Theo PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng khoa Phẫu thuật ống tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, béo phì có thể gây tổn thương đáng kể cho gan. Dưới đây là một số lý do và mức độ tổn thương mà béo phì có thể gây ra với lá gan.
Gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ là tình trạng mà mỡ tích tụ quá mức trong gan, dẫn đến tăng kích thước và trọng lượng của gan. Tình trạng này thường xảy ra do sự chuyển hóa lipid bất thường trong cơ thể, trong đó mỡ được tích tụ trong tế bào gan. Gan nhiễm mỡ không được xử lý đúng cách có thể tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (non-alcoholic fatty liver disease - NAFLD).
Viêm gan mỡ không do rượu (NAFLD)
NAFLD là một tình trạng trong đó mỡ tích tụ trong gan mà không liên quan đến việc tiêu thụ cồn. Nếu không được kiểm soát và điều trị, NAFLD có thể tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ không cồn có hại (non-alcoholic steatohepatitis - NASH), một tình trạng nghiêm trọng hơn. NAFLD và NASH có thể gây viêm nhiễm, sẹo gan, khiến gan hoạt động kém hiệu quả.
Xơ gan
Nếu không được kiểm soát, NASH có thể tiến triển thành xơ gan (cirrhosis), là quá trình thay thế mô gan bình thường bằng mô sẹo. Xơ gan có thể dẫn đến suy gan và suy thận, rối loạn chức năng gan và tăng nguy cơ ung thư gan.
Ung thư gan
Béo phì cũng có liên quan đến tăng nguy cơ mắc các loại ung thư gan, ung thư ống mật. Đây cũng có thể là hậu quả của quá trình xơ gan do gan nhiễm mỡ kéo dài không được điều trị.
Tổn thương gan do béo phì có thể biến đổi từ giai đoạn gan nhiễm mỡ đơn giản đến NAFLD, NASH, xơ gan và ung thư gan. Mức độ tổn thương gan có thể thay đổi tùy thuộc vào các yếu tố như cơ địa cá nhân, mức độ béo phì, thói quen ăn uống, tình trạng sức khỏe tổng thể của mỗi người.
Tổn thương gan do béo phì có thể biến đổi từ giai đoạn gan nhiễm mỡ đơn giản đến NAFLD, NASH, xơ gan và ung thư gan. Ảnh: Freepik
Bác sĩ Tuấn nhận định có thể hồi phục tổn thương gan trong một số trường hợp sau khi giảm cân. Tuy nhiên, khả năng hồi phục và mức độ hồi phục phụ thuộc vào mức độ tổn thương gan ban đầu, thời gian, cách giảm cân và tình trạng sức khỏe tổng thể của mỗi người.
Nếu tổn thương gan do béo phì ở giai đoạn sớm, chẳng hạn gan nhiễm mỡ hoặc viêm gan nhiễm mỡ không cồn (NAFLD), có thể có khả năng hồi phục sau khi giảm cân và thay đổi lối sống.
Giảm cân có thể giảm lượng mỡ trong gan, cải thiện chức năng gan và giảm nguy cơ tiến triển thành các vấn đề gan nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, nếu tổn thương gan đã tiến triển đến giai đoạn nặng hơn như viêm gan mỡ không cồn có hại (NASH) hoặc xơ gan, việc hồi phục có thể khó hơn. Trong những trường hợp này, việc giảm cân và thay đổi lối sống vẫn có thể có lợi, nhưng không thể đảm bảo hoàn toàn hồi phục và trở lại trạng thái gan bình thường.
Quá trình hồi phục tổn thương gan yêu cầu thời gian và đòi hỏi sự chuyên môn và theo dõi từ các chuyên gia y tế. Trong một số trường hợp, việc kết hợp giảm cân với các phương pháp điều trị khác như chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục, thuốc hoặc liệu pháp y tế có thể được áp dụng để tăng cường quá trình hồi phục.
Theo bác sĩ Tuấn, các tổn thương gan gây ra do béo phì đòi hỏi đánh giá và điều trị chuyên sâu, không chỉ dựa trên việc giảm cân mà còn phụ thuộc vào mức độ và tình trạng gan của bệnh nhân. Giảm cân có thể giúp cải thiện tình trạng gan, nhưng không phải lúc nào cũng đủ để hồi phục tổn thương gan hoàn toàn.
Đối với các giai đoạn sớm của béo gan và viêm gan mỡ không cồn (NAFLD), giảm cân và thay đổi lối sống lành mạnh có thể là phương pháp điều trị hiệu quả. Giảm cân giúp giảm mỡ trong gan, cải thiện chức năng gan và giảm nguy cơ phát triển thành các vấn đề gan nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, việc giảm cân cần được thực hiện theo sự hướng dẫn của chuyên gia y tế và theo kế hoạch cụ thể.
Đối với các tình trạng tổn thương gan nghiêm trọng hơn như viêm gan mỡ không cồn có hại (NASH), xơ gan hoặc ung thư gan, việc giảm cân một mình không đủ để hồi phục hoàn toàn. Trong những trường hợp này, việc điều trị chuyên sâu và kiểm soát tình trạng gan là cần thiết. Điều trị có thể bao gồm các biện pháp như chế độ ăn uống đặc biệt, thuốc, liệu pháp y tế hoặc phẫu thuật tùy thuộc vào tình trạng và khả năng của bệnh nhân.
Mỹ Ý