Trong cuộc phỏng vấn ngày 4/2, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cho hay 2024 sẽ là "năm quan trọng" trong cuộc xung đột với Nga. "Nếu chúng tôi có thể thắng vào cuối năm nay, tôi sẽ vô cùng vui mừng", ông nói. "Nhưng nếu phải kéo dài sang năm 2025, chúng tôi vẫn sẽ nỗ lực cho đến khi giành chiến thắng".
Cùng ngày, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói với truyền hình Italy rằng ông đang xem xét thay thế một số lãnh đạo đất nước, không chỉ trong quân đội, nhằm "khởi động lại" bộ máy sau gần hai năm chiến sự với Nga.
"Nếu muốn chiến thắng, tất cả chúng tôi phải có cùng chí hướng, thái độ tích cực, không được nản chí hay có suy nghĩ bỏ cuộc", ông Zelensky nói.
Ishaan Tharoor, bình luận viên của Washington Post, cho rằng những diễn biến gần đây cho thấy niềm tin vào chiến thắng chóng vánh trước Nga đang dần phai nhạt ở Ukraine, khi nước này đối mặt với tình thế bế tắc trên chiến trường sau chiến dịch phản công thất bại, đồng thời mâu thuẫn bắt đầu xuất hiện ở cấp lãnh đạo chính trị - quân sự cao nhất.
Sau gần hai năm giao tranh, Ukraine tới nay vẫn phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn viện trợ vũ khí, tài chính từ phương Tây để có thể chống lại Nga. Khi chiến dịch phản công bế tắc và nỗi mệt mỏi vì chiến sự kéo dài ở Mỹ lẫn châu Âu gia tăng, nguồn hỗ trợ tối quan trọng đó có nguy cơ chấm dứt, đẩy Ukraine vào tình thế khó khăn chưa từng thấy.
Các quan chức Mỹ và đối tác phương Tây của Ukraine gần đây dự đoán Kiev sẽ đối mặt một năm rất nhiều thử thách, khi lực lượng ngày một cạn kiệt của họ phải tập trung vào củng cố phòng tuyến, thay vì giành lại những khu vực Nga đang kiểm soát. Tham vọng đẩy lùi lực lượng Nga vào tháng 10 năm nay mà ông Zelensky nêu ra đang lung lay.
Thượng viện Mỹ đã công bố dự luật ngân sách mới, trong đó có 60 tỷ USD viện trợ Ukraine, để đưa ra bỏ phiếu trong hai ngày tới, nhưng đang gặp sự phản đối từ các nghị sĩ của cả hai đảng. Tại hạ viện, gói viện trợ cho Ukraine đang bế tắc vì những tranh cãi liên quan đến làn sóng người nhập cư ở biên giới phía nam Mỹ.
"Chúng tôi được hỏi về kế hoạch tương lai, song chúng tôi cần biết mình sẽ được cung cấp những nguồn lực nào", Roman Kostenko, chính trị gia Ukraine, cho biết. "Mọi thứ hiện tại đều cho thấy nguy cơ chúng tôi nhận được viện trợ ít hơn năm ngoái sau nỗ lực phản công bất thành. Nếu chúng tôi nhận ít viện trợ hơn, kế hoạch tác chiến sẽ chỉ là phòng thủ".
Chính quyền Tổng thống Joe Biden cùng các đồng minh châu Âu đang nghiên cứu kế hoạch đa phương, dài hơi hơn nhằm ngăn chặn kịch bản cạn kiệt nguồn lực hỗ trợ Ukraine.
Trong số này có các cam kết viện trợ kinh tế và an ninh kéo dài trong thập kỷ tới, cũng như có thể mở đường cho Ukraine gia nhập vào các tổ chức của phương Tây như Liên minh châu Âu (EU) và NATO.
Trong ngắn hạn, tình trạng thiếu hụt vũ khí, đạn dược của các đơn vị Ukraine tại tiền tuyến lẫn tranh cãi trên chính trường Mỹ đều có thể tác động đến kết cục của xung đột.
Jack Watling, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI), nhận định trang thiết bị, huấn luyện lực lượng và mức độ thương vong trong thời gian tới sẽ quyết định chiều hướng xung đột.
"Trên thực tế, phương Tây phải đối mặt với lựa chọn quan trọng là tiếp tục viện trợ cho Ukraine để nước này giữ lãnh thổ và chuẩn bị cho cuộc phản công năm 2025, hay chấp nhận nhượng bộ trước Nga", Watling cho biết.
Phương Tây có thể đã lãng phí cơ hội tốt nhất để Ukraine giành lại toàn bộ lãnh thổ vào đầu năm ngoái, khi Mỹ và các đồng minh châu Âu giảm tốc độ hỗ trợ quân sự cho Ukraine vì sợ làm leo thang nguy cơ nổ ra xung đột hạt nhân với Nga, theo Yaroslav Trofimov, bình luận viên của Wall Street Journal.
"Mỹ và các đối tác hạn chế cung cấp vũ khí cho Ukraine vào thời điểm mà chúng có thể mang lại tác động lớn nhất. Họ cũng cấm Ukraine dùng vũ khí phương Tây tấn công mục tiêu quân sự trên lãnh thổ Nga", Trofimov nói.
Theo bình luận viên này, vào thời điểm Ukraine nhận được các hệ thống vũ khí tầm xa hiện đại hơn, lực lượng Nga đã xây dựng xong hệ thống phòng tuyến vững chắc, huy động hàng trăm nghìn quân và chuyển ngành công nghiệp quốc phòng sang chế độ thời chiến. "Cơ hội chiến thắng rõ ràng và nhanh chóng của Ukraine đã tan thành mây khói", Trofimov nhận định.
Trong khi đó, Nga vẫn giữ vững được phòng tuyến và đang chuyển sang giai đoạn tiến công, nhắm vào nhiều đô thị trọng yếu của Ukraine. Thực tế này khiến Ukraine đối mặt tương lai ảm đạm hơn, khi phải chuyển hoàn toàn sang thế phòng ngự trước hỏa lực áp đảo của Nga.
Giới chức Ukraine có thể biết cách đối phó rắc rối trong vấn đề viện trợ quân sự từ nước ngoài. Tuy nhiên, Tổng thống Zelensky gần đây thừa nhận "sự thật là Ukraine sẽ không tồn tại nếu không nhận được viện trợ từ Mỹ".
Nguyễn Tiến (Theo WP, Reuters, AFP)