Những bức ảnh lan truyền trên mạng xã hội hôm10/4 cho thấy các vận tải cơ Y-20 của không quân Trung Quốc hạ cánh xuống sân bay Nikola Tesla ở thủ đô Belgrade của Serbia trước đó một ngày, làm dấy lên đồn đoán về hoạt động của máy bay quân sự Trung Quốc tại châu Âu.
Dữ liệu do Flightradar24 và ADSBexchange cung cấp cho thấy nhóm máy bay quân sự Trung Quốc trước đó bay qua không phận hai nước thành viên NATO là Thổ Nhĩ Kỳ và Bulgaria.
Biên tập viên Stetson Payne và Tyler Rogoway của Drive nhận định "Y-20 xuất hiện ở châu Âu với bất cứ số lượng nào đều là diễn biến mới". Chuyên gia quân sự Aleksandar Radic cho rằng nhóm vận tải cơ Y-20 xuất hiện ở châu Âu là "hành động biểu dương lực lượng của Trung Quốc".
Giới chuyên gia quân sự cho rằng nhóm vận tải cơ Trung Quốc có thể chuyển tổ hợp tên lửa phòng không HQ-22 cho quân đội Serbia. Ít nhất trong số này có một máy bay tiếp liệu Y-20U.
Bộ Quốc phòng Serbia chưa bình luận về thông tin Trung Quốc chuyển giao tổ hợp HQ-22 cho nước này.
Tổng thống Aleksandar Vucic ngày 9/4 nói ông sẽ giới thiệu "niềm tự hào mới nhất" của quân đội Serbia vào ngày 12 hoặc 13/4. Ông Vucic cho biết Trung Quốc và Serbia thống nhất về thương vụ tên lửa phòng không HQ-22 từ năm 2019, song không xác nhận liệu tổ hợp phòng không tầm trung này đã tới Serbia hay chưa.
Các quan chức Mỹ năm 2020 cảnh báo Serbia về thương vụ tên lửa phòng không HQ-22 do Trung Quốc sản xuất với biến thể xuất khẩu mang tên FK-3. Họ nói nếu Serbia muốn gia nhập Liên minh châu Âu (EU) hoặc NATO, nước này phải điều chỉnh thiết bị quân sự theo tiêu chuẩn phương Tây.
HQ-22 có thể bắn trúng mục tiêu cách 170 km và ở độ cao tối đa 27 km. HQ-22 thường được so sánh với hệ thống Patriot của Mỹ và S-300 của Nga, dù tổ hợp này có tầm bắn ngắn hơn so với biến thể S-300 mới. Sau khi biên chế HQ-22, Serbia sẽ là quốc gia châu Âu đầu tiên vận hành tên lửa phòng không Trung Quốc.
Nguyễn Tiến (Theo AP)