Biến chủng có tên gọi VB, làm suy yếu khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng và mầm bệnh thông thường ở người nhanh hơn nhiều so với phiên bản virus trước đó, theo kết luận nghiên cứu đăng trên chuyên san Science, ngày 4/2. Điều này có nghĩa người nhiễm biến chủng HIV sẽ tiến triển thành AIDS sớm hơn.
Các nhà khoa học đã xác định 109 bệnh nhân, hầu hết sống tại Hà Lan nhiễm biến chủng mới này. Họ phát hiện rằng người nhiễm VB có tải lượng virus (lượng virus trong máu) cao hơn 3,5 đến 5,5 lần so với chủng hiện tại. Như vậy, virus có khả năng lây truyền cao hơn.
VB có hơn 500 đột biến. Ban đầu, nhóm nghiên cứu xác định được biến chủng ở 17 bệnh nhân dương tính. Vì 15 người trong đó đến từ Hà Lan, họ mở rộng phân tích thêm 6.700 trường hợp từ nước này, xác định thêm 92 bệnh nhân khác.
VB xuất hiện sớm nhất ở một bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm HIV năm 1992, muộn nhất vào năm 2014.
Ở bệnh nhân nhiễm VB, quá trình suy giảm tế bào miễn dịch T CD4 xảy ra nhanh hơn gấp đôi. "Những người này có thể phát triển thành AIDS trong vòng 2 đến 3 năm kể từ thời điểm được chẩn đoán dương tính", tác giả nghiên cứu viết.
Nếu không được điều trị, lượng tế bào CD4 sẽ đạt tới mức thấp nghiêm trọng, có thể để lại triệu chứng lâm sàng lâu dài trong trung bình 9 tháng sau khi chẩn đoán đối với những người ở độ tuổi 30.
Hình ảnh hiển thị virus HIV đang xâm nhập vào tế bào T (tế bào miễn dịch). Ảnh: NIAID
Dù vậy, nếu được điều trị kịp thời, hệ miễn dịch vẫn có khả năng phục hồi cao tương đương những phiên bản HIV trước đó. Chris Wymant, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: "Không cần quá lo ngại với biến chủng mới này".
Theo các nhà khoa học, VB có thể xuất hiện vào cuối những năm 1980 và đầu năm 1990 tại Hà Lan, song suy yếu vào khoảng 2010. Các biện pháp hiện tại vẫn hiệu quả trên biến chủng. Nhóm nghiên cứu tin rằng sàng lọc và điều trị sớm các bệnh nhân vẫn là điều tối quan trọng trong cuộc chiến chống HIV.
"Phát hiện của chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của hướng dẫn từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), rằng những cá nhân có nguy cơ nhiễm HIV nên được xét nghiệm thường xuyên, chẩn đoán sớm, điều trị ngay lập tức", tiến sĩ Christophe Fraser, đồng tác giả nghiên cứu, nêu rõ.
Công trình cũng ủng hộ quan điểm virus có thể tiến hóa và có độc tính cao hơn. "Khả năng lây nhiễm, phá hủy hệ miễn dịch, làm gián đoạn quá trình điều trị của biến chủng VB là lời nhắc nhở về sự tinh vi của loại virus này", Anthony J. Santella, giáo sư về Quản lý và Chính sách Y tế tại Đại học Haven, nhận định.
Thục Linh (Theo AFP, Healthline)