Bác sĩ Lương Trường Sơn, Phó Viện trưởng Viện Sốt rét Ký sinh trùng Côn trùng TP HCM, cho biết bệnh ấu trùng da di chuyển là một bệnh nhiễm trùng da do ấu trùng giun móc từ mèo, chó và động vật khác gây nên. Vị trí phổ biến nhất thường hay gặp nhất là bàn chân, khe ngón chân, ngón chân tay, đầu gối và mông.
Con người có thể bị nhiễm ấu trùng qua chân trần khi đi bộ trên bãi cát hoặc tiếp xúc với đất bị ô nhiễm phân động vật. Bệnh thường xuất hiện ở bàn chân và cẳng chân, hoặc bất kỳ phần nào của cơ thể tiếp xúc với đất bẩn.
Thông thường, trứng ký sinh trùng được truyền từ phân của động vật bị nhiễm khuẩn qua đất cát ẩm ướt (là nơi ấu trùng nở) tới da người, ấu trùng có thể xâm nhập thông qua nang lông, vết nứt da hoặc thậm chí da còn nguyên vẹn. Sau đó vài ngày đến vài tháng từ nơi xâm nhập ban đầu, ấu trùng di chuyển dưới da tạo nên đường hầm rộng 3-5 mm.
Trong cơ thể người ấu trùng có thể thâm nhập vào các lớp sâu của da lây nhiễm vào máu và hệ bạch huyết. Ở trong ruột, chúng trưởng thành và đẻ trứng sau đó được bài tiết để bắt đầu chu kỳ mới. Tuy nhiên, ấu trùng không thể xâm nhập vào lớp trung bì cho nên bệnh này chỉ giới hạn ở lớp biểu bì da.
Ấu trùng da xâm nhập gây ngứa, kích thích trong 30 phút. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Theo bác sĩ, tất cả giới tính, lứa tuổi đều có thể bị ảnh hưởng nếu tiếp xúc với ấu trùng. Nhóm có nguy cơ bao gồm những người thường xuyên tiếp xúc với đất cát ẩm ướt, đi chân đất, trẻ em chơi ở hố cát, nông dân, người làm vườn, thợ ống nước, thợ săn, thợ điện, thợ mộc...
Khi bị ấu trùng xâm nhập, bạn có thể có cảm giác ngứa râm ran, kích thích trong vòng 30 phút. Các ấu trùng có thể sau đó nằm im cả tuần hoặc cả tháng hoặc ngay lập tức bắt đầu hoạt động từ từ tạo ra hang rộng 2-3 mm, kéo dài 3-4 cm mỗi ngày từ vị trí xâm nhập. Nếu có nhiều ấu trùng cùng tham gia thì tổn thương biểu hiện ngoằn ngoèo quanh co đa dạng.
Trong hầu hết trường hợp, các tổn thương sẽ tự khỏi trong vòng 4-8 tuần vì cơ thể người là con đường cụt của loại ấu trùng này. Tuy nhiên, nếu can thiệp điều trị sẽ rút ngắn quá trình của bệnh. Triệu chứng ngứa sẽ giảm trong vòng 24-48 giờ sau điều trị và tổn thương giải quyết trong vòng một tuần. Khi có nhiễm trùng da thứ phát có thể cần điều trị kết hợp với kháng sinh.
Bác sĩ khuyên không đi chân đất để tiếp xúc với đất, cát bị ô nhiễm. Tẩy giun cho chó, mèo và động vật sống gần. Luôn giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, khi tiếp xúc với môi trường dễ lây bệnh cần có trang phục bảo hộ an toàn.
Thùy An