Trả lời:
Vừa qua Bộ Y tế chính thức cấp phép sử dụng vaccine Shingrix phòng zona thần kinh, hiệu quả trên 97%, lịch tiêm hai mũi cách nhau 2-6 tháng.
Người nên tiêm phòng zona có thể xét theo độ tuổi và tiền sử mắc bệnh:
Theo độ tuổi: Người từ 50 tuổi trở lên, sức khỏe bình thường hoặc người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc zona do bị suy giảm miễn dịch, ví dụ bệnh nhân ung thư, HIV/AIDS, tiểu đường.
Người từng mắc thủy đậu: Nhóm này có nguy cơ phát triển zona thần kinh sau 50 tuổi. Người dưới 50 tuổi nên tiêm nếu mắc bệnh nền về tim mạch, đang mang thai...
Người từng mắc zona thần kinh: Nếu từng mắc zona, bạn vẫn được khuyến cáo nên tiêm vaccine để ngăn nguy cơ tái phát. Tuy nhiên, bạn cần đợi cho đến khi phát ban zona đã biến mất trước khi chủng ngừa.
Người không rõ tiền sử mắc thủy đậu: Một số bệnh nhân có thể mắc thủy đậu nhưng không biểu hiện rõ triệu chứng hoặc chỉ sốt, không nổi bóng nước. Việc này khiến họ không nhận biết đã mắc thủy đậu hay chưa. Do đó, những người không rõ về việc mắc thủy đậu thuộc nhóm được khuyến cáo chủ động tiêm chủng.
Trường hợp của bạn vẫn có thể tiêm vaccine zona nhằm hỗ trợ ngăn ngừa bệnh tái phát gây đau đớn, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống. Bạn nên đến cơ sở tiêm chủng để được bác sĩ tư vấn thêm và chỉ định chủng ngừa phù hợp.
Zona thần kinh còn gọi là giời leo, do virus Varicella Zoster (VZV) gây ra, đây cũng là tác nhân gây thủy đậu. Virus có khả năng tồn tại lâu dài trong hạch thần kinh và tái hoạt động, gây ra zona khi gặp điều kiện thuận lợi, ví dụ tuổi cao, căng thẳng, hệ miễn dịch suy yếu...
Bệnh có triệu chứng phát ban; mụn nước tập trung thành từng chùm ở một vùng cơ thể hoặc mọc ở nhiều nơi như miệng, môi, mắt, bộ phận sinh dục. Mụn nước khi vỡ tạo thành những vết loét, rỉ dịch. Nếu không được chăm sóc tốt, cơ thể xuất hiện tình trạng bội nhiễm, để lại vết thâm hoặc sẹo xấu, biến chứng tổn thương da, mắt, dây thần kinh.
Sau khi sang thương bóng nước do zona thần kinh đã lành, người bệnh có thể bị đau kéo dài, gọi là cơn đau thần kinh hậu zona. Tình trạng này làm giảm khả năng lao động, ảnh hưởng nhiều đến tâm lý, giấc ngủ, điều trị phức tạp, tốn kém và đồng thời ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Bác sĩ Hoa Tuấn Ngọc
Quản lý Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC