"Australia sẽ duy trì lập trường nhất quán", Thủ tướng Australia Scott Morrison nói tại họp báo ở thủ đô Canberra hôm 16/7, khi được hỏi nước này có ủng hộ lập trường của Mỹ trên Biển Đông hay không. Ông Morrison nhấn mạnh rằng Australia tiếp tục ủng hộ "rất mạnh mẽ" quyền tự do hàng hải trên Biển Đông.
Tuyên bố được Thủ tướng Australia đưa ra sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ hồi đầu tuần ra thông điệp của Ngoại trưởng Pompeo, chỉ trích hành vi "bắt nạt" các nước láng giềng ven Biển Đông của Trung Quốc và khẳng định hầu hết yêu sách hàng hải của Bắc Kinh trên Biển Đông là "trái pháp luật".
Ngoại trưởng Mỹ khẳng định sẽ sát cánh cùng cộng đồng quốc tế, các đồng minh trong khu vực và đối tác ở Đông Nam Á nhằm bảo vệ tự do hàng hải, tôn trọng chủ quyền và phản đối mọi động thái sử dụng sức mạnh ở Biển Đông và khu vực.
Thủ tướng Australia Scott Morrison phát biểu tại Sydney, ngày 28/2. Ảnh: Reuters.
Ngoại trưởng Australia Marise Payne hồi tháng 4 tuyên bố nước này quan ngại về "một loạt sự cố và hành động gần đây" ở Biển Đông, trong đó có "những nỗ lực nhằm ngăn cản hoạt động phát triển tài nguyên của các quốc gia khác, tuyên bố lập các 'quận hành chính' mới và vụ tàu đánh cá Việt Nam được cho là bị tàu hải cảnh Trung Quốc đâm chìm".
Bà Payne cho hay "Australia kêu gọi tất cả các quốc gia tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 và bảo vệ tự do hàng hải, hàng không".
Trung Quốc gần đây thực hiện một loạt hoạt động gây hấn ở Biển Đông trong bối cảnh các nước tập trung đối phó với Covid-19. Bắc Kinh điều tàu khảo sát địa chất Hải Dương 8 đi vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, sau đó bám theo tàu khoan của Malaysia. Tàu hải cảnh Trung Quốc cũng đâm chìm tàu cá của ngư dân Việt Nam. Bắc Kinh còn đơn phương tuyên bố thành lập các đơn vị hành chính ở Biển Đông, đặt tên cho các thực thể và cấm đánh bắt cá.
Trung Quốc hồi đầu tháng 7 tiến hành cuộc tập trận trái phép tại quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Việt Nam đã trao công hàm phản đối cuộc tập trận phi pháp của Trung Quốc, yêu cầu nước này không lặp lại những hành vi tương tự trong tương lai.
Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 15/7 hoan nghênh lập trường phù hợp với luật quốc tế của các nước sau khi Mỹ bác bỏ hầu hết yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông.
Mai Lâm (Theo Reuters)