Tứ quái Sài Gòn (do hãng phim Lido sản xuất năm 1973) gợi khán giả nhớ về thời điện ảnh miền Nam Việt Nam còn thô sơ và mộc mạc. Đó là những năm trước 1975, sự phát triển về kinh tế - xã hội cho đến văn hoá - giải trí khiến cho đời sống tinh thần được nâng cao, dẫn tới sự ra đời của dòng phim thị trường, phục vụ nhu cầu giải trí. Những bộ phim hài lai căng một chút võ thuật Hong Kong, một phần môtíp gangster Mỹ đã trở thành món ăn nhanh được ưa thích trong cơn đói tinh thần của một xã hội hào nhoáng đang lên.
Poster Tứ quái Sài Gòn.
Tứ quái Sài Gòn là một trong những minh chứng tiêu biểu cho lối tư duy và cách làm phim “ăn liền” kiểu đó. Bộ phim kể về cuộc hành trình từ quê ra thành phố lập nghiệp của bốn chàng "hai lúa": Lùn (Tùng Lâm đóng), Mập (Khả Năng), Râu (Thanh Việt), Lúa (La Thoại Tân). Do bỡ ngỡ giữa chốn thị thành, họ phá phách gây náo loạn quán đồ ăn Tây rồi được bà chủ một gánh hát thu nạp.
Với chút tài năng đàn hát dắt lưng, tứ quái quậy tung sân khấu với vở Lữ Bố hí Điêu Thuyền, khiến khán giả được phen cười nghiêng ngả còn bà chủ gánh hát thì choáng váng mà phải bỏ đi khi vở kịch chưa kết thúc. Tiếp tục bơ vơ, bốn chàng trai được cô Yến (Thẩm Thuý Hằng) mời về đoàn làm phim kiếm hiệp của cô, đóng đô tại một hòn đảo hoang vắng. Họ háo hức theo cô, ôm mộng trở thành tài tử điện ảnh mà không hề biết mình đang bị gài vào một âm mưu đen tối.
Cùng khi ấy, Nhài (Kim Cương) - vợ sắp cưới của chàng Râu - lên thành phố tìm người yêu và vô tình sa bẫy của băng đảng xã hội đen. Bốn chàng nông dân cùng Nhài và Yến (lúc này đã phải lòng hai Lúa) phải dàn trận đòi lại công lý.
Tứ quái Sài Gòn có sự tham gia của giai nhân một thời Thẩm Thúy Hằng.
Ngày nay khi xem lại, Tứ quái Sài Gòn có thể không còn khiến khán giả nín thở hồi hộp với những màn rượt đuổi nhưng những tình tiết như kép hát trên xe lửa, màn thế vai Lữ Bố - Điêu Thuyền hay màn lập công vang dội trên sân bóng vẫn không thôi khiến khán giả khoái chí.
Nét tinh nghịch và những pha xử lý tình huống thông minh của bốn diễn viên hài vang danh một thời Tùng Lâm, Khả Năng, Thanh Việt, La Thoại Tân đã đưa người xem đi hết bất ngờ này đến bất ngờ khác. Từ những chàng hai lúa quỵt vé tàu, không biết cách gọi đồ Tây, không biết dùng dao dĩa, tứ quái đã trở thành những “nhà phát minh vĩ đại” với con thuyền chạy bằng quạt máy hay vua phá lưới trên trên sân cỏ.
Và như bất cứ bộ phim anh hùng giang hồ nào, Tứ quái Sài Gòn không thể thiếu bóng giai nhân. Sự góp mặt của minh tinh điện ảnh một thời - Thẩm Thuý Hằng - góp thêm một nhân tố nữa đảm bảo độ “hot” của bộ phim lúc bấy giờ. Mối tình cảm động của cô và hai Lúa trong phim mang sự thi vị, lãng mạn cho cuộc chiến đấu của những anh hùng chân đất. Hình ảnh Thẩm Thuý Hằng mơn mởn, nõn nà trong bộ áo tắm bên bờ biển lưu dấu ấn trong tâm trí nhiều thế hệ người yêu điện ảnh Việt.
Cách gây hài của phim hết sức giản dị, được thể hiện bằng những cử chỉ, điệu bộ, thậm chí bằng ca khúc kinh điển (Beautiful Sunday) được chế lại đầy ngẫu hứng và đáng yêu. Đó là lý do mà dù thiếu đi yếu tố bất ngờ, khán giả vẫn ôm bụng cười như nắc nẻ mỗi lần xem lại những màn quậy tưng bừng của tứ quái.
Cảnh trong Tứ quái Sài Gòn.
Có nhiều lý do khiến khán giả ngày nay vẫn muốn một lần nữa thưởng thức bộ phim nổi tiếng một thời này. Có người vì muốn ngắm lại vẻ đẹp sắc nước hương trời của Thẩm Thuý Hằng, có người vì muốn cười nghiêng ngả cùng những màn quậy tưng bừng, và cũng có người xem lại để nhớ về Sài Gòn những năm trước 1975.
Đó là một Sài Gòn với những quán đồ Tây sang trọng, đắt tiền, những nhà lầu, xe hơi, ông Tây, bà đầm cho đến những ngôi sao đang lên trong một đời sống trang hoàng, kiểu cách. Tham vọng bước chân vào thế giới nhộn nhịp, hối hả đang lên ấy không chỉ là khát khao của riêng tứ quái trong phim mà còn là tham vọng chung của hàng nghìn người nông dân trước sự chuyển mình đầy mời gọi của thành thị.
Những tình huống gây cười các nhân vật gặp phải trong phim, trên phương diện nào đó, cũng là tình huống đời thường mà ai cũng có thể gặp phải khi đi lạc giữa Sài Gòn khi ấy. Nếu từng sống qua những năm 1970 tại đây, khán giả sẽ không lấy làm lạ với những anh nông dân xoay ngược xoay xuôi quyển thực đơn trong nhà hàng, những gánh hát cải lương rong ruổi khắp phố, những minh tinh điện ảnh xức nước hoa thơm phức thấp thoáng sau cửa kính xe hơi…
Tứ quái Sài Gòn không chỉ là minh chứng cho một bộ phim “mỳ ăn liền” hoàn chỉnh với giá trị giải trí của điện ảnh Việt Nam một thời, mà còn là một ví dụ tiêu biểu cho lý do đôi khi người ta xem lại một bộ phim đơn giản chỉ vì ta yêu cảm giác tác phẩm từng mang đến.
Anh Mai