![]() |
Shamil Basayev trong bức ảnh chụp năm 1996. Ảnh: AFP |
“Đây là sự trừng phạt thích đáng dành cho những tên cướp, để trả thù cho con em chúng ta ở Beslan, ở Budennovsk, cho tất cả những hành động khủng bố chúng đã tiến hành ở Matxcơva và những vùng khác trên nước Nga”, ông Putin nhận định.
Basayev tự nhận mình đã hoạch định hàng loạt vụ tấn công dân thường. Khét tiếng nhất, y nhận đứng đằng sau vụ bắt con tin trong trường học ở thành phố Beslan năm 2004. Hơn 330 người, ít nhất trong đó một nửa là trẻ em, thiệt mạng.
Shamil Basayev là một kẻ thù hung tợn và liều lĩnh. Mặc dù các vụ tấn công của y gây chấn động lớn và cái đầu của y được treo giá 10 triệu USD, Basayev vẫn thoát khỏi các hoạt động truy lùng của Nga. Thậm chí, y còn trả lời phỏng vấn trên truyền hình, như một cách trêu tức điện Kremlin.
Cơ quan an ninh Nga cho biết Shamil Basayev còn đang hoạch định một vụ tấn công khác nhằm trùng với thời điểm diễn ra hội nghị thượng đỉnh G8 của các nhà lãnh đạo thế giới cuối tuần này ở St Petersburg. Giờ đây, Tổng thống Putin có thể yên tâm tiếp đón các vị khách, khi biết rằng Basayev không còn là một mối đe dọa.
Nhà phân tích chính trị Vyacheslav Nikonov nhận xét việc này cũng giúp cho chính quyền thân Matxcơva ở Chechnya: “Nhìn chung, tình hình đã ổn định trên nhiều phương diện. Nhưng vị thế của giới lãnh đạo ở khu vực sẽ càng được củng cố sau khi nhân vật khét tiếng này bị tiêu diệt”.
Hồi tháng trước, Abdul-Khalim Saidullayev, được phiến quân gọi là “tổng thống”, cũng đã thiệt mạng. Xung đột ở Chechnya hiện lắng xuống so với thời kỳ chiến sự ác liệt giữa và cuối thập kỷ 1990. Các phe nhóm ly khai ở khu vực giờ đây tìm cách mở rộng xung đột ra ngoài Chechnya. Cái chết của Shamil Basayev có thể làm chậm lại xu hướng này, nhưng khó có khả năng khiến nó ngừng hẳn.
Khu vực Bắc Kavkaz nghèo nàn, tỷ lệ thất nghiệp cao. Cũng giống như ở nhiều nơi khác trên thế giới, tham gia hàng ngũ chiến binh Hồi giáo là một sự lựa chọn cho nhiều thanh niên cảm thấy tức giận và chán nản trước viễn cảnh không việc làm và tương lai.
Phiến quân Chechnya đã mất 2 lãnh đạo quan trọng nhất chỉ trong vòng 2 tháng. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là lực lượng này đã sức cùng lực kiệt. Doku Umarov, người lên thay Abdul-Khalim Saidullayev, là nhân vật thân cận với Shamil Basayev.
Trong thập kỷ qua, điện Kremlin đã nhiều lần khẳng định xung đột Chechnya gần như đã kết thúc - chỉ để rồi nó bùng phát trở lại. Cái chết của Shamil Basayev là một thắng lợi lớn đối với Matxcơva. Nhưng đó có lẽ chưa phải là một thắng lợi cuối cùng.
M.C. (theo BBC)