Anh Nam là hàng xóm của tôi ở quê, đứa con đầu của anh sắp tốt nghiệp THPT. Mối quan tâm của cả gia đình anh bây giờ là nên chọn con đường nào cho con đi tiếp: học nghề hay cố học đại học?
Học lực của con anh Nam chỉ mức khá và không có nhiều hy vọng vào được các đại học thuộc top đầu. Nếu xét điểm học bạ sẽ đậu đại học nhưng vào các trường dân lập thì học phí là một gánh nặng rất lớn. Ngay cả khi đủ sức vào trường công lập, thì với việc tự chủ của các trường này cũng khiến mức học phí những năm gần đây tăng cao.
>> Cú sốc thất nghiệp tuổi 40 của dân văn phòng
Mức trần học phí đối với các khối ngành đào tạo trình độ đại học tại các cơ sở giáo dục đại học công lập chưa tự chủ từ 1,2 - 2,45 triệu đồng/tháng. Lưu ý là lộ trình tăng học phí mỗi năm của nhiều trường là 10%. Với học phí đại học tăng mạnh, với thời gian bốn năm học thì đây là một khoản đầu tư không nhỏ của các gia đình cho con em của mình.
Theo một báo cáo Khảo sát lương thưởng năm 2022 mới công bố cho biết, lần đầu tiên sau nhiều năm, mức lương khởi điểm của sinh viên mới tốt nghiệp từ đại học Việt Nam và du học sinh tại đại học nước ngoài là ngang bằng nhau (khoảng 10.600.000 đồng một tháng). Thêm vào đó, quy trình lên lương của nhiều công ty cũng rất chậm.
Hơn mười triệu đồng là một số tiền không nhỏ nhưng cũng không lớn. Mức lương này được chi trả từ những công ty ở thành phố lớn, mà với vật giá và chi phí sinh hoạt tăng cao thì khoản tiết kiệm từ lương sẽ không còn bao nhiêu. Tới đây câu hỏi đặt ra là bao nhiêu lâu thì mới gỡ được vốn đầu tư cho học đại học?
>> Sao phải cam chịu làm văn phòng, lương khiêm tốn?
"Nếu đi học nghề hoặc cao đẳng, học phí có thể thấp hơn, thời gian học nhanh hơn, nghĩa là đi làm kiếm tự lo cho bản thân sớm hơn", tôi nói với anh. Đồng thời, tôi phân tích rằng nếu con không thực sự giỏi hoặc đam mê nghiên cứu một lĩnh vực nào đó thì đi học đại học là một sự lãng phí.
Hãy hướng con đi học nghề hoặc cao đẳng, sau khi tự lo cho bản thân được và có ý muốn phát triển hơn thì có thể đăng ký học văn bằng hai. Anh Nam nói với tôi sẽ bàn bạc kỹ lưỡng với con, nhưng nếu con nhất quyết muốn trải nghiệm giảng đường đại học thì khó mấy vợ chồng anh cũng cố gắng lo cho con.
Tôi nghĩ những phụ huynh có con sắp vào độ tuổi giống con anh Nam cần cân nhắc thật kỹ học lực, khả năng giành học bổng cũng như điều kiện kinh tế gia đình để hướng con mình đi một con đường phù hợp hơn.
Thanh Nguyên
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.