Khi ngày càng nhiều nhiều chuyên gia nhận định Covid-19 sẽ không thể bị xóa sổ hoàn toàn, các nước trên thế giới đang lần lượt lên kế hoạch cho tương lai sống chung với dịch. Một trong những biện pháp cho kế hoạch này được nhiều nước đã và sắp triển khai là thẻ xanh vaccine.
Thủ tướng Australia Scott Morrison đã ủng hộ sáng kiến sử dụng thẻ xanh vaccine, trên cơ sở cho rằng những người tiêm chủng tiềm ẩn rủi ro y tế cao hơn. Bộ trưởng Du lịch Australia Dan Tehan hôm 8/9 xác nhận nước này đang phát triển một hệ thống mã QR chứng nhận tiêm chủng, có thể được sử dụng cho cả đi lại quốc tế và tham gia các hoạt động trong nước, như các sự kiện thể thao hay tới nhà hát.
Tuy nhiên, kế hoạch này lập tức vấp phải sự phản đối của Andrew Barr, thủ hiến vùng Lãnh thổ Thủ đô Australia (ACT), người cảnh báo về những khó khăn trong công nghệ, chính sách và cả sự phản đối của người dân trong việc phải xuất trình thẻ xanh vaccine để tham gia vào các hoạt động kinh tế, xã hội.
Trong khi chính phủ Australia chưa đưa ra quyết định chính thức về một hệ thống chứng nhận tiêm chủng trên toàn quốc, hiện những người Australia đã tiêm chủng đầy đủ có thể lấy chứng nhận Covid-19 kỹ thuật số thông qua ứng dụng MyGov hoặc Express Plus Medicare.
Với những người cần chứng nhận tiêm chủng để đi nước ngoài, thông tin sẽ được tích hợp vào hộ chiếu gắn chip của họ, cùng với mã QR tương đương trên điện thoại thông minh.
Với những người trở về từ nước ngoài, công nghệ này được cho sẽ thông báo cả trường hợp cần cách ly. Người tiêm chủng đầy đủ có thể ít phải chịu yêu cầu cách ly nghiêm ngặt như những người chưa tiêm, do đó công nghệ này sẽ cần thiết để phân loại đối tượng.
Tuy nhiên, ở cấp địa phương, các bang đang áp dụng quy định khác nhau về thẻ xanh vaccine. Người dân bang New South Wales (NSW) và Victoria phải xuất trình thẻ xanh vaccine qua hệ thống do chính quyền bang phát triển để vào quán bar hay tham gia các sự kiện lớn, trong khi dân ở thủ đô Canberra lại không.
Bang New South Wales (NSW) và Victoria đang ghi nhận số ca nhiễm mới tăng mạnh. Cả hai bang đều thông báo sẽ nới lỏng các biện pháp hạn chế nếu đạt tỷ lệ tiêm chủng 70-80%. Giới chức bang cũng đề xuất một số quyền tự do sẽ chỉ dành cho người đã tiêm chủng đầy đủ.
Bản thử nghiệm thẻ xanh vaccine trên ứng dụng Service NSW của bang New South Wales. Ảnh: NSW Government.
Thủ hiến NSW Gladys Berejiklian tuần trước thông báo sẽ cho những người tiêm chủng đầy đủ được hưởng các quyền tự do khi 70% dân số đủ điều kiện tiêm chủng hoàn thành đủ mũi. Các quyền tự do này bao gồm tới các tiệm làm tóc, phòng gym, spa, nhà hàng, quán bar, khách sạn hoặc cho phép 5 người tới nhà.
NSW dự kiến thử nghiệm và sau đó giới thiệu thẻ xanh vaccine vào tháng 10. Dữ liệu từ Sổ đăng ký tiêm chủng Australia sẽ được tích hợp trên ứng dụng Service NSW, nhằm giúp ngành kinh doanh khách sạn nhà hàng có thể triển khai quy định dễ dàng.
Thủ hiến Victorian Daniel Andrews cũng cho biết bang này sẽ triển khai phiên bản thẻ xanh vaccine riêng. "Nền kinh tế tiêm chủng" được thử nghiệm ở Victoria sẽ chỉ cho phép những người đã tiêm chủng đầy đủ được tiếp cận các sự kiện, cơ sở và dịch vụ.
Giới chức bang cho biết họ đang làm việc để tích hợp chứng nhận tiêm chủng vào ứng dụng Services Victoria, nhằm giúp việc triển khai quy định dễ dàng với người dân và doanh nghiệp.
Trong khi đó, Thủ hiến Barr của vùng Lãnh thổ Thủ đô Australia thì lại cho rằng ứng dụng Check-In CBR của khu vực này không xác thực được danh tính người dùng và không thể được dùng để xác nhận tình trạng tiêm chủng. Các ứng dụng tương tự ở Queensland, Tasmania và Lãnh thổ phía Bắc đều sử dụng mã nguồn tương tự của vùng Lãnh thổ Thủ đô Australia.
Ngoài sự đa dạng trong các app chứng nhận y tế, Australia còn đối mặt với một vấn đề khó khăn khác là quy định thẻ xanh sẽ áp dụng thế nào với những người không thể tiêm vaccine hoặc F0 đã bình phục sau khi nhiễm nCoV và được khuyên không tiêm chủng trong ít nhất 6 tháng sau đó.
Chính phủ Australia đã ban hành mẫu tờ khai dành riêng cho những trường hợp được miễn trừ tiêm chủng vaccine Covid-19, cập nhật những tiêu chí được miễn trừ tiêm chủng và phải được bác sĩ thông qua.
Tất cả các cấp chính quyền sử dụng thẻ xanh vaccine sẽ cần xem xét liệu những trường hợp miễn trừ có phù hợp hoặc cần thiết, gồm cả những người đã từng nhiễm nCoV hoặc được khuyến nghị không nên tiêm chủng trong tối đa 6 tháng.
Bang Victoria đang cân nhắc mở rộng phạm vi miễn trừ cho những người không sẵn sàng hoặc không thể tiêm chủng. Sau đó, họ sẽ tìm cách tích hợp các thông tin miễn trừ với các ứng dụng hiện có.
Một cách phổ biến để quản lý những người chưa tiêm chủng, dù với bất kỳ lý do gì, là yêu cầu chứng nhận kết quả xét nghiệm âm tính với Covid-19. Thẻ xanh vaccine của Italy hay "thẻ sức khỏe" Pass Sanitaire của Pháp hiện đều sử dụng thông tin thay thế này cho những người chưa tiêm chủng. Thẻ xanh của Israel cũng tạm thời chấp thuận kết quả xét nghiệm âm tính trong 72 giờ tại các điểm truy cập.
Việc Australia có tích hợp kết quả xét nghiệm âm tính vào hệ thống thông tin y tế hay không vẫn cần thêm thời gian để có câu trả lời. Scotland đang xem xét chính sách không chấp nhận chứng nhận xét nghiệm âm tính khi vào các hộp đêm, mà chỉ cho phép người đã tiêm chủng đầy đủ.
Một người quét mã QR để truy cập địa điểm công cộng ở bang Victoria. Ảnh: SMH.
Một số bang khác ở Australia sẽ phải chạy đua để xây dựng công nghệ mới nếu muốn theo đuổi quy định thẻ xanh vaccine trong thời gian tới. Các ứng dụng được sử dụng ở Queensland, Tasmania, Lãnh thổ phía Bắc không được thiết kế để có thể tích hợp thẻ xanh vaccine.
Tây Australia và Nam Australia hiện tập trung yêu cầu nhân viên y tế và người đi lại giữa các bang phải có chứng nhận tiêm chủng, nhưng chưa có động thái nào cho thấy sẽ yêu cầu thẻ xanh vaccine đối với các hoạt động tại địa phương.
Khảo sát chỉ ra công chúng Australia ủng hộ triển khai những biện pháp này và đây được xem là điều kiện thuận lợi để chính phủ Australia có thể triển khai quy định về thẻ xanh vaccine. Tuy nhiên, với những rào cản về công nghệ và mức độ chấp nhận khác nhau của người dân tại từng bang, thẻ xanh vaccine Australia sẽ phải đối mặt với thách thức không nhỏ, theo Katie Attwell, giảng viên cấp cao Đại học Tây Australia.
Thanh Tâm (Theo Conversation)