Đại tá Roman Chervinsky, 48 tuổi, đã quản lý hậu cần và hỗ trợ một nhóm 6 người dùng giấy tờ giả để thuê tàu và sử dụng thiết bị lặn để đặt thuốc nổ lên đường ống Nord Stream, tờ Washington Post của Mỹ ngày 11/11 dẫn lời các quan chức Ukraine và nguồn tin châu Âu.
Tờ báo cho rằng Chervinsky nhận lệnh từ các quan chức cấp trên, những người sau đó đã báo cáo với Tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraine Valery Zaluzhny.
"Vai trò của Chervinsky là bằng chứng trực tiếp nhất cho đến lúc này cho thấy đội ngũ lãnh đạo an ninh và quân đội Ukraine có liên quan đến vụ phá hoại đường ống Nord Stream tháng 9/2022", theo tờ báo.
Chervinsky bác bỏ thông tin. "Mọi đồn đoán cho rằng tôi liên quan vụ phá hoại Nord Stream đều đang được Nga lan truyền mà không có căn cứ", ông cho biết trong tuyên bố gửi Washington Post và trang tin Der Spiegel của Đức, hai bên đang phối hợp điều tra vai trò của Chervinsky.
Nhà Trắng, Bộ Ngoại giao Mỹ, chính phủ Ukraine chưa bình luận về thông tin.
Từ khi Nga mở chiến dịch ở Ukraine hồi tháng 2/2022, Chervinsky phục vụ cho một đơn vị đặc nhiệm chú trọng vào các chiến dịch đối phó Nga ở khu vực Moskva kiểm soát, theo các nguồn thạo tin.
Chervinsky đang bị giam tại một nhà tù ở Kiev với cáo buộc lạm quyền trong kế hoạch dụ một phi công Nga đào ngũ sang Ukraine hồi tháng 7/2022. Giới chức Ukraine cáo buộc Chervinsky, bị bắt hồi tháng 4, đã hành động tùy tiện và để lộ tọa độ một sân bay của Ukraine, khiến vị trí bị tập kích.
Roman Chervinsky trong phiên xét xử tại tòa án quận Schevchenko, Kiev ngày 10/10. Ảnh: Washington Post
Hai đường ống Nord Stream 1 và 2 từ Nga sang Đức qua biển Baltic bị hư hại sau các vụ nổ hồi tháng 9/2022. Vào thời điểm đó, các đường ống đều đang không hoạt động. Đan Mạch cùng Thụy Điển và Đức, ba quốc gia gần hiện trường nhất, đã mở cuộc điều tra, kết luận đây là hành động phá hoại nhưng chưa nêu danh tính thủ phạm.
Washington Post tháng 6 dẫn tài liệu rò rỉ cho biết Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) thông qua một cơ quan tình báo châu Âu hồi tháng 6/2022 đã biết thông tin một nhóm đặc nhiệm Ukraine gồm 6 thành viên có kế hoạch phá hoại Nord Stream.
Theo đó, nhóm Ukraine lên kế hoạch tấn công đường ống sau cuộc tập trận hải quân lớn BALTOPS của NATO ngày 5-17/6/2022. Hoạt động này được báo cáo trực tiếp với tướng Zaluzhnyi. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky được cho là không biết về kế hoạch.
CIA sau đó đã thông báo với các đồng minh châu Âu về thông tin. Tài liệu tình báo cũng nói rằng kế hoạch của Ukraine đã "tạm dừng" nhưng không nêu lý do. Ba quan chức Mỹ giấu tên xác nhận với CNN về thông tin trên Washington Post. Không rõ kế hoạch được nêu trong tài liệu tình báo của Mỹ có liên quan đến vụ phá hoại Nord Stream tháng 9/2022 hay không.
Tổng thống Zelensky sau đó nói Ukraine không biết gì về kế hoạch phá hoại Nord Stream mà truyền thông Mỹ đưa tin, khẳng định Kiev không bao giờ làm vậy.
Vị trí rò rỉ sau các vụ nổ trên đường ống Nord Stream 1 và Nord Stream 2 tháng 9/2022. Đồ họa: Guardian
Như Tâm (Theo Washington Post, Moscow Times)