thậm chí còn ở chung nhà cho đến khi một trong hai người quyết định lập gia đình. Không nhiều thông tin về anh em nhà Collison được tiết lộ trên truyền thông, sở thích hiếm hoi người ta biết về hai tỷ phú tuổi 30 này là họ đều thích trốn học, nhưng lại là những "mọt sách" chính hiệu. Cả hai vẫn giữ thói quen từ khi còn học phổ thông là đọc sách bất cứ khi nào rảnh rỗi.
Waterford Whispers News, một trang web châm biếm về các nhân vật nổi tiếng hoặc các vấn đề thời sự, miêu tả về thư mục của hai tỷ phú đến từ Ireland như sau: "Khó có thể cưỡng lại thành công của anh em nhà Collison, nhưng chúng ta sẽ bỏ qua họ".
Khương Nha