Tại cuộc họp về Kế hoạch thực hiện Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia (Quy hoạch điện VIII) chiều 9/7, Thứ trưởng Công Thương Nguyễn Hoàng Long cho biết cơ quan này đã kiến nghị Thủ tướng gỡ khó cho 154 dự án điện mặt trời thuộc diện thanh, điều tra đã có kết luận. Theo ông, việc này giúp các địa phương, chủ đầu tư triển khai các dự án phù hợp với cơ cấu nguồn điện trong Quy hoạch điện VIII và thực hiện cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA).
Phó thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Công Thương rà soát, cập nhật các dự án điện mặt trời, gió chưa có hoặc đã khắc phục theo kết luận của thanh tra, kiểm toán vào kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII. Song, ông lưu ý các dự án này vẫn phải đáp ứng các tiêu chí về an toàn hệ thống, công nghệ truyền tải, hiệu quả kinh tế.
"Không được lãng phí nguồn lực đầu tư của doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương", Phó thủ tướng nói.
Ông Hà nhắc lại quan điểm phát triển năng lượng tái tạo không giới hạn trên cơ sở bảo đảm an toàn hệ thống. Cơ quan quản lý cần điều chỉnh, cập nhật Quy hoạch điện VIII, tạo thuận lợi để chuyển dịch từ năng lượng hóa thạch sang tái tạo.
Phó thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại cuộc họp chiều 9/7. Ảnh: VGP
Quy hoạch điện VII điều chỉnh đưa ra kế hoạch lắp đặt 850 MW điện mặt trời vào năm 2020, tăng lên 4.000 MW vào 2025. Nhưng giai đoạn vừa qua loại năng lượng này phát triển vượt quy hoạch, cao gấp hơn 17 lần tổng công suất được duyệt. Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ cuối năm ngoái, Bộ Công Thương phê duyệt bổ sung 154 dự án điện mặt trời vào quy hoạch không có căn cứ, cơ sở pháp lý. Trong đó, 123 dự án là nguyên nhân chính dẫn đến mất cân đối hệ thống, cơ cấu nguồn điện, lãng phí nguồn lực xã hội.
Tại cuộc họp hôm nay, đại diện Thanh tra Chính phủ cũng cho biết các dự án điện mặt trời đã có kết luận sai phạm sẽ không thuộc diện đang thanh, điều tra. "Trường hợp dự án đáp ứng đủ tiêu chí có thể đưa vào kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII", đại diện Thanh tra Chính phủ nói.
Công nhân thi công dự án điện mặt trời tại Ninh Thuận, tháng 2/2019. Ảnh: Quỳnh Trần
Ngoài các dự án điện mặt trời, Bộ Công Thương kiến nghị đưa ra khỏi kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII một số dự án điện gió do địa phương chậm đề xuất so với thời hạn, hoặc quy hoạch, chồng lấn với khu vực có khoáng sản.
Tuy nhiên, lãnh đạo một số địa phương giải thích, thực tế, nhiều dự án chỉ chậm đề xuất về thời hạn, hoặc có sai phạm thuộc diện khắc phục được, không bị xử lý, điều tra hình sự. Các dự án này cũng đáp ứng đủ tiêu chí của Bộ Công Thương nhưng chưa được bổ sung vào kế hoạch. Cùng với đó, một số tỉnh cũng đề nghị phân bổ thêm công suất cho dự án điện gió, mặt trời có pin lưu trữ, điện rác, điện sinh khối, hoặc cập nhật thêm dự án cho đủ công suất được giao theo Quy hoạch điện VIII.
Với các dự án điện gió chồng lấn với quy hoạch khu vực thăm dò, khai thác khoáng sản, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường Trần Quý Kiên cho rằng địa phương có thể đề xuất điều chỉnh lại quy hoạch phù hợp với định hướng phát triển điện lực, hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản.
Phó thủ tướng Trần Hồng Hà giao Bộ Công Thương tạo điều kiện cho các địa phương rà soát, đề xuất hướng tháo gỡ cho số dự án này. Việc này giúp hài hòa lợi ích của địa phương, doanh nghiệp, nhà đầu tư.
Phương Dung