Khi được hỏi về thông tin thủy quân lục chiến và đặc nhiệm Mỹ âm thầm huấn luyện cho lính phòng vệ Đài Loan suốt nhiều tháng qua, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm nay không đưa ra lời lẽ công kích như thường lệ, mà chỉ nói rằng Mỹ nên nhận ra tính nhạy cảm cao của vấn đề Đài Loan và dừng tiếp xúc quân sự với hòn đảo.
"Trung Quốc sẽ thực hiện tất cả biện pháp cần thiết để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mình", ông Triệu nhắc lại quan điểm từng được đề cập trong nhiều cuộc họp báo, song không chỉ trích Mỹ. Bình luận này được đánh giá là phản ứng thận trọng của Trung Quốc trước thông tin về quan hệ quân sự giữa Mỹ với đảo Đài Loan.
Một quan chức Mỹ ngày 7/10 cho biết khoảng 20 binh sĩ Mỹ, trong đó gồm một đơn vị thủy quân lục chiến và một đơn vị đặc nhiệm, ở Đài Loan trong hơn một năm để huấn luyện lực lượng phòng vệ của hòn đảo. Cơ quan ngoại giao và phòng vệ Đài Loan từ chối bình luận về thông tin.
Đây là lần hiếm hoi quan chức Mỹ đề cập đến các chương trình huấn luyện của nước này tại đảo Đài Loan. Lầu Năm Góc năm ngoái phủ nhận thông tin đặc nhiệm thủy quân lục chiến Mỹ tham gia huấn luyện ở đảo Đài Loan, sau khi giới chức hòn đảo đề cập về các hoạt động trao đổi thường xuyên giữa hai bên.
Lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn ngày 8/10 khẳng định hòn đảo không muốn đối đầu quân sự và hy vọng "chung sống hòa bình, ổn định và cùng có lợi" với Trung Quốc đại lục. Tuy nhiên, bà Thái khẳng định hòn đảo "sẽ làm mọi thứ để bảo vệ quyền tự do và lối sống dân chủ".
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần. Quân đội Trung Quốc tổ chức nhiều đợt diễn tập với vũ khí tối tân quanh đảo Đài Loan, đồng thời điều nhiều máy bay quân sự áp sát hòn đảo với đợt đông nhất gồm 56 chiếc diễn ra ngày 4/10.
Nguyễn Tiến (Theo Washington Post)