Vietnam Airlines và hành trình 20 năm cho đường bay thẳng Việt - Mỹ

Thực hiện chuyến bay thẳng thương mại thường lệ đến Mỹ,
Vietnam Airlines thể hiện tiềm lực và vai trò của Hãng hàng không Quốc gia,
giúp cơ hội toàn cầu hóa thêm rộng cửa.

Tròn 65 năm kể từ khi chuyến bay nội địa đầu tiên cất cánh, đến tháng 11/2021, một hành trình lịch sử khác được Vietnam Airlines xác lập. Đó là chuyến bay thẳng thương mại thường lệ đến Mỹ - một trong những quốc gia có hàng rào pháp lý và an ninh hàng không khắt khe bậc nhất thế giới.

Các chuyến bay thường lệ khác với hình thức thuê chuyến đặc biệt quốc tế (international special charter) mà một số hãng hàng không Việt Nam được nhà chức trách Mỹ cấp phép. Trong điều kiện bình thường như trước khi dịch Covid-19 xảy ra, chuyến bay thường lệ được thực hiện đều đặn theo lịch bay mà hãng hàng không công bố, không hạn chế đối tượng hành khách, vé mở bán rộng rãi tại website, ứng dụng di động, phòng vé... Tất cả hành khách đều có thể tự tra cứu lịch bay, tùy chọn đặt chỗ, mua vé với mức giá phù hợp theo nhu cầu cá nhân. Hiện nay, Chính phủ vẫn đang quy định hạn chế với khách quốc tế đến Việt Nam theo sự quản lý của các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, hành khách từ Việt Nam đi Mỹ được áp dụng các điều kiện của chuyến bay thường lệ như nêu trên.

Ngược lại, chuyến bay thuê chuyến đặc biệt quốc tế bị giới hạn về số lượng chuyến bay khai thác và chỉ được đưa công dân Việt về nước, không bán vé cho khách từ Việt Nam đi Mỹ. Các chuyến bay này chỉ được phép khai thác trong khoảng thời gian quy định, sau khi kết thúc hãng hàng không phải xin phép lại từ đầu.

Sau 20 năm tích lũy nguồn lực, đường bay này triển khai trong bối cảnh nhu cầu hồi hương của cộng đồng người Việt tại Mỹ ngày một lớn, yêu cầu giao thương phục vụ quan hệ hai nước cũng tăng cao. Chưa kể, hậu Covid-19, đây chính là lời giải cho bài toán tìm nguồn thu tiềm năng và tối ưu nguồn lực với Hãng hàng không Quốc gia.

Đường bay thẳng đến Mỹ của Vietnam Airlines đáp ứng nhiệm vụ chính trị thiết lập cầu nối giao thương và tạo tiền đề cho sự phát triển khi thị trường phục hồi sau Covid-19. Từ năm 2001 đến nay (thời điểm Hiệp định thương mại song phương Mỹ - Việt Nam có hiệu lực), hoạt động thương mại giữa hai quốc gia và nguồn đầu tư của Mỹ vào thị trường Việt Nam đã tăng trưởng vượt bậc.

Đại diện Vietnam Airlines phân tích, thị trường hàng không Việt Nam - Mỹ ước đạt 1,4 triệu lượt khách, tăng trưởng trung bình 8% mỗi năm trong giai đoạn 2017-2019. Các đường bay giữa TP HCM và Los Angeles, San Francisco nằm trong top 10 đường bay có dung lượng lớn nhất thế giới mà chưa được khai thác bởi đường bay thẳng.

Giao thương Mỹ - Việt liên tục tăng trưởng, tổng kim ngạch trao đổi thương mại giữa hai nước đạt 90 tỷ USD trong năm 2020. 9 tháng đầu năm nay đạt 80,5 tỷ USD, tăng 24%; hai nước đang hướng tới cột mốc lịch sử 100 tỷ USD. Từ nhiều năm gần đây, Mỹ đã trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, ngược lại Việt Nam là top 10 đối tác của Mỹ. Năm 2020, khoảng 23.777 sinh viên Việt du học ở bậc đại học, đóng góp 827 triệu USD cho nền kinh tế nước này. Việt Kiều tại Mỹ đông nhất trên thế giới với khoảng 2,2 triệu người. Đây là những nguồn khách tiềm năng cho đường bay.

Xét về nội tại, dưới ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, thị trường hàng không quốc tế sụt giảm mạnh và phải đến năm 2023 mới có thể phục hồi về mức năm 2019. Vì vậy, đại diện Vietnam Airlines nhấn mạnh từ nay cho đến thời điểm hồi phục, nguồn lực tàu thân rộng của Hãng hàng không Quốc gia nói riêng và của toàn thế giới sẽ dư thừa.

Nhằm giải quyết vấn đề này, nhiều giải pháp xử lý được đem lên bàn cân. Theo cách truyền thống, tàu bay thừa có thể bán hoặc cho thuê lại. Tuy vậy, như đã nói ở trên, thị trường toàn thế giới gặp điểm nghẽn vì vậy phương án này không khả thi. Chính lúc đó, việc mở thêm đường bay Mỹ mang ý nghĩa giải phóng nguồn dư máy bay, tạo nguồn thu mới, giảm thiệt hại tài chính sau ảnh hưởng Covid-19. Hãng ước tính lợi nhuận so chi phí biến đổi sẽ bù đắp một phần chi phí thuê mua tàu (khoảng 40 triệu USD mỗi năm).

Tổng hòa các yêu cầu giao thương phục vụ quan hệ Việt - Mỹ, nhu cầu của cộng đồng hồi hương, lợi ích về nguồn thu tiềm năng và tối ưu nguồn lực, được Nhà chức trách hàng không Mỹ chính thức cấp phép bay thường lệ sau nhiều năm chuẩn bị, Vietnam Airlines quyết định chọn thời điểm tháng 11/2021 chính thức triển khai mở đường bay thẳng tới Mỹ.

Ngay từ những ngày đầu thành lập, ban lãnh đạo Vietnam Airlines đã hiểu rõ tầm quan trọng của việc khai thông tuyến bay thẳng đến các nước, điển hình như Mỹ. Với tầm nhìn ấy, hãng sớm chuẩn bị nguồn lực, hoàn thiện quy trình pháp lý, đáp ứng những quy định khắt khe bậc nhất thế giới.

2001
2006
11/2006
2/2019
8/2019
10/2019
3/2020
4/2020
5/2020
6/2020
10/2021

2001

Văn phòng đại diện đầu tiên của hãng tại San Francisco được thành lập. Hàng không Việt chính thức xây dựng hệ thống bán và tiếp cận các nguồn khách hàng.

2006

Vietnam Airlines ký thỏa thuận hợp tác liên danh linh hoạt một chiều với hãng hàng không lớn thứ hai tại Mỹ - Delta Air Lines trên 10 đường bay đến hoặc đi từ Mỹ và 10 đường bay nội địa Mỹ. Nhờ thỏa thuận hợp tác này, hành khách có thể đến 8 tiểu bang tại Mỹ thông qua nối chuyến với Delta Air Lines tại Tokyo (Nhật Bản) hoặc Frankfurt (Đức).

11/2006

Vietnam Airlines tiến hành thủ tục xin cấp phép bay thẳng thương mại thường lệ tới Mỹ.

2/2019

Cục Hàng không Việt Nam được cấp chứng nhận đạt năng lực giám sát an toàn hàng không mức 1 (CAT 1) của Cục Hàng không Mỹ (FAA). Quá trình chuẩn bị và đánh giá kéo dài gần 10 năm, trên cơ sở tham gia hoàn thiện hồ sơ, chứng minh năng lực của Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam.
CAT 1 là điều kiện tiên quyết về mặt kỹ thuật để thực hiện các chuyến bay đến xứ cờ hoa. Chứng nhận này đồng thời thể hiện trình độ quản lý, an toàn khai thác bay và kỹ thuật của ngành hàng không Việt Nam đáp ứng yêu cầu quốc tế. Tiếp theo, FAA sẽ đánh giá năng lực của từng hãng hàng không tại Việt Nam, xem xét khả năng thực hiện chuyến bay đến Mỹ.

8/2019

Vietnam Airlines được Bộ Giao thông vận tải Mỹ cấp giấy phép vận chuyển thương mại hành khách, hàng hóa, bưu phẩm giữa Việt Nam và Mỹ. Hãng cũng được cấp phép khai thác các đường bay từ điểm ngoài Việt Nam, qua Việt Nam và các điểm trung chuyển khác tới 25 điểm đến tại Mỹ dưới hình thức liên danh (codeshare); thực hiện các chuyến bay thuê chuyến (charter) giữa hai nước.

10/2019

Vietnam Airlines và Delta Air Lines ký kết mở rộng hợp tác liên danh linh hoạt hai chiều. Theo đó, đối tác sẽ triển khai bán vé các chuyến bay do Vietnam Airlines khai thác giữa Hà Nội - Tokyo để phục vụ hành khách có nhu cầu nối chuyến đến Mỹ.

3/2020

Trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 và yêu cầu cấp bách mà Chính phủ giao phó về việc đưa công dân Việt Nam hồi hương, Vietnam Airlines gấp rút triển khai các thủ tục còn lại. Theo đó, hãng làm việc với các cơ quan chức năng của Mỹ như Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA), Cục An ninh Vận tải hàng không Mỹ (TSA), Cục Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP), Cơ quan Quản lý thuế và thu nhập nội địa (IRS), Bộ Nông nghiệp và Dịch vụ kiểm tra sức khỏe động vật và thực vật Mỹ (APHIS), Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia Mỹ (NTBS) và nhà chức trách sân bay dự kiến khai thác.

4/2020

Hãng hàng không Quốc gia được cấp phép đặc biệt thực hiện 12 chuyến bay giữa Việt Nam và Mỹ dưới hình thức thuê chuyến để đưa công dân hồi hương.

5/2020

Chuyến bay thẳng đầu tiên từ Việt Nam đến Mỹ và ngược lại thực hiện thành công, trở thành cột mốc trong lịch sử Vietnam Airlines cũng như hàng không Việt.
Đến hết năm 2020, hãng đã thực hiện hơn 20 chuyến bay vận chuyển công dân hồi hương, hàng hóa và chuyên gia. Các chuyến bay theo hình thức thuê chuyến là bước đệm thử nghiệm, đánh giá và chuẩn bị cho kế hoạch khai thác thường lệ đường bay đến Mỹ.

6/2020

Vietnam Airlines tiếp tục được cấp phép thực hiện 12 chuyến bay chở người Việt Nam tại Mỹ về nước. Với tổng thời gian khứ hồi ít nhất hơn 30 tiếng, hãng sử dụng các tàu bay thân rộng hiện đại nhất như Boeing 787 và Airbus A350. Mọi biện pháp phòng, chống dịch cũng được triển khai theo tiêu chuẩn an toàn cao nhất để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm.

11/2021

Vietnam Airlines chính thức hoàn tất công tác xin cấp phép bay thẳng thường lệ đến Mỹ với việc đệ trình hồ sơ lên Cục An ninh Vận tải Mỹ (TSA). Song song với việc xem xét phê chuẩn, TSA sẽ cử đại diện sang Việt Nam để khảo sát trực tiếp và đánh giá năng lực bảo đảm an ninh của sân bay xuất phát.
Ngày 25/10/2021, TSA chính thức xác nhận Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam đáp ứng toàn bộ yêu cầu về bảo đảm an ninh để khai thác đường bay thẳng thương mại thường lệ đến Mỹ. Ngày 4/11/2021, hãng sẽ nhận được giấy phép từ FAA, cho phép khai thác các chuyến bay thẳng thương mại thường lệ giữa Việt Nam và Mỹ, cụ thể là giữa sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và sân bay quốc tế San Francisco.
FAA là cơ quan cấp phép cuối cùng của nhà chức trách Mỹ. Chứng chỉ từ đơn vị có hiệu lực không giới hạn về thời gian và cho phép Vietnam Airlines chủ động xây dựng tần suất, triển khai kế hoạch khai thác theo nhu cầu.
Như vậy, sau 20 năm chuẩn bị, Vietnam Airlines trở thành hãng hàng không đầu tiên tại Việt Nam khai thác đường bay thẳng thường lệ đến Mỹ. Dự kiến chuyến bay đầu tiên sẽ cất cánh vào ngày 28/11.

Thủ tục cần triển khai

Tại Mỹ

Tại Việt Nam

Sự kiện Vietnam Airlines được cấp phép bay thường lệ đến Mỹ không chỉ khẳng định năng lực khai thác của ngành hàng không nội địa mà còn góp phần nâng tầm, củng cố vị thế Việt Nam trên trường quốc tế. Ở tầm vĩ mô, đường bay thẳng là một trong những yếu tố tăng cường quan hệ chính trị, ngoại giao giữa hai nước, tạo cầu nối thúc đẩy giao lưu kinh tế, văn hóa, xã hội… Thị trường Việt Nam có thêm cơ hội thu hút đầu tư, trao đổi thương mại.

Từ tháng 12/2021, Vietnam Airlines sẽ khai thác thường lệ đường bay giữa TP HCM và San Francisco với tần suất 2 chuyến mỗi tuần. Hãng sẽ tăng lên 7 chuyến hàng tuần sau khi dịch bệnh được kiểm soát và Chính phủ Việt Nam cho phép mở lại các đường bay quốc tế thường lệ. Các chuyến bay được thực hiện bằng đội tàu bay thân rộng hiện đại của Vietnam Airlines là Boeing 787 và Airbus A350 nhằm mang đến trải nghiệm thoải mái, tiện nghi cho hành khách.

Hành trình

Máy bay

Nội dung: Hoài Nhơn

Thiết kế: Thái Hưng

Kỹ thuật: Quốc Tuấn