Trả lời:
Bệnh dại chủ yếu lây qua vết cắn, cào của chó, mèo, bao gồm thú cưng do gia đình nuôi. Mầm bệnh tồn tại trong nước dãi, xâm nhập thông qua vết thương hở và tấn công hệ thần kinh, não. Khi khởi phát, tỷ lệ tử vong do dại gần 100%.
Khi bị chó cắn, bạn cần sơ cứu với quy trình ba bước để phòng bệnh dại sớm. Đầu tiên, bạn rửa vết thương ngay dưới vòi nước chảy liên tục và xà phòng trong 15 phút, kết hợp rửa với xà phòng, tiếp theo sát trùng bằng cồn hoặc dung dịch povidine. Sau đó, bạn đến cơ sở y tế để được tiêm vaccine ngừa dại, có thể thêm huyết thanh kháng dại và uốn ván theo chỉ định của bác sĩ.
Không nên đem cho hoặc đuổi, đánh chết chó sau khi bị cắn, phòng nguy cơ bệnh dại lây lan. Ảnh minh họa: Vecteezy
Đối với người chưa chủng ngừa cần tiêm 5 mũi vaccine dại vào các ngày 0, 3, 7, 14 và 28. Trong quá trình hoàn thành phác đồ tiêm ngừa dại, bạn và gia đình cần quan sát các biểu hiện bệnh của con vật, không đánh chết hoặc đem cho.
Nếu chó vẫn khỏe mạnh, ăn uống bình thường, không có biểu hiện thần kinh bất thường như hung dữ, sủa không kiểm soát... cho thấy con vật có nguy cơ nhiễm dại thấp. Tùy vào tình trạng vết thương, bác sĩ có thể chỉ định ngừng tiêm. Nếu chó chết hoặc có dấu hiệu bệnh trong 10 ngày, gia đình tuân thủ hướng dẫn của cơ sở y tế.
Người dân có thể tiêm phòng trước phơi nhiễm với phác đồ 3 mũi vào ngày 0, 7, 21 hoặc 28, nếu sau đó bị chó mèo cắn, cào chỉ cần tiêm hai mũi vaccine vào ngày 0 và 3 mà không cần tiêm huyết thanh. Việt Nam hiện có hai loại vaccine ngừa dại thế hệ mới, sản xuất từ tế bào vero, an toàn, không gây ảnh hưởng thần kinh.
Bạn không nặn máu, đắp lá, tự uống thuốc nam hoặc tự mua thuốc điều trị. Những cách này không hiệu quả và đã khiến nhiều người chủ quan, sau đó tử vong do dại.
Bác sĩ Nguyễn Như Điền
Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC
Độc giả đặt câu hỏi tư vấn vaccine để bác sĩ trả lời tại đây.