 |
|
Đồ gỗ xuất khẩu đang gặp khó |
Ông Lộc kể, tháng trước đoàn đại biểu quốc hội VN đã thăm trụ sở WTO tại Geneve và gặp Tổng giám đốc Supachai Panitchpakdi. Tại đây, VN khẳng định trong nước đã đạt sự đồng thuận cao về gia nhập đại gia đình thương mại thế giới. Mối quan tâm hiện giờ là làm thế nào để thành công khi gia nhập, tránh trở thành bãi lắp ráp hàng xuất khẩu cho các nước phát triển như một số nước Mỹ Latin đang "sa lầy". Để làm được điều đó, giới doanh nghiệp VN đang tích cực chuẩn bị song cách thức như thế nào lại đang là câu hỏi lớn.
Vị cựu tổng giám đốc WTO cũng cho rằng gia nhập WTO không phải là phần thưởng lớn mà chỉ là cơ hội, quan trọng là các thành viên sẽ tận dụng nó như thế nào. "Trước đây, chúng tôi thường nói đùa tại sao các luật sư, kế toán người Trung Quốc, Ấn Độ lại thành công ở New Zealand chứ không phải nước họ. Nay không thể nói như vậy được nữa vì khi 2 nước đó gia nhập WTO, giới trí thức của họ đã chứng tỏ được khả năng", ông Moore kể.
Lời khuyên ông Moore dành cho giới doanh nghiệp là hãy đặt mình vào vị trí như thể VN đã vào WTO rồi, khi ấy doanh nghiệp sẽ làm gì với một thị trường rộng lớn như vậy. Một điều quan trọng khác là doanh nghiệp không nên tiếp cận với chính phủ để yêu cầu có ưu đãi, ưu tiên, vì trong 5 năm tới những biện pháp này có tác dụng, nhưng về dài hạn có thể kéo lùi sức cạnh tranh. Ông lấy ví dụ, New Zealand có 4 triệu dân nhưng có tới 15 triệu con cừu. Trước đây chính phủ dành một khoản trợ cấp lớn cho các trang trại chăn nuôi, nhưng vì ưu đãi đó mà doanh nghiệp ngại thay đổi, không chịu cải tiến sản phẩm, hậu quả là một thời gian dài bơ sữa New Zealand cạnh tranh chật vật trên thị trường quốc tế. "Hãy để mặc chính phủ, nếu các bạn cứ đến cậy nhờ họ thì quả thực có điều gì đó không ổn", ông Moore nhấn mạnh.
Những gì cựu tổng giám đốc WTO trao đổi tại bữa tiệc trưa qua được giới doanh nghiệp đánh giá là thú vị. Tuy nhiên, họ cho rằng vấn đề nâng cao năng lực cạnh tranh đã được đề cập nhiều, nhưng thực hiện còn rất khó khăn. Theo điều tra của Phòng Thương mại và Công nghiệp VN về năng lực xuất khẩu và khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, chỉ có 23,8% doanh nghiệp có hàng xuất khẩu, 13,7% doanh nghiệp có triển vọng xuất khẩu và 62,5% doanh nghiệp hoàn toàn chưa có khả năng xuất khẩu. VN đã có 4 nhóm hàng nông sản xếp hạng thế giới là cà phê, gạo, hạt tiêu, hạt điều. Song phần lớn xuất khẩu dạng nguyên liệu, giá trị thu về thấp. Ngay trong quý I, mức tăng trưởng hàng công nghiệp cũng chỉ đạt hơn một nửa kế hoạch đề ra.
Doanh nghiệp kêu rằng, bản thân họ đã rất cố gắng tiết giảm chi phí đầu vào, nhưng phí "bôi trơn" đã trở thành luật bất thành văn. Trong năm 2002, Công ty May Việt Tiến phải trả trên 3 tỉ đồng cho 12 loại phí, lệ phí được thu liên quan đến giao nhận hàng tại các cảng biển và sân bay. "Đây chính là phần ruột thừa doanh nghiệp mong muốn được cắt bỏ nhất trước thềm gia nhập WTO", giám đốc một doanh nghiệp lớn bức xúc nói.
Phong Lan