Trả lời:

Ở Việt Nam, bọ cạp chủ yếu sinh sống ở vùng núi và trung du. Chúng thường không chủ động tấn công con người, song khi cảm thấy bị đe dọa, dồn ép, chúng sẽ dùng chiếc đuôi có chứa nọc độc để phòng vệ. Trường hợp của bạn khá hy hữu, may mắn là phần lớn các loài bọ cạp sống tại nước ta độc tính không cao, không nguy hiểm tính mạng. Vết thương do bọ cạp chích có thể sưng, đỏ, đau nhức, một số ít trường hợp bị sốc phản vệ, phải đi cấp cứu. Bạn cần theo dõi và đến bệnh viện khi có biểu hiện chóng mặt, buồn nôn, nôn để được bác sĩ theo dõi, điều trị.

Bên cạnh đó, bọ cạp thích sống ở nơi mát mẻ, ẩm ướt như trong hang, khe đá, gỗ mục... Đây là những nơi nha bào uốn ván gây bệnh thường tồn tại. Do đó, người bị bọ cạp chích, mầm bệnh uốn ván có thể từ trên người bọ cạp xâm nhập vào cơ thể qua vết thương.

Tại vị trí vết thương, mầm bệnh uốn ván có thể sinh sôi, tiết ra độc tố tấn công vào hệ thần kinh trung ương.

Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, người mắc uốn ván có thể gặp các biến chứng như suy hô hấp do co thắt cơ vùng hầu họng, viêm phổi, rối loạn thần kinh thực vật, suy đa tạng... và thậm chí tử vong.

Ngay sau khi bị bọ cạp chích, bạn cần rửa sạch vết thương với nước và xà phòng. Sau đó, đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ đánh giá tình trạng vết thương, tư vấn tiêm vaccine phòng ngừa uốn ván và có thể tiêm thêm huyết thanh kháng độc tố uốn ván.

Việt Nam hiện có nhiều loại vaccine ngừa uốn ván cho trẻ em và người lớn, bao gồm vaccine uốn ván đơn và các vaccine kết hợp nhiều thành phần như: 6 trong 1; 5 trong 1; 4 trong 1 phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt; 3 trong 1 phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván; 2 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván.

Nếu là người lớn đã từng tiêm ngừa uốn ván trong vòng 10 năm trở lại đây, chỉ cần tiêm thêm một mũi vaccine uốn ván. Trường hợp không nhớ rõ lịch sử tiêm chủng, bạn cần tiêm ba mũi và tiêm nhắc một mũi sau mỗi 10 năm hoặc tiêm nhắc lại sớm hơn khi có vết thương.

Vaccine uốn ván cũng chỉ định tiêm cho phụ nữ mang thai giúp bảo vệ khi sinh nở và truyền kháng thể thụ động, ngừa uốn ván sơ sinh cho em bé.

Bên cạnh đó, để phòng tránh bị bọ cạp và các loại côn trùng, động vật nguy hiểm như rắn, rết tấn công, mọi người nên cẩn thận quan sát khi đi vào khu vực rừng núi, hang động, suối... Những ai hay đi du lịch hoặc làm việc những khu vực này nên mặc trang phục bảo hộ để đảm bảo an toàn.

Bác sĩ Lê Thị Gấm

(Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC)