"Vẫn còn thời gian để Trung Quốc xem xét lại, còn cơ hội để họ lùi khỏi bờ vực và tôn trọng quyền tự trị của Hong Kong cũng như các nghĩa vụ quốc tế của Trung Quốc", Ngoại trưởng Anh Dominic Raab phát biểu trước quốc hội hôm 2/6.
Tuyên bố được Ngoại trưởng Raab đưa ra sau khi quốc hội Trung Quốc tuần trước bỏ phiếu thông qua nghị quyết xây dựng luật an ninh Hong Kong. Luật mới đang được Ủy ban Thường vụ quốc hội Trung Quốc xây dựng, dự kiến ban hành trong vài tuần tới, trong đó cấm các hành vi và hoạt động ly khai, lật đổ, khủng bố, can thiệp nước ngoài ở Hong Kong. Luật cũng cho phép các cơ quan an ninh và tình báo của Trung Quốc đại lục thiết lập cơ sở trong đặc khu.
"Thực tế đáng buồn là nếu Trung Quốc tiếp tục đi theo con đường này, họ sẽ bóp nghẹt những gì từ lâu đã trở thành viên ngọc quý trên vương miện kinh tế", ông Raab nói, khi được đề nghị nhận định về tương lai của đồng đô la Hong Kong.
Sau khi quốc hội Trung Quốc thông qua nghị quyết về luật an ninh, Hong Kong đã rớt từ vị trí thứ ba xuống thứ 6 trong bảng xếp hạng mới nhất của Trung tâm tài chính toàn cầu Z/Yen, sau New York, London, Tokyo, Thượng Hải và Singapore. Năm 2019, đặc khu này vẫn là trung tâm tài chính hàng đầu châu Á.
Ngoại trưởng Anh lập luận rằng luật an ninh Hong Kong mà Bắc Kinh đang xây dựng có thể vi phạm nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ" nêu trong tuyên bố chung Trung - Anh năm 1984 và mâu thuẫn với Điều 23 trong Luật Cơ bản của đặc khu.
Raab cho biết ông không kỳ vọng Trung Quốc sẽ thay đổi quyết định của mình. Nếu Bắc Kinh áp luật an ninh với Hong Kong, Anh sẽ thành lập một liên minh các nước chống lại Trung Quốc. Ông cho rằng Anh không thể ép buộc được Trung Quốc, nhưng sẽ tìm cách thuyết phục Bắc Kinh thay đổi quyết định.
Nếu Trung Quốc vẫn quyết không thay đổi, Anh sẽ xem xét cấp quyền công dân cho những người Hong Kong đang có hộ chiếu hải ngoại Anh, Raab nói.
Thủ tướng Anh Boris Johnson trước đó viết trong một bài báo được đăng trên tờ Times và South China Morning Post hôm 2/6 rằng sẽ cấp hàng triệu thị thực cho người Hong Kong, thậm chí quốc tịch Anh, nếu Trung Quốc quyết ban hành luật an ninh.
Theo Thủ tướng Anh, khoảng 350.000 người Hong Kong hiện có hộ chiếu hải ngoại Anh, được miễn thị thực vào Anh trong tối đa 6 tháng. Khoảng 2,5 triệu người khác đủ điều kiện để nộp đơn xin cấp hộ chiếu như vậy.
Mai Lâm (Theo Reuters)