Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) bắt tay nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Ảnh: CGTN.
Truyền thông Triều Tiên và Trung Quốc hôm nay đồng loạt đưa tin nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un cùng phu nhân Ri Sol-ju đã thăm Trung Quốc từ ngày 25 đến 28/3 theo lời mời từ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Đây là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Kim kể từ khi lên nắm quyền năm 2011.
Giới phân tích nhận định động thái này dường như nhằm chuẩn bị cho các cuộc gặp thượng đỉnh sắp tới với lãnh đạo Hàn Quốc vào cuối tháng 4, và Mỹ, dự kiến trong tháng 5. Mặt khác, chuyến thăm một lần nữa làm bật lên vai trò quan trọng của Trung Quốc đối với cuộc khủng hoảng trên bán đảo Triều Tiên, theo AP.
Vai trò trung tâm
Bởi Triều Tiên còn phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc, việc ông Kim tới Bắc Kinh để tham vấn trước bất kỳ cuộc gặp mặt nào với phương Tây là điều hoàn toàn dễ hiểu, chuyên gia đánh giá.
"Triều Tiên muốn xóa bỏ mọi cảm nhận lo âu, hoài nghi của Trung Quốc rằng họ bị qua mặt khi mà Bình Nhưỡng đang cố tìm cách thay đổi môi trường chính trị khu vực bằng cách đối thoại với Seoul và Washington", Koh Yu-hwan, chuyên gia về Triều Tiên tại Đại học Dongguk, Hàn Quốc, nhận xét.
Thông điệp Triều Tiên muốn truyền đi là họ "đang trong quá trình sửa chữa lại toàn bộ quan hệ đối ngoại và cố gắng không để Trung Quốc ở ngoài bức tranh toàn cảnh", Koh nói. "Đây cũng là ý tứ họ muốn gửi tới Mỹ, Triều Tiên rõ ràng tin rằng mối quan hệ truyền thống với Trung Quốc sẽ giúp họ gây ảnh hưởng lớn hơn với Mỹ".
Theo cây bút Kim Tong-hyung từ AP, thực hiện chuyến thăm có lẽ còn là cách để ông Kim chiếm đòn bẩy lợi thế trước các cuộc gặp được lên kế hoạch với Hàn Quốc và Mỹ với thông điệp là: Chúng tôi vẫn còn những lựa chọn khác.
Việc nhà lãnh đạo Kim Jong-un đến Trung Quốc và hội kiến Chủ tịch Tập Cận Bình "gửi tín hiệu rất mạnh mẽ đến Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng Trung Quốc sẵn sàng dang tay với Triều Tiên", Bates Gill, giáo sư từ Viện nghiên cứu Chiến lược châu Á - Thái Bình Dương thuộc Đại học Quốc gia Australia, bình luận. "Kim hiểu rõ rằng bước chân đến những cuộc gặp chiến lược quan trọng, ông cần nhiều bạn bè nhất có thể hay ít nhất là gây được ấn tượng rằng ông có nhiều bạn bè bên cạnh".
"Nếu các cuộc đối thoại tương lai với Hàn Quốc và Washington diễn ra theo chiều hướng có lợi cho Triều Tiên, họ vẫn cần đến sự giúp đỡ của Trung Quốc", Koh nhấn mạnh. "Và nếu tình hình không thuận lợi, Triều Tiên chắc chắn cần sự ủng hộ của Trung Quốc".
Theo ông Chung Jae-hung, nhà nghiên cứu tại Viện Sejong, Hàn Quốc, "nếu các cuộc gặp thượng đỉnh thành công, Triều Tiên vẫn cần Trung Quốc để mở rộng giao thương kinh tế".
Sau cùng, Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại không thể thiếu, cung cấp viện trợ và ủng hộ Triều Tiên về mặt ngoại giao, giúp Bình Nhưỡng sống sót trước các lệnh trừng phạt, ông Kim Tong-hyung đánh giá.
Bắc Kinh lâu nay luôn muốn được nhìn nhận như một người gìn giữ hòa bình ở khu vực và đóng vai trò lớn hơn trên trường quốc tế trong bối cảnh họ đang cạnh tranh ảnh hưởng với Washington tại châu Á. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng không bao giờ mong muốn một cuộc chiến tranh hạt nhân nổ ra ngay trước ngưỡng cửa nước mình. Chính quyền Triều Tiên sụp đổ đồng nghĩa với việc Trung Quốc sẽ mất đi quân bài mặc cả với Mỹ trên bàn đàm phán. Vậy nên, họ chắc chắn muốn một bán đảo Triều Tiên "không tiếng súng" và sẽ tham gia vào nỗ lực xoa dịu căng thẳng.
Joshua Pollack, chuyên gia hàng đầu về chống phổ biến vũ khí hạt nhân, cho rằng thể hiện "tinh thần sẵn sàng đàm phán" với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un sẽ là bước đi đầu tiên để hạ nhiệt căng thẳng. Và với việc tiếp đón nhà lãnh đạo Triều Tiên từ 25 đến 28/3 cùng nhiều kết quả tích cực đạt được, Trung Quốc dường như đang đi đúng trên con đường mà ông Pollack gợi ý.
Sau chuyến thăm, hãng thông tấn quốc gia Triều Tiên KCNA mô tả cuộc gặp Kim - Tập là cột mốc trong "cải thiện quan hệ song phương". Nhà lãnh đạo Triều Tiên cũng khẳng định đã "có cuộc hội đàm thành công với Tổng bí thư Tập Cận Bình về phát triển quan hệ giữa hai đảng, hai nước, tình hình mỗi nước, duy trì hòa bình và ổn định trên bán đảo Triều Tiên".
"Chuyến thăm của Kim đến Bắc Kinh chứng minh cho tất cả các nước có liên quan rằng Trung Quốc là bên giữ vai trò trung tâm trong địa chính trị Đông Bắc Á và bất kỳ giải pháp nào về Triều Tiên cũng sẽ cần sự chấp thuận của Trung Quốc," Dennis Wilder, cố vấn châu Á cho cựu tổng thống Mỹ George W. Bush, bình luận.
Kim Jong-un và phu nhân đi xem triển lãm thành tựu Trung Quốc. Video: CCTV.
Vũ Hoàng