Bạn kể: "Đang chạy bon bon trên đường thì bỗng dưng thù lù một chiếc nắp cống. Nó nhô cao hơn so với mặt đường. Người hay đi trên con đường ấy biết rõ nên né kịp, còn bạn thì không nên dính chưởng, suýt ngã và nghe tiếng va đập vào vành xe trước rõ to".
"Không bị ngã là may" - tôi an ủi. Nhưng tôi cũng là nạn nhân của những chiếc nắp cống trồi lên thụt xuống, bất thình lình xuất hiện trên những con đường mình đã đi qua.
Tôi chẳng hiểu vì sao, các con phố ở Hà Nội, Sài Gòn luôn có những chiếc nắp cống kỳ lạ như vậy. Trên những con đường nhựa phẳng phiu, sẽ luôn xuất hiện ít nhất một, nhiều nhất hàng chục "cái bẫy" người đi đường như thế. Xét về mặt tổng thể, chúng là những mô-đun lạc lõng, có hại cho người đi đường.
Nắp cống trên một giao lộ ở Việt Nam. Ảnh: Fanpage Đường Sắt Đô Thị
Và rồi những con đường nhựa phẳng phiu cũng không tồn tại lâu. Đường mới rải nhựa tháng trước, thì tháng sau đã xuất hiện vài thợ cắm cúi, hì hục cắt đường. Lý do là để ngầm hóa đường dây điện, sửa đường ống...
Khi hoàn thành xong công việc, những vết trám nhựa vụng về và ẩu tả. Chúng chẳng khác gì cục đá, hay con lươn chễm chệ trên đường. Để khi xe cộ chạy ngang thì dằn lên xóc xuống. Ai tay lái yếu thì bị ngã là chuyện đương nhiên.
Trước Tết, có người phản ánh con phố Định Công ở Hà Nội đầy những nắp cống, nắp hố ga lồi lõm và ví von con đường không khác gì một manh áo rách. Người thanh niên đi xe máy trong đoạn video luồn lách qua lại để né những chướng ngại này, trông chẳng khác gì chơi game trên điện thoại.
Hay bức ảnh giao lộ Khâm Thiên - Lê Duẩn ở Hà Nội, chỉ một ô giao lộ nhưng có cả thảy 5,6 cái nắp cống. Phần rìa nhựa nứt toác, trong rất mất thẩm mỹ.
Sẵn so sánh, tôi nguyện mang tiếng sính ngoại, nhưng hãy nhìn sang những chiếc nắp cống ở Nhật và nhìn về những chiếc nắp cống "đau khổ" ở ta. Những chiếc nắp cống đơn thuần tưởng chừng sẽ bị lãng quên dưới gót giày của con người lại được người Nhật trau chuốt, trở thành các tác phẩm nghệ thuật đường phố độc đáo.
Chiếc nắp cống "nghệ thuật" ở Nhật Bản. Ảnh: channelnewsasia/JP
Nắp cống với họa tiết nghệ thuật hay nắp cống nghệ thuật lần đầu xuất hiện tại Nhật Bản vào năm 1978 tại tỉnh Okinawa. Đây là sáng tạo của ông Yasutake Kameda cựu nhân viên Bộ Xây dựng Nhật Bản.
Ở thời điểm đó các hố ga và nắp cống luôn được gắn liền với hình ảnh không sạch sẽ kèm theo mùi hôi thối. Nhưng với mong muốn thay đổi suy nghĩ không mấy tích cực trên, ông này đã nảy ra ý tưởng biến các họa tiết trên bề mặt nắp cống trở thành các chi tiết nghệ thuật sống động. Ở Nhật còn có thành lập cả Hiệp hội Nắp cống nghệ thuật Nhật Bản với gần hơn 11 nghìn mẫu thiết kế, tính đến năm 2020.
Nhìn những chiếc nắp cống ở Nhật, tôi không ước ao những chiếc nắp cống ở Việt Nam phải có họa tiếc hay vẽ vời màu mè lên đó. Mà chỉ ước nó đừng trồi lên thụt xuống, như một cái bẫy người đi đường mà thôi. Tôi tin rằng nhiều người cũng mong muốn như tôi.
Vậy, ai sẽ là người làm điều này?
Anh Hào
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.