Trả lời:
Alzheimer được nhà thần kinh học người Đức Alois Alzheimer mô tả lần đầu tiên vào năm 1907. Bệnh này thường xuất hiện ở độ tuổi từ trên 60 và chiếm 75% các bệnh sa sút trí tuệ tuổi già. Nữ thường mắc nhiều hơn nam.
Triệu chứng của bệnh rất đặc biệt: ban đầu là rối loạn trí nhớ, sau đó là các rối loạn ngôn ngữ (không tìm ra từ cần thiết, từ đồng nghĩa), tiếp theo là rối loạn trong hành động (thiếu chú ý, không tập trung vào một công việc). Bốn năm sau khi có các triệu chứng đầu tiên, bệnh nhân bắt đầu có rối loạn về nhận thức, dần dần không nhận ra được người thân quen. Cuối cùng là bị rối loạn về phối hợp động tác, không làm nổi các công việc thông thường (như mở cửa, bật đèn). Từ đây, bệnh nhân phải được chú ý chăm sóc như trẻ em. Người bị bệnh Alzheimer luôn có rối loạn về tính khí và xử sự (như buồn rầu, cáu kỉnh có khi gây gổ), rối loạn vì xét đoán.
Bệnh đặc trưng bởi 2 hiện tượng cùng xảy ra một thời gian trong vỏ não:
- Một loại protein tập trung một cách bất thường ở ngay trong các tế bào thần kinh, gây nên quá trình "thoái hóa các thớ thần kinh".
- Protein đóng cặn thành mảng (gọi là mảng dạng tinh bột) xen vào các tế bào thần kinh.
Ngoài ra, các yếu tố khác như chấn thương sọ não, trầm cảm, thiểu năng tuyến giáp, sự hấp thu nhôm (thường có trong nước máy), uống rượu quá nhiều cũng làm gia tăng số lượng bệnh nhân Alzheimer.
Hiện nay, để điều trị bệnh, trên thế giới đang dùng 2 loại thuốc:
- Thuốc tiết cholin (thuốc đặc hiệu), ngăn cản việc phá hủy chất acetylcholin (chất trung gian hóa học, đảm bảo cho các tế bào thần kinh hoạt động tốt). Thuốc giúp cải thiện hiệu suất các tế bào thần kinh lành để bù vào các tế bào thần kinh bị tổn hại.
- Thuốc bảo vệ tế bào thần kinh (như vitamin E, Sélégilin).
Một công ty dược phẩm ở Mỹ đang thử nghiệm một loại vacxin để điều trị bệnh. Từ tháng 5/2001, vacxin này đã được thăm dò ở người tại Mỹ và phần lớn các nước châu Âu.
Các biện pháp ngăn ngừa bệnh bao gồm:
- Giảm huyết áp bằng chế độ ăn, thuốc ngăn chặn các bệnh tim mạch.
- Ăn các loại cá có chứa nhiều axit béo DHA (docosahe-xaencic acid) như cá thu, cá hương, cá hồi. Nghiên cứu cho thấy, trong máu bệnh nhân bị bệnh Alzheimer, tỷ lệ DHA thấp hơn so với người bình thường.
- Dùng nhiều thực phẩm chứa các chất có tác dụng chống ôxy hóa như flavonoid có trong rượu vang, chè, hoa quả.
GS Nguyễn Khang, Sức Khỏe & Đời Sống