Vấn nạn thực phẩm bẩn được các chuyên gia đưa ra tại hội thảo “Sức khỏe và an toàn thực phẩm”, do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Cục An toàn Thực phẩm tổ chức ngày 11-12/11 tại Hải Phòng và Quảng Ninh. Trong đó, chọn mua dầu ăn kém chất lượng là sai lầm nhiều bà nội trợ mắc phải.
Điểm đông
Chuyên gia cho biết, dầu ăn tốt có độ sánh, mùi thơm nhẹ và trong suốt. Khi nhiệt độ xuống thấp, các loại dầu ăn sẽ bị đông. Mỗi loại dầu ăn có một điểm đông khác nhau. Có những loại dễ đông như dầu dừa, cọ; cũng có loại khó đông hơn như dầu đậu nành, hạt cải, hướng dương, gạo... Hiện tượng dầu ăn đông khi nhiệt độ hạ xuống thấp là đặc tính vật lý tự nhiên, không gây ra biến đổi hóa học, nên sản phẩm vẫn đảm bảo chất lượng, an toàn với sức khỏe.
Màu sắc
Dầu gạo có màu vàng sẫm.
Màu sắc dầu ăn đậm hay nhạt cũng do đặc tính tự nhiên. Ví dụ như dầu đậu nành có màu vàng nhạt, dầu mè thơm có màu nâu cánh gián, dầu gạo lại mang màu vàng sẫm, dầu ôliu có màu vàng ngả xanh... Khi lựa chọn, nên căn cứ vào đặc tính màu sắc tự nhiên của loại dầu ăn đó để lựa chọn phù hợp.
Điểm bốc khói
Với các món ăn chiên nướng ở nhiệt độ cao, bà nội trợ nên chọn những loại dầu ăn bền nhiệt, tức là có điểm bốc khói cao. Ví dụ như dầu gạo, một trong những loại dầu thực vật có điểm bốc khói cao (khoảng 254 độ C), vừa thích hợp trộn salad, vừa chế biến được món chiên nướng. Tuy nhiên, bất kỳ loại dầu ăn nào cũng không nên đun ở nhiệt độ quá cao (trên 180 độ C), để món ăn không cháy và giảm giá trị dinh dưỡng.
Tỷ lệ cân bằng các chất béo
Phó giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Lê Bạch Mai - Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: “Trong chế độ dinh dưỡng, chất béo đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động cơ thể. Tuy nhiên, việc hấp thu các loại chất béo no và không no cần đảm bảo cân bằng với liều lượng phù hợp; đồng thời ưu tiên các nhóm acid béo lành mạnh như omega 3, 6, 9 có trong cá hồi, một số loại hạt và đặc biệt là dầu gạo”.
Dầu gạo khá được ưa chuộng ở Mỹ, Nhật, Australia... Đây là loại dầu thực vật trích ly từ lớp vỏ cám hạt gạo, có hàm lượng dưỡng chất chống oxy hóa tự nhiên cao. Đặc biệt, gamma-oryzanol trong dầu gạo làm chậm quá trình lão hóa tế bào, giảm cholesterol, đẩy lùi nguy cơ bệnh tim mạch.
Phó giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Lê Bạch Mai phát biểu tại hội thảo “Sức khỏe và an toàn thực phẩm”
“Dầu gạo có tỷ lệ cân bằng lý tưởng giữa các chất béo thiết yếu, gần nhất với khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới và Hội Tim mạch Mỹ (30% chất béo bão hòa, 38% chất béo không bão hòa đơn và 31% chất béo không bão hòa đa). Ngoài ra, dầu gạo còn dồi dào các dưỡng chất gamma-oryzanol, phytosterol, vitamin E, squalene cùng các loại acid béo omega 3,6,9 tốt cho sức khỏe tim mạch, tuần hoàn, ngăn ngừa ung thư và cải thiện hệ miễn dịch cơ thể”, Phó giáo sư Mai cho biết thêm.
Thương hiệu uy tín
Hóa chất có thể biến dầu tái chế, mỡ bẩn thành dầu ăn giá rẻ với màu sắc bắt mắt, đánh lừa thị giác người tiêu dùng. Chúng còn được dán nhãn, đóng tem mác giả để trà trộn vào thị trường. Chỉ dựa vào cảm quan bên ngoài, khó xác định được chất lượng dầu ăn. Vì vậy, lời khuyên cho các bà nội trợ là nên chọn sản phẩm của thương hiệu uy tín, bày bán ở cửa hàng tin cậy.
An San