Mở đầu bài phát biểu tại phiên khai mạc trực tuyến của Hội nghị Quốc gia đảng Dân chủ hôm 17/8, cựu đệ nhất phu nhân Mỹ Michelle Obama cho biết bà có mặt tại đây bởi "yêu đất nước bằng cả trái tim và cảm thấy đau đớn khi chứng kiến quá nhiều người đang phải chịu tổn thương". Covid-19 đã cướp đi sinh mạng của hơn 175.000 người tại Mỹ, đẩy hàng triệu người vào cảnh thất nghiệp.
Theo bình luận viên Maeve Reston của CNN, bài phát biểu hơn 18 phút của bà Obama cung cấp những lý lẽ đầy sức nặng chống lại nhiệm kỳ tổng thống của Donald Trump dưới góc nhìn của một đảng viên Dân chủ nổi bật, kèm theo đó là lời cảnh báo đanh thép.
"Nếu bạn nghĩ rằng mọi thứ không thể tồi tệ hơn, hãy tin tôi, khả năng này vẫn tồn tại nếu chúng ta không tạo ra thay đổi trong cuộc bầu cử này. Nếu còn giữ bất cứ tia hy vọng nào về việc chấm dứt tình trạng hỗn loạn, chúng ta phải bỏ phiếu cho Joe Biden, như thể cuộc sống của chúng ta phụ thuộc vào hành động đó", bà Obama đề cập tới ứng viên tổng thống đảng Dân chủ, đồng thời là phó tổng thống Mỹ dưới thời Barack Obama.
Trong khi nhiều diễn giả tại hội nghị, bao gồm 4 thành viên đảng Cộng hòa, cố gắng thuyết phục người dân Mỹ nên đặt đất nước lên trên vấn đề đảng phái, bà Obama kêu gọi họ để trái tim rộng mở và lựa chọn điều đúng đắn thay vì sai trái. Theo bà, những người làm được như vậy "biết rằng những chuyện đang xảy ra tại đất nước này là không đúng".
"Hãy để tôi trung thực và nói rõ ràng nhất có thể. Donald Trump là tổng thống sai lầm đối với đất nước của chúng ta", cựu đệ nhất phu nhân cho hay, đổ lỗi cho Tổng thống Mỹ vì hạ thấp mức độ nghiêm trọng của đại dịch, làm gia tăng căng thẳng chủng tộc, chia cắt các gia đình tại biên giới, gần như không thể hiện chút đồng cảm nào với những đau thương và mất mát mà rất nhiều người Mỹ phải trải qua.
Bà Obama còn dùng lời lẽ gay gắt để chỉ trích việc Trump gọi đám đông biểu tình sau cái chết của George Floyd, người đàn ông da màu bị cảnh sát ghì chết ở Minneapolis hồi tháng 5, là "những kẻ côn đồ", đồng thời lên án Tổng thống Mỹ dung túng cho chủ nghĩa da trắng thượng đẳng.
Theo bà, Trump không chịu thừa nhận sự phân biệt chủng tộc vốn tồn tại trong các chính sách của Mỹ, với hậu quả là "danh sách bất tận" những người da màu vô tội tiếp tục bị giết hại. "Một thực tế đơn giản là phong trào Mạng sống người da màu quan trọng vẫn bị văn phòng cấp cao nhất của đất nước chế nhạo", bà Obama nói.
"Trẻ em Mỹ đang chứng kiến các lãnh đạo của chúng gắn mác cho đồng bào là kẻ thù, trong khi cổ vũ những kẻ theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng. Chúng kinh hoàng khi thấy những đứa trẻ khác bị tách khỏi gia đình và nhốt vào trại giam, hay khi những người biểu tình ôn hòa bị xịt hơi cay và hứng đạn cao su chỉ vì một bức ảnh. Đáng buồn thay, đây là nước Mỹ trong mắt thế hệ tiếp theo, một quốc gia hoạt động kém hiệu quả không chỉ bởi vấn đề chính sách, mà còn do phẩm chất", bài phát biểu có đoạn.
"Trump đã có quá đủ thời gian để chứng minh năng lực, nhưng ông ấy rõ ràng đang bế tắc. Ông ấy không thể phù hợp với thời điểm này và đơn giản không phải người chúng ta cần", bà Obama nêu ý kiến.
Bà Obama viết bài phát biểu dưới sự hỗ trợ từ một người viết diễn văn và thực hành nó trong vài tuần qua. Những nhận xét của cựu đệ nhất phu nhân Mỹ "vô cùng mang tính cá nhân", một trợ lý giấu tên của bà tiết lộ, nói thêm rằng dù được giúp đỡ, bà Obama vẫn nắm rõ những điều muốn nói, bất chấp nguyện vọng tránh dính líu đến chính trường.
Ngoài chỉ trích Trump, bình luận viên Reston đánh giá bà Obama còn cố gắng đóng vai trò là nhân chứng cho năng lực của Biden, tạo ra sự tương phản rõ ràng giữa Tổng thống Mỹ và cựu phó tướng suốt 8 năm của chồng bà.
Bà Obama lưu ý công việc của tổng thống đòi hỏi "khả năng phán đoán sáng suốt, thông thạo các vấn đề phức tạp và gây tranh cãi, tôn trọng sự thật và lịch sử, cư xử đúng đắn và biết lắng nghe", nói thêm rằng một tổng thống phải ý thức được mỗi mạng sống của người dân "đều có ý nghĩa và giá trị".
Theo bà, Biden thấu hiểu những mất mát mà nhiều người Mỹ đang đối mặt, bởi chính ông từng trải qua một số chuyện tương tự, như việc cha của ông phải vật lộn kiếm sống nuôi các con, hay sự ra đi của người vợ đầu tiên và con gái Biden trong tai nạn xe năm 1972. Beau Biden, con trai cựu phó tổng thống Mỹ, cũng qua đời 5 năm trước ở tuổi 46 vì bệnh ung thư não.
"Mỗi khi hướng đến Nhà Trắng hiện nay để tìm kiếm sự lãnh đạo, niềm an ủi hay bất cứ dấu hiệu vững chắc nào, chúng ta thay vào đó lại nhận về sự hỗn loạn, chia rẽ và hoàn toàn thiếu đồng cảm", bà Obama cho hay.
"Joe biết nỗi thống khổ khi ngồi vào bàn với một chiếc ghế trống. Đó cũng là lý do ông ấy dành nhiều thời gian an ủi những bậc phụ huynh đang đau buồn. Cuộc đời ông ấy là minh chứng cho việc vượt qua nỗi đau. Với lòng can đảm và nhiệt huyết đó, ông ấy sẽ vực dậy tất cả chúng ta, giúp chúng ta chữa lành vết thương và dẫn dắt chúng ta tiến lên phía trước", bà nói.
Cuối cùng, bà Obama kêu gọi cử tri đi bỏ phiếu sớm, đến tận nơi nếu có thể, hoặc yêu cầu lấy phiếu bầu qua thư "ngay bây giờ", sau đó khuyến khích bạn bè và gia đình làm theo. "Hãy đi đôi giày thoải mái, đeo khẩu trang, mang theo bữa tối và có thể cả bữa sáng, bởi chúng ta phải sẵn sàng xếp hàng cả đêm nếu buộc phải vậy", cựu đệ nhất phu nhân nói.
"Nếu muốn duy trì khả năng tiến bộ trong thời đại của chúng ta, nếu muốn nhìn thẳng vào mắt con mình sau cuộc bầu cử này, chúng ta phải khẳng định vị trí của bản thân trong lịch sử Mỹ. Chúng ta phải làm mọi điều có thể để Joe Biden, bạn của tôi, trở thành tổng thống Mỹ tiếp theo", bà Obama kết lại bài phát biểu.
Ánh Ngọc (Theo CNN, CNBC)