Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc hôm nay ban hành sách trắng, vạch ra cách Bắc Kinh dự định khẳng định chủ quyền đối với hòn đảo này thông qua loạt biện pháp kinh tế và áp lực quân sự.
"Chúng tôi sẵn sàng tạo ra không gian rộng lớn cho sự thống nhất hòa bình, nhưng sẽ không có chỗ cho các hoạt động ly khai dưới bất kỳ hình thức nào", sách trắng nêu. "Trung Quốc sẽ không từ bỏ lựa chọn sử dụng vũ lực và chúng tôi bảo lưu phương án áp dụng mọi biện pháp cần thiết".
Tuy nhiên, sách trắng nhấn mạnh "sẽ chỉ buộc phải thực hiện các biện pháp quyết liệt để đáp trả sự khiêu khích từ phần tử ly khai hoặc thế lực bên ngoài nếu họ vượt lằn ranh đỏ của chúng tôi".
Sách trắng đồng thời hứa hẹn thịnh vượng kinh tế cho Đài Loan cũng như "an ninh và vị thế cao hơn" sau khi "thống nhất".
Lần gần nhất Trung Quốc ban hành sách trắng về Đài Loan là vào năm 2000. Trong hai sách trắng năm 1993 và 2000, Trung Quốc nêu rõ "sẽ không đưa quân đội hoặc nhân viên hành chính đến Đài Loan" sau khi thống nhất, thể hiện sự đảm bảo rằng Đài Loan được hưởng quyền tự trị sau khi trở thành khu vực hành chính đặc biệt của Trung Quốc. Tuy nhiên, dòng này không xuất hiện trong sách trắng mới nhất.
Một dòng trong sách trắng năm 2000 nói rằng "bất cứ điều gì đều có thể được thương lượng", miễn là Đài Loan công nhận chỉ có một Trung Quốc và không đòi độc lập, cũng không có trong sách trắng mới.
Quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan trở nên xấu đi đáng kể từ khi bà Thái Anh Văn, người từ chối công nhận chính sách "Một Trung Quốc", trở thành lãnh đạo hòn đảo năm 2016. Căng thẳng leo thang từ tuần trước khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi thăm Đài Loan bất chấp những cảnh báo từ Trung Quốc, trở thành quan chức cấp cao nhất của Mỹ đến hòn đảo trong nhiều thập kỷ. Trung Quốc đã tổ chức các cuộc tập trận bắn đạn thật quanh đảo Đài Loan để phản ứng.
Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Đông quân đội Trung Quốc hôm qua thông báo tổ chức thêm các cuộc tập trận "hiệp đồng phong tỏa" đảo Đài Loan, nhưng không xác định ngày kết thúc.
Đài Loan hôm 9/8 cáo buộc Trung Quốc sử dụng chuyến thăm của bà Pelosi như cái cớ để tập trận chuẩn bị tấn công hòn đảo. Đài Loan cũng tổ chức tập trận bắn đạn thật chống chiếm đảo, nhưng khẳng định đây là hoạt động đã được lên kế hoạch từ trước, không nhằm đáp trả động thái của Trung Quốc.
Huyền Lê (Theo AFP)