Trưng Vương là bệnh viện đa khoa hạng một trực thuộc Sở Y tế TP HCM. Những ngày giáp Tết, Trưng Vương là một trong số 13 cơ sở y tế tại thành phố đang chật vật tìm nguồn kinh phí thưởng cho nhân viên.
Đại diện Sở Y tế TP HCM ghi nhận bên cạnh một số bệnh viện có mức thưởng Tết cao vài chục triệu đến cả trăm triệu đồng, còn nhiều cơ sở y tế chỉ thưởng vài trăm nghìn đến dưới 5 triệu đồng, chủ yếu là bệnh viện quận huyện hoặc bệnh viện lớn nhưng đang gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, nhân lực. Bệnh viện Trưng Vương là một trường hợp điển hình.
Ba năm qua Bệnh viện Trưng Vương không có tiền thưởng Tết do không có chênh lệch thu chi, không có nguồn tích lũy để chi thu nhập tăng thêm cho nhân viên. Hiện hầu hết bệnh viện TP HCM phục hồi khám chữa bệnh sau thời gian dài ảnh hưởng bởi dịch Covid, lương thưởng của nhân viên dần cải thiện, song Trưng Vương vẫn còn chồng chất khó khăn, chủ yếu liên quan cơ sở vật chất.
Thời điểm đại dịch bùng phát, Trưng Vương được chuyển công năng sang chuyên tiếp nhận điều trị bệnh nhân Covid-19, thường xuyên phải phun xịt khử khuẩn phòng bệnh. Do đó khi dịch kết thúc, máy móc hư hỏng rất nhiều, bệnh viện không đủ tiền để sửa chữa. Mặt khác, bệnh viện xây dựng tòa nhà mới, những năm qua gặp nhiều vướng mắc, đến nay vẫn chưa hoạt động. Viện lại không có kinh phí đầu tư sửa chữa lớn ở cơ sở cũ vì "sợ xây xong đập phá phải tốn kém".
Tình hình này dẫn đến lượt khám chữa bệnh của bệnh viện hiện tăng hơn năm trước, với khoảng 1.800-2.000 lượt bệnh nhân khám và điều trị mỗi ngày, song vẫn thấp hơn nhiều so với thời điểm trước dịch. Năm 2022, hàng loạt nhân viên y tế của bệnh viện nghỉ việc, gần đây mới ổn định nhân sự.
"Năm nay chúng tôi cố gắng chia sẻ đều mỗi nhân viên 1,5 triệu ăn Tết, cũng không thể gọi là thưởng", đại diện Bệnh viện Trưng Vương nói, ngày 23/1.
Bệnh viện Đa khoa Hóc Môn cũng gặp khó khăn tương tự, lãnh đạo phải "tính toán đau đầu" mới chốt được mức thưởng 5 triệu đồng cho mỗi nhân viên kể cả giám đốc - bằng mức thưởng Tết năm ngoái. Hai tháng cuối năm 2023, bệnh viện phải ngưng nhận bệnh nhân nội trú để nghiệm thu hoàn thành cơ sở mới 12 tầng cũng như kiểm tra phòng cháy chữa cháy.
"Ngưng điều trị nội trú hai tháng khiến nguồn thu của bệnh viện giảm khoảng 30 tỷ đồng, ảnh hưởng nhiều đến cân đối thu chi cả năm", giám đốc Đặng Quốc Quân giải thích, thêm rằng tình hình tài chính khiến bệnh viện gặp khó khi tìm nguồn kinh phí thưởng Tết.
Đa khoa Hóc Môn là bệnh viện tuyến quận huyện, nằm ở cửa ngõ Tây Bắc thành phố, nhiều năm qua xuống cấp. Hàng năm cứ vào mùa mưa, bệnh viện ngập nặng sau mỗi cơn mưa lớn, các y bác sĩ thậm chí bắt được cua ở phòng cấp cứu.
Trong chiến lược TP HCM nâng cấp hạ tầng và chất lượng khám chữa bệnh tại các bệnh viện ở những cửa ngõ thành phố, bệnh viện Hóc Môn được xây dựng mới hoàn toàn, thực sự vận hành năm 2024. Lãnh đạo bệnh viện kỳ vọng trong năm nay, khi chuyển sang làm việc ở tòa nhà mới khang trang, cùng với việc triển khai nhiều kỹ thuật hiện đại, y bác sĩ được nâng cao về chuyên môn, bệnh viện sẽ thu hút đông đảo bệnh nhân, từ đó cải thiện được nguồn thu.
Một số bệnh viện quận huyện khác thưởng Tết tăng so với năm ngoái, nhưng vẫn còn khá khiêm tốn. Như, Bệnh viện Quận 11 thưởng 8,4 triệu đồng cho người làm việc đủ 12 tháng, nhiều hơn năm ngoái 1,2 triệu đồng và gấp nhiều lần năm 2022. Bệnh viện huyện Bình Chánh nhờ phát triển chuyên môn, triển khai nhiều kỹ thuật mới, mức thưởng năm nay lên 5,4 triệu đồng, gấp ba lần năm trước.
Một khó khăn khác của nhiều bệnh viện là thiếu nguồn thu tăng thêm do đặc thù điều trị chuyên khoa, không thể triển khai các hoạt động khám chữa bệnh bình thường. Chẳng hạn, Bệnh viện Nhân Ái chuyên điều trị bệnh nhân HIV/AIDS, hoặc Khu điều trị Phong Bến Sắn là một trong hai trung tâm điều trị bệnh phong lớn nhất cả nước, Trung tâm Giám định y khoa TP HCM, Chi cục Dân số kế hoạch hóa gia đình... Những đơn vị này đều hoạt động dựa vào ngân sách nhà nước, mức chi thưởng Tết chỉ trên mức hỗ trợ của thành phố. Đến nay, nguồn thưởng Tết cho nhân viên các đơn vị này vẫn chưa được chốt.
Đại diện Sở Y tế cho rằng một trong những nguyên nhân dẫn đến chênh lệch nhiều về mức thưởng Tết là do các bệnh viện phải tự chủ tài chính trong khi nguồn thu viện phí chưa được tính đúng tính đủ. Sức lao động nhân viên y tế các bệnh viện có thể bằng nhau nhưng thu nhập ở từng viện chênh lệch rất nhiều. Điều này dẫn đến các bệnh viện doanh thu tốt thì có điều kiện chăm sóc đời sống nhân viên tốt hơn.
"Ngành y tế thành phố vẫn nghiên cứu và đề xuất các cơ chế chính sách để giúp những bệnh viện công lập tự chủ một cách bền vững, tuy nhiên đây luôn là thách thức của ngành", lãnh đạo Sở Y tế nhìn nhận.
Lê Phương