Mỹ hạ sát thiếu tướng Qassem Soleimani, tư lệnh đặc nhiệm Quds của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), bằng máy bay không người lái (UAV) hồi đầu tháng 1/2020 tại Iraq. Mỹ cáo buộc tướng Soleimani chủ mưu các cuộc tấn công của dân quân thân Iran vào lực lượng của nước này trong khu vực.
Vài ngày sau vụ không kích, Iran phóng tên lửa tập kích một căn cứ tại Iraq, nơi Mỹ đóng quân, để trả đũa cho cái chết của tướng Soleimani. Phòng không Iran khi đó trong tình trạng báo động cao và bắn nhầm một máy bay chở khách của Ukraine cất cánh từ Tehran, khiến toàn bộ hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng.
Chuẩn tướng Esmail Ghaani, người kế nhiệm Soleimani, ngày 1/1 tuyên bố Iran vẫn "sẵn sàng đáp trả". "Trong ngôi nhà của chính các người sẽ có thể xuất hiện ai đó trả thù cho tội ác của các người", tướng Ghaani nói tại một sự kiện ở Đại học Tehran. "Những trò láu cá của Mỹ sẽ không ngăn lực lượng Quds tiếp tục con đường phản kháng của mình".
Chuẩn tướng Esmail Ghaani phát biểu tại Đại học Tehran, ngày 1/1. Ảnh: Reuters.
Hai oanh tạc cơ B-52 của Mỹ hôm 29/12 bay qua khu vực Trung Đông. Một số quan chức Mỹ cho biết đây là thông điệp răn đe nhằm vào Iran trước lễ kỷ niệm một năm ngày tướng Soleimani thiệt mạng. Bộ trưởng Ngoại giao Javad Zarif ngày 30/12 cáo buộc Tổng thống Mỹ Donald Trump cố gắng "ngụy tạo lý do" để tấn công Iran và khẳng định nước này sẽ "tự bảo vệ mình một cách mạnh mẽ".
Căng thẳng gần đây tiếp tục leo thang tại Trung Đông sau khi nhà khoa học hạt nhân hàng đầu Iran Mohsen Fakhrizadeh bị ám sát. Các quan chức Iran cáo buộc Israel đứng sau vụ sát hại với sự cho phép từ Mỹ, làm tăng lo ngại Tehran hoặc lực lượng ủy nhiệm có thể trả đũa các mục tiêu phương Tây trong khu vực.
Chỉ huy Bộ Tư lệnh Trung tâm (CENTCOM) quân đội Mỹ Kenneth McKenzie hồi giữa tháng 12/2020 khẳng định họ sẵn sàng "phản ứng nếu cần thiết" để tự vệ cũng như bảo vệ đồng minh và đối tác tại khu vực Trung Đông trước bất cứ nguy cơ tấn công nào từ Iran.
Nguyễn Tiến (Theo Reuters)