Dự án Metro số 2 Bến Thành - Tham Lương dài hơn 11 km, gồm một ga trên cao, 9 ga ngầm với tổng mức đầu tư 47.900 tỷ đồng. Dự án do Ban Quản lý đường sắt đô thị làm chủ đầu tư, ban đầu tính hoàn thành năm 2016, sau đó dời sang năm 2030, nhưng hiện chưa khởi công.
Mới đây, UBND TP HCM yêu cầu Sở Xây dựng phải chịu trách nhiệm do tiến độ thẩm định, phê duyệt, thiết kế dự toán bồi thường di dời đã rất chậm trễ, ảnh hưởng tiến độ dự án.
Hiện, việc giải phóng mặt bằng ở dự án đang được triển khai, tổng diện tích giải toả hơn 251.000 m2 với 586 trường hợp bị ảnh hưởng. Ngày 28/2, trên tuyến đường Cách Mạng Tháng 8, nơi tuyến metro đi qua, nhiều hộ dân đã bàn giao mặt bằng, cải tạo xong nhà từ hai năm nay.
Cũng trên con đường này, một vài nhà chưa bàn giao mặt bằng cho tuyến metro. Đến nay tỷ lệ bàn giao dự án mới hơn 85%, trong đó vướng mắc chính ở quận 3 do hệ số giá đất mới chưa được duyệt, một số hộ dân chưa chấp nhận giá bồi thường.
Phần mặt bằng bàn giao sau khi giải toả ở mỗi bên đường rộng 5 m, phần lớn được người dân tận dụng buôn bán, khi tuyến chưa khởi công.
Ngoài vướng mắc mặt bằng, quá trình điều chỉnh dự án trước đây kéo dài nên từ tháng 10/2018, hợp đồng tư vấn cho tuyến metro tạm dừng. Điều này dẫn đến các công việc quan trọng như gia hạn các khoản vay, vay mới từ nhà tài trợ; đấu thầu các gói thi công bị chậm trễ bởi điều kiện thực hiện phải có tư vấn.
Dự án đã xây dựng xong depot Tham Lương (quận 12). Toà nhà gồm 6 tầng nổi và một tầng hầm làm văn phòng điều hành, bãi đỗ và nơi sữa chữa tàu. Ước tính giai đoạn một, Metro số 2 chở được 140.000 hành khách mỗi ngày, giai đoạn hai đạt khoảng 400.000 khách.
Dự án hầm chui nút giao Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ (quận 7) khởi công năm 2020, tổng mức đầu tư 830 tỷ đồng (giai đoạn 1), là công trình trọng điểm giảm tải áp lực giao thông khu vực phía Nam thành phố.
Công trình gồm hai hầm ở mỗi chiều đường Nguyễn Văn Linh, mỗi hầm dài 456 m, ba làn xe, vận tốc 60 km/h; phía trên làm đảo tròn cùng các nhánh rẽ. Hầm chui ban đầu dự kiến xong 6/2022 nhưng bị dời vào quý 4 năm nay.
Dự án này cũng bị UBND TP nêu chậm tiến độ và yêu cầu Sở Xây dựng chịu trách nhiệm. Trước đó vào tháng 9/2022, dự án còn bị đình chỉ vì quá trình thi công làm hư hỏng mặt đường nhưng chậm khắc phục.
Đến nay khối lượng thi công công trình đạt khoảng 34 %, trễ tiến độ do công tác di dời hạ tầng kỹ thuật thực hiện chậm. Bên trong công trình hiện chỉ còn vài người trông coi, hạn chế thi công, vật liệu xây dựng chất ngổn ngang, hai đầu hầm chui đều ngập nước.
Theo chủ đầu tư, nhánh đầu tiên còn ba đốt hầm chìm chưa thi công do chưa có mặt bằng. Ngoài ra tại khu vực này đang tiến hành công tác duy tu, sửa chữa đường công vụ, di dời điện, nước nên bị chậm tiến độ.
Toàn bộ công trình được rào chắn, chờ có thêm mặt bằng để hoàn thành nhánh hầm đầu tiên cuối năm nay. Trong ba tháng tới sau khi có mặt bằng, dự án triển khai thi công song song nhánh hầm còn lại và thông xe tháng 9/2024.
Mới đây, Sở Giao thông Vận tải kiến nghị thanh tra và xử lý trách nhiệm các bên liên quan trong dự án mở rộng đường Đồng Văn Cống (TP Thủ Đức) chậm tiến độ dù nhiều lần được gia hạn. Lần gần nhất, chính quyền thành phố yêu cầu chủ đầu tư phối hợp các bên giải quyết vướng mắc để thi công trở lại trước ngày 15/2, nhưng hiện chưa tiến triển.
Dự án mở rộng đường Đồng Văn Cống dài gần 3 km, khởi công tháng 2/2020 với tổng vốn khoảng 42 tỷ đồng, nhằm giảm kẹt xe khu vực cảng Cát Lái. Việc thi công được đánh giá thuận lợi do triển khai trên dải đất trống giữa tuyến, vốn là phần diện tích dự trữ trước đây nên không phải giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, đến nay công trình đã chậm tiến độ hơn hai năm so với kế hoạch.
Dự án mở rộng mặt đường thêm 7 m, tăng thêm 2 làn xe mỗi bên. Khi hoàn thành, đường Đồng Văn Cống sẽ có 10 làn ôtô và 2 làn xe máy.
Hiện chỉ gần một km đoạn gần nút giao Mỹ Thuỷ tiến hành mở rộng nhưng tạm ngưng thi công gần một năm nay. Phần mở rộng nham nhở, nhiều đoạn ngổn ngang cát sỏi, thành nơi buôn bán.
Một đoạn khác đang thi công dang dở hệ thống thoát nước, chưa làm nền đường. Những phần mặt bằng chờ mở rộng thành nơi đổ rác, bãi đỗ container.
Trên đường Đồng Văn Cống, dự án cầu Mỹ Thuỷ 3 (nằm giữa cầu Mỹ Thủy 1 và Mỹ Thuỷ 2) dài 124 m gồm 6 làn xe thi công năm 2021 đã cho xe chạy, giúp tuyến đường này được mở rộng một phần.
Theo chủ đầu tư, công trình chậm trễ do gặp một số khó khăn phát sinh trong quá trình triển khai như xử lý nền đất yếu, cần thêm giải pháp kỹ thuật khiến khối lượng thi công tăng. Trong khi đơn giá thanh toán phần phát sinh bị vướng mắc nên dự án chưa thể hoàn thành như kế hoạch.
Mở rộng đường Đồng Văn Cống là một trong dự án trọng điểm nhằm giảm ùn tắc, tai nạn ở cửa ngõ Cát Lái - cảng đứng đầu cả nước về sản lượng hàng hoá với hơn 19.000 lượt xe ra vào mỗi ngày. Ngoài công trình trên, thành phố đã triển khai dự án nút giao Mỹ Thủy (giai đoạn một), đưa vào khai thác cầu Kỳ Hà 3, hầm chui, cầu vượt.
Vị trí ba dự án chậm trễ kéo dài. Đồ họa: Khánh Hoàng
Quỳnh Trần - Thanh Tùng