Hong Kong thu giữ hơn 500 kg cocaine từ băng nhóm Mexico. Ảnh: Dickson Lee/ SCMP
Nạn buôn bán ma túy đang hoành hành ngày càng nhiều ở châu Á, khiến số lượng "hàng cấm" bị thu giữ vì thế mà tăng lên đáng kể. Chỉ tính riêng Đông Á và Đông Nam Á, các nhà chức trách đã thu giữ tổng cộng 254 viên methamphetamine trong năm 2013, tăng gấp 8 lần chỉ trong vòng 5 năm, tờ Financial Times đầu tuần này đưa tin.
Giới chức quốc tế cảnh báo rằng, các cơ quan thực thi pháp luật tại châu Á đang chưa được chuẩn bị tốt để đối phó với tình trạng buôn bán ma túy ngày càng gia tăng.
"Cảnh sát và quan chức hải quan tại châu Á thường không có nhiều mối quan hệ với châu Mỹ, và thường thiếu kiến thức về các băng đảng ở Mỹ Latin, họ không biết họ sắp phải đối mặt với điều gì", Jeremy Douglas, đại diện của Văn phòng Liên Hợp Quốc về ma tuý và tội phạm nói. "Họ chưa hoạt động nhiều ở tầm quốc tế, nhưng họ sắp phải làm vậy".
Đối với những kẻ buôn lậu bị bắt, rủi ro với chúng là rất lớn. Một số nước Đông Nam Á trừng trị tội liên quan đến ma túy bằng án tử hình.
Philippines, nước tranh luận về việc thi hành án tử hình đối với những tội danh liên quan đến ma túy, sẽ là nơi thí điểm cách xử lý một trường hợp vào tháng này. Horatio Hernandez Hernadez, người Mexico, sẽ phải ra hầu tòa với cáo buộc là thành viên cấp cao của băng đảng ma túy Sinaloa khét tiếng.
Tại một cuộc họp khu vực tại Bangkok hồi tháng 8, đại diện của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã đưa ra báo động đỏ về hoạt động buôn bán ma tuý nơi đây. Họ cho rằng, mặc dù khu vực có tiềm năng tăng trưởng kinh tế và thương mại, chính khả năng kết nối ngày càng dễ dàng giữa các nước đã khiến vùng biên giới dễ trở thành "trạm chung chuyển" để buôn lậu ma tuý.
"Vì vậy, các cơ quan an ninh kiểm soát biên giới và cảng biển cần phải tăng cường kỹ năng, năng lực và hợp tác xuyên biên giới, để đối phó với tội phạm xuyên quốc gia", ông Jakkrit Srivali, một quan chức hàng đầu thuộc Bộ Ngoại giao Thái Lan, nói.
Đời sống của người dân châu Á ngày càng đi lên, dẫn tới sự gia tăng về nhu cầu về ma tuý. Nơi đây dần trở thành tụ điểm tiêu thụ, buôn bán và trao đổi các chất cấm, theo báo cáo được công bố năm ngoái của Văn phòng ma tuý và tội phạm của Liên Hợp Quốc.
Băng đảng Sinaloa được xác định là một đầu mối cung cấp ma tuý quan trọng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đây chính là băng có kẻ cầm đầu là Joaquin "El Chapo" Guzmán, vượt ngục ở Mexico hồi tháng 7.
Băng đảng The Jalisco New Generation, mới tham gia vào thị trường ma tuý của Mexico, là cái tên mới nổi trong thế giới ngầm vài tháng gần đây, sau khi bắn hạ một máy bay quân sự. Băng này đang nhắm đến thị trường Hong Kong và Nhật Bản, theo Canacintra, một tổ chức tại Mexico.
"Vì có nguy cơ đối mặt với những hình phạt nghiêm khắc, như tù chung thân hay thậm chí tử hình, những kẻ buôn lậu bán ma túy ở đó (châu Á) với giá cắt cổ", Rodrigo Alpízar Vallejo, chủ tịch tổ chức trên nói với giới truyền thông tại Mexico.
Thị trường Châu Á - Thái Bình Dương cung cấp nhiều lợi nhuận hơn cho các băng đảng so với thị trường truyền thống. Tại Hong Kong, một kg cocaine có thể bán với giá cao gấp 3 lần so với ở Mỹ. Thậm chí, ở Australia, giá của chúng còn có thể cao gấp 6 lần, theo cảnh sát và các chuyên gia.
Trong khi đó, theo các nhà điều tra tội phạm tài chính, các băng đảng sẽ nghiên cứu kỹ càng các thoả thuận thương mại khu vực, chẳng hạn Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương, để tìm hiểu về việc mở cửa một số tuyến đường cụ thể, hoặc chính sách giảm thuế quan đối với một số loại hàng hoá nhất định. Việc này giúp nhóm có thủ đoạn ẩn giấu ma tuý và chuyển lợi nhuận thu được về nước.
Bất cứ chính sách nào có thể làm tăng khối lượng, hiệu quả giao dịch thương mại cũng sẽ có nguy cơ làm tăng cơ hội và mở đường cho tội phạm vận chuyển ma tuý và rửa tiền", ông Bill Majcher, người từng làm việc với cảnh sát Liên bang của Mỹ và Canada nói.
"Trong vài thập kỷ qua, tôi đã chứng kiến nạn rửa tiền gia tăng nhanh chóng, do tội phạm biết cách lợi dụng các hiệp định mở cửa các vùng thương mại xuyên quốc gia và hiệp ước giữa các nước", một điều tra viên giấu tên nói.
Robert Evan Ellis, giáo sư chuyên về khu vực Mỹ Latin, đồng thời cũng là chuyên gia về quan hệ của khu vực này với Trung Quốc, nói rằng các thoả thuận sẽ giúp tăng khối lượng hàng hóa trao đổi, tăng số lượng ngân hàng và công ty thực hiện giao dịch xuyên Thái Bình Dương. Điều này vô tình mở rộng cơ hội cho các tổ chức tội phạm buôn lậu ma tuý.
Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng, quan hệ thêm thắt chặt giữa các nước nhờ các thoả thuận đã ký sẽ "gián tiếp tăng cường hoạt động thực thi pháp luật và khuôn khổ pháp lý xuyên Thái Bình Dương, giúp chống lại các băng đảng ma tuý".
Trọng Nghĩa