Tranh cãi mua xe cũ bị tua công-tơ-mét xảy ra giữa người dùng và đơn vị bán xe-Anycar mới đây thực tế không còn mới, điều này vốn đã diễn ra hàng chục năm qua trên thị trường mua, bán xe cũ, nơi việc tua công-tơ-mét (odometer - odo) trở thành thói quen, như một dạng "luật bất thành văn".
Vì sao xe cũ bị tua odo?
Theo những người bán xe cũ lâu năm, với khách hàng mua xe cũ, tâm lý thông thường luôn muốn tìm những chiếc xe lăn bánh càng ít càng tốt. Số km dù không phản ánh hoàn toàn chất lượng một chiếc xe, nhưng những chiếc xe chạy ít đồng nghĩa rủi ro cũng ít hơn. Chưa kể những chi tiết, bộ phận hao mòn trên xe phụ thuộc lớn vào quãng đường đi được.
Một ôtô có thể lăn bánh nhiều nhưng không đồng nghĩa chất lượng không tốt nếu được bảo dưỡng, chăm sóc đều đặn theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Ngược lại, ôtô lăn bánh ít nhưng chủ xe vận hành trong điều kiện đường sá phức tạp, ít quan tâm bảo dưỡng... tiềm ẩn nhiều rủi ro không kém xe đi nhiều.
Những mẫu xe cũ chạy càng ít càng dễ bán và giá trị thanh khoản cao hơn so với xe cùng đời, cùng mẫu mã nhưng chạy nhiều. Điều này khiến các chủ xe hoặc đơn vị kinh doanh xe cũ tua odo để bán xe được giá hơn. Không có thống kê chính xác, nhưng một số chủ showroom xe cũ ước tính gần như tất cả xe bán qua môi giới là có tua odo, số ít những xe do người dùng chủ động bán, không quá quan trọng số tiền thu về thì không tua.
Những xe nào không bị tua odo?
Tuy bất cứ dòng xe nào từ phổ thông tới hạng sang đều có thể bị tua odo trên thị trường xe cũ, vẫn có một vài loại xe khó bị tua, hoặc không bị tua, theo chia sẻ của những người buôn xe cũ như sau:
Nhóm đầu tiên là xe cũ có tuổi đời 12-20 năm. Những xe này rất dễ nhận ra tình trạng xuống cấp của các linh kiện, bộ phận theo xe. Giá trị thanh khoản của xe cũng khá thấp, nên việc tua odo không mang lại lợi nhuận cho người bán.
Thứ hai là xe Mercedes, VinFast. Hầu hết xe Mercedes đều có hộp đen nên việc tua odo, khi check hãng, dễ dàng bị phát hiện. Với xe VinFast có vòng đời còn khá thấp (hãng bán xe từ 2019), việc tua odo sẽ khiến khách mất bảo hành nếu bị phát hiện.
Thứ ba là những xe không có phần mềm cho phép can thiệp vào odo như Honda City 2022, Mazda3, CX-3, CX-30 các đời từ 2019 trở đi. Hoặc với những xe siêu sang như của Bentley có chi phí tua odo đắt, khoảng 100 triệu đồng.
Bên cạnh những cái tên kể trên, số ít xe không bị tua odo đến từ người dùng sử dụng ít, xe có lịch sử bảo dưỡng chính hãng, chăm sóc rõ ràng.
Làm gì để tránh rủi ro chọn xe bị tua odo?
Khách hàng thông thường có ít kinh nghiệm khi chọn mua xe cũ. Để hạn chế rủi ro chọn nhầm xe bị tua odo, người dùng có thể kiểm tra xe thông qua đại lý chính hãng để biết lịch sử bảo dưỡng xe, nhờ thợ có kinh nghiệm đánh giá. Bên cạnh đó, có thể kiểm tra những hao mòn của nội thất, lốp, các thiết bị thay thế... Ví dụ xe mới chạy 1-2 năm, lốp đã thay, quãng đường lăn bánh có thể đạt 50.000-70.000 km nhưng odo 30.000 km có thể đặt nghi vấn. Cuối cùng, người mua có thể để ý các yếu tố kỹ thuật đặc thù. Ví dụ, các xe Ford Focus thường hỏng chân máy sau 60.000-80.000 km. Nếu xe đã thay bộ phận này nhưng odo báo 30.000-40.000 km có thể xe đã bị tua odo.
Tua công-tơ-mét ở Việt Nam hiện nay chưa có chế tài xử lý, trong khi ở nước ngoài, người tua có thể phải đi tù đồng thời nộp phạt số tiền lớn. Theo những người buôn xe cũ, ngoài việc có chế tài xử phạt nếu bị phát hiện, nạn tua odo có thể giảm bớt nếu từ các hãng xe có những biện pháp kỹ thuật để can thiệp, phát hiện kịp thời ngay khi kiểm tra.
Ánh Dương