'Từ bỏ' - gợi ý về hạnh phúc

Sự bền chí, tính kiên trì thường được xem là biểu hiện của bản lĩnh và ý chí, trong khi hành động từ bỏ được xem là giải pháp cuối cùng khi bạn không còn cách nào khác. Tuy nhiên, tiến sĩ tâm lý học nhận thức Annie Duke cho rằng thành công không phải bám chặt mục tiêu, mà nằm ở việc xác định những điều đáng theo đuổi và loại trừ thứ không phục vụ nhu cầu của mỗi người.

Tác phẩm gồm 11 chương, trong đó Annie Duke phân tích các ví dụ, từ đó chỉ ra sự thật về quyết định từ bỏ. Theo tác giả, sự kiên trì tồn tại những mặt trái. Nó thôi thúc bạn theo đuổi thứ gì đó, nhưng cũng khiến bạn phải tiếp tục con đường khó khăn.

Trong sách, Annie lấy câu chuyện của võ sĩ quyền Anh Muhammad Ali để chứng minh cho lập luận. Vào năm 1974, khi Ali quyết định trở lại sàn đấu sau thông báo giải nghệ, giới chuyên môn cho rằng Ali khó giành chiến thắng. Nhưng với sự kiên trì và quyết tâm, ông đánh bại đối thủ, khẳng định danh hiệu võ sĩ vĩ đại nhất mọi thời.

Nếu câu chuyện chỉ dừng tại đây, Ali là ví dụ điển hình cho sức mạnh của sự kiên trì. Nhưng mọi thứ không dừng tại đó. Suốt bảy năm sau, sức khỏe ông đi xuống. Cuối sự nghiệp, Ali liên tiếp thua trận, mắc hội chứng Parkinson và giảm sút về thể chất lẫn tinh thần. Điều này không chỉ gây hậu quả nghiêm trọng cho Muhammad Ali mà còn khiến nhiều cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức chịu tổn thất.

Tác giả chia các khái niệm tâm lý học và kinh tế học thành những đoạn nhỏ để phân tích. Annie quan niệm từ bỏ không có nghĩa là buông xuôi, đầu hàng mà phải biết buông đúng lúc, bỏ đúng việc nhằm tăng lựa chọn, giảm thiểu rủi ro và rút ngắn thời gian đạt được thành công.

Annie Duke còn đào sâu vào nghiên cứu khoa học và đưa ra góc nhìn về tác nhân cản trở con người đưa ra quyết định đúng trong trường hợp tiến thoái lưỡng nan. Theo tiến sĩ, con người thường có tâm lý không muốn kết thúc khi đang chịu tổn thất nên cố chấp, nhưng cũng là lúc họ đánh mất lợi thế cạnh tranh. Dựa trên những nghiên cứu khoa học, Annie cho rằng khi đối mặt với tình huống xấu, chúng ta có xu hướng bám trụ, nhưng trong trạng thái tốt thì lại bỏ cuộc sớm.

Tác phẩm nhận nhiều lời khen từ giới chuyên môn. Tác giả Tư duy nhanh và chậm Daniel Kahneman nhận định: "Cuốn sách cung cấp nhiều tư liệu về việc chấp nhận bỏ cuộc. Tôi học được nhiều từ những mẩu chuyện xoay quanh sự thất bại".

Richard Thaler - người viết sách Cú hích - cho biết: "Trường đào tạo kinh doanh nào cũng có khóa học về cách thành lập doanh nghiệp mới, nhưng ít trường mở khóa dạy về cách đóng cửa công ty vào đúng thời điểm. Tác phẩm lấp đầy lỗ hổng đó với những kiến thức mới và những câu chuyện phi thường".

Reeta Ramamurthy Gupta của Forbes India nhận xét: "Cuốn sách là bộ công cụ giúp người đọc đưa ra quyết định tại những thời điểm mà bạn cảm thấy do dự". Trên Goodreads, tác giả Chris Boutté chấm sách 5/5 sao, viết: "Annie Duke giải thích lý do việc bỏ cuộc là điều cần thiết và không bị nhìn nhận dưới góc nhìn tiêu cực. Ngoài việc bàn luận về cách học tập, nghiên cứu, cô đưa ra ví dụ thực tế cho từng trường hợp".

Annie Duke, 59 tuổi, là diễn giả, cựu tay chơi poker chuyên nghiệp. Trước khi trở thành người chơi poker, Annie nhận học bổng của Quỹ Khoa học Quốc gia về nghiên cứu tâm lý học nhận thức tại Đại học Pennsylvania. Theo USA Today, năm 1991, một tháng trước khi bảo vệ luận án tiến sĩ, cô quyết định thôi học. Năm 2022, tác giả trở lại trường và lấy bằng Tiến sĩ tâm lý học nhận thức vào tháng 6/2023. Ngoài Từ bỏ, tác giả từng ra mắt một số tác phẩm như Thinking in Bets (2018) - best-seller của tờ Wall Street Journal và How to Decide (2020).

Quế Chi